Sớm cho phép dùng ngân sách tăng vốn cho ngân hàng

Gia Lê| 17/10/2019 04:43

Trong báo cáo gửi đến các đại biểu Quốc hội mới đây, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Lê Minh Hưng tiếp tục kiến nghị việc cho phép sử dụng ngân sách nhà nước để tăng vốn điều lệ cho các ngân hàng thương mại (NHTM) nhà nước.

Sớm cho phép dùng ngân sách tăng vốn cho ngân hàng

Theo Thống đốc, các NHTM do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều tiếp tục đóng vai trò chủ đạo trong hệ thống các tổ chức tín dụng. NHNN giám sát chặt chẽ việc triển khai giải pháp cơ cấu lại của các NHTM nhà nước, kịp thời yêu cầu rà soát, điều chỉnh phương án phù hợp với thực tiễn hoạt động để khắc phục các tồn tại, yếu kém.

Tuy nhiên, việc mở rộng tín dụng của các NHTM nhà nước bị hạn chế do phải đáp ứng tỷ lệ an toàn vốn trong điều kiện vốn điều lệ của các ngân hàng này chậm tăng trưởng, đặc biệt là đối với Agribank và Vietinbank, Thống đốc nêu khó khăn.

Vào kỳ họp giữa năm nay của Quốc Hội, NHNN cũng từng đề nghị Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư nghiên cứu tháo gỡ các vướng mắc về pháp lý, tham mưu Thủ tướng báo cáo Chính phủ trình Quốc hội xem xét, sửa đổi hoặc ban hành mới một nghị quyết của Quốc hội theo hướng cho phép sử dụng ngân sách nhà nước để tăng vốn điều lệ cho các NHTM (ngoại trừ các NHTM mua bắt buộc). Trước đó, tại một số hội nghị, NHNN cũng đã từng kiến nghị bố trí ngân sách để tăng vốn cho nhóm các ngân hàng thương mại lớn.

Theo Đề án cơ cấu lại hệ thống các TCTD giai đoạn 2016-2020, Bộ tài chính có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với NHNN Việt Nam, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cân đối, bố trí nguồn để tăng vốn điều lệ cho các ngân hàng thương mại do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ đến năm 2020 để đáp ứng đủ vốn theo chuẩn mực vốn của Basel II theo Phương án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Tuy nhiên, trong thời gian qua việc tăng vốn của hệ thống ngân hàng nói chung và nhóm NHTM nhà nước nói riêng gặp không ít khó khăn. Ngoại trừ Vietcombank  tăng vốn mạnh lên hơn 37 nghìn tỷ đồng nhờ bán vốn cho cổ đông chiến lược hiện tại là ngân hàng Mizuho và quỹ đầu tư GIC đến từ Singapore; và BIDV phát hành thành công cho ngân hàng Hàn Quốc là KEB Hana Bank, thì hai ngân hàng còn lại là Agribank và Vietinbank vẫn dậm chân tại chỗ.

Hệ quả là hệ số an toàn vốn (CAR) của các ngân hàng này ngấp nghé ngưỡng quy định và không thể đẩy mạnh phát triển kinh doanh. Cụ thể hệ số CAR của Vietibank đã chạm “đèn đỏ” từ tháng 9/2018, do đó trong quý IV/2018 ngân hàng phải chủ động giảm 26 nghìn tỷ đồng dư nợ tín dụng.

Trong khi đó, hệ số CAR  đang được xây dựng lộ trình tính toán theo chuẩn Basel 2, với thông tư 41 sẽ có hiệu lực từ đầu năm 2020. Dù hệ số CAR theo quy định mới sẽ về 8%, nhưng nếu áp dụng theo cách tính mới, trong đó có tính đến rủi ro thị trường và rủi ro hoạt động, thì một số ngân hàng thậm chí chưa thể đáp ứng được và dĩ nhiên yêu cầu lớn nhất vẫn là phải tăng được vốn điều lệ.

Cũng cần nhắc lại rằng trước đó vào năm 2017, những tranh cãi về việc giữ lại lợi nhuận để tăng vốn giữa hai ngân hàng BIDV, Vietinbank với Bộ tài chính đã từng thu hút sự chú ý của dư luận. Khi đó, lãnh đạo hai ngân hàng này khăng khăng muốn chia cổ tức bằng cổ phiếu nhưng Bộ tài chính thì nhất quyết chỉ nhận cổ tức bằng tiền tươi để nộp về ngân sách nhà nước.

Cũng theo số liệu chia sẻ từ NHNN, đến cuối tháng 8/2019, vốn điều lệ của 4 ngân hàng gồm Agribank, Vietcombank, Vietinbank, BIDV) đạt 139 nghìn tỷ đồng, tăng 0,8% so với cuối năm 2018. Tổng tài sản đạt 5.081 nghìn tỷ đồng, tăng 5,29% so với cuối năm 2018, chiếm 43,01% toàn hệ thống; cho vay thị trường 1 đạt 3.652 nghìn tỷ đồng, chiếm 47,9% toàn hệ thống.

Báo cáo của Thống đốc cũng cho biết, để tăng cường năng lực tài chính cho các NHTM nhà nước, bảo đảm thực hiện đúng các quy định về tỷ lệ an toàn, đáp ứng mức đủ vốn theo chuẩn mực vốn Basel 2 (phương pháp tiêu chuẩn), NHNN đang tích cực phối hợp với Bộ Tài chính xử lý vấn đề tăng vốn cho các NHTM nhà nước theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Tập trung chỉ đạo Agribank và các đơn vị liên quan nghiên cứu, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, đặc biệt là về các quy định pháp lý để đẩy nhanh tiến độ cổ phần hóa Agribank và đã có tờ trình Thủ tướng Chính phủ báo cáo, đề xuất việc xử lý tài chính đặc thù liên quan đến cổ phần hóa Agribank.

(0) Bình luận
Nổi bật
Đọc nhiều
Sớm cho phép dùng ngân sách tăng vốn cho ngân hàng
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO