Tư vấn nước ngoài: "Đáng đồng tiền bát gạo"

Ngoài thuê nhân sự nước ngoài, nhiều doanh nghiệp (DN) cũng sử dụng dịch vụ tư vấn của các công ty nước ngoài để hoạch định chiến lược phát triển. Thậm chí, nhiều công ty tư vấn lớn trên thế giới như McKinsey hay Boston Consulting Group (BCG) cũng có nhiều khách hàng từ Việt Nam, mặc dù chi phí phải trả cho các công ty tư vấn này lên đến hàng triệu USD.

Dù chi phí thuê tư vấn nước ngoài khá lớn nhưng hiệu quả cũng đền đáp được chi phí cũng như tâm huyết của DN bỏ ra. Chẳng hạn, Techcombank đã thuê McKinsey tư vấn tái cấu trúc hệ thống từ năm 2009.

Kết quả là sau 5 năm, tổng tài sản Techcombank tăng gần gấp đôi, các chỉ tiêu khác như vốn chủ sở hữu, huy động, cho vay... tăng tương ứng. Tiếp bước Techcombank, gần đây, hàng loạt ngân hàng như VPBank, Maritime Bank, MB... cũng thuê McKinsey, BCG tư vấn tái cấu trúc.

Theo Công ty Tư vấn hỗ trợ chiến lược Win-Win, trên 90% các công ty lớn (dựa trên lợi nhuận và doanh thu) sử dụng dịch vụ tư vấn, khoảng 40% là các công ty vừa, chưa tới 20% là các công ty nhỏ.

Kết quả khảo sát này cũng cho biết, 80% DN sử dụng dịch vụ tư vấn vì muốn có một góc nhìn khách quan từ những người có chuyên môn sâu; 73% cho rằng việc kết hợp giữa DN và người có chuyên môn sâu sẽ mang lại kết quả hoạt động tốt hơn; và 40% cho rằng dùng dịch vụ tư vấn để tập trung thời gian và công sức cho những việc quan trọng để tạo ra kết quả cao hơn.

Ngoài những lý do thay đổi mô hình tăng trưởng, thì khủng hoảng kinh tế cũng như các khó khăn trong nước khiến DN Việt Nam nhân cơ hội để tái cơ cấu. Vào thời điểm kinh tế khó khăn, các công ty càng phải gia tăng cạnh tranh, tạo sự khác biệt, nên nhu cầu tư vấn càng cao.

Ngoài ra, nhiều mô hình thành công sau khi được tư vấn đã khiến các DN Việt Nam mạnh tay chi tiền hơn cho dịch vụ tư vấn. Ngân hàng thương mại cổ phần Đại chúng Việt Nam (PVcomBank) và BCG mới khởi động dự án chiến lược PVcomBank.

BCG sẽ giúp nâng cao năng lực nhân viên và lãnh đạo của PVcomBank để triển khai thực hiện quá trình chuyển đổi, bao gồm chuyển giao công nghệ, kiến thức và đào tạo các kỹ năng cần thiết. Thời gian xây dựng và chuyển giao dự án chiến lược dự kiến sẽ diễn ra trong 6 tháng; 6 tháng tiếp theo sẽ là thời gian BCG giám sát và hỗ trợ PVcomBank trong quá trình triển khai chiến lược.

Trong 4 tháng đầu năm 2014, lợi nhuận ròng từ mảng kinh doanh cốt lõi của PNJ tăng 58% so với cùng kỳ năm ngoái. Theo bà Nguyễn Thị Cúc, Phó tổng giám đốc của PNJ, đây là kết quả có được nhờ PNJ sử dụng thành công tư vấn nước ngoài. Từ năm 2012, Công ty đã có những hợp đồng thuê các công ty tư vấn nước ngoài tư vấn về chiến lược, nhân sự, marketing hay thậm chí cả về IT.

Theo bà Cúc, sử dụng tư vấn nước ngoài sẽ là một công cụ tốt nếu công ty biết rõ mình muốn gì và cần gì. Các công ty tư vấn dù uy tín đến đâu cũng chỉ là tư vấn, còn tiếp thu lời khuyên và ra quyết định là việc của các nhà quản lý. Do đó, lãnh đạo các DN, chính là những người hiểu DN nhất, phải có năng lực để ra quyết định.

Bên cạnh đó, quan trọng không kém là năng lực triển khai những đề nghị tư vấn đưa ra. Để triển khai đồng bộ và xuyên suốt, ngoài nội lực đội ngũ và năng lực lãnh đạo, tính đồng thuận và nhận thức của toàn bộ hệ thống đối với việc cần thay đổi mang tính cốt yếu.

"Tất nhiên chúng tôi chỉ thực hiện được những mục tiêu này dựa trên những công cụ mà chúng tôi đã xây dựng trong những năm vừa qua theo chuẩn thực hành tốt trên thế giới (best-practices), thông qua tham vấn với các chuyên gia trong từng lĩnh vực. Có thể kể đến một vài ứng dụng như: nghiên cứu thị trường để hiểu nhu cầu khách hàng, từ đó tập trung thiết kế và đưa ra thị trường mẫu mã đúng nhu cầu; dùng hệ thống ERP để phân tích và lên kế hoạch hàng hóa, từ đó tối ưu hóa chi phí vốn lưu động; ứng dụng công nghệ trong sản xuất để tăng độ tinh xảo và hiệu quả mà không tăng chi phí cho khách hàng; đào tạo khả năng tư vấn cho nhân viên tại cửa hàng...", bà Cúc cho biết.