Xuất khẩu gạo Việt Nam năm 2024 sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh

Số liệu từ Tổng cục Hải quan, tính đến hết quý I/2024, xuất khẩu gạo đạt gần 2,2 triệu tấn với trị giá thu về 1,4 tỷ USD, tăng 17,8% về lượng và tăng đến 45,6% về trị giá so với cùng kỳ năm 2023.

Trong đó, xuất khẩu gạo sang các thị trường chính như Philippines, Indonesia, Malaysia… đều tăng trưởng cao ở mức hai con số. Bình quân quý I năm nay, giá xuất khẩu đạt 654 USD/tấn, tăng 23,6% so với cùng kỳ năm 2023.

Cũng trong quý I/2024, Việt Nam lần đầu tiên trở thành quốc gia xuất khẩu gạo lớn nhất vào thị trường Singapore, chiếm 32,03% thị phần, kim ngạch cao hơn so với Ấn Độ (6,96%) và Thái Lan (8,28%).

Bên cạnh đó, xuất khẩu gạo của Việt Nam sang thị trường Singapore trong quý I/2024 cũng đạt kim ngạch khoảng 36,15 triệu SGD, tăng 80,46% so với cùng kỳ 2023.

Nhiều chuyên gia dự báo, giá gạo thế giới có thể tiếp tục tăng trong năm 2024 do nguồn cung bị thắt chặt vì thời tiết diễn biến bất lợi ở không ít nước sản xuất lúa gạo hàng đầu, trong khi nhu cầu nhập khẩu từ các đối tác chính như: Philippines, Indonesia, châu Phi... vẫn duy trì ở mức cao trong năm nay.

Đặc biệt, Ấn Độ - quốc gia vốn chiếm đến 40% thương mại về gạo toàn cầu - vẫn đang hạn chế xuất khẩu gạo. Thái Lan, nhà xuất khẩu gạo lớn thứ hai cũng sẽ cắt giảm lượng gạo xuất khẩu nhằm đảm bảo an ninh lương thực trong nước. Đây là cơ hội rất lớn cho Việt Nam nếu sản xuất lúa gạo trong nước vẫn đảm bảo giữ vững được sản lượng như hiện tại thì sẽ ngày càng có nhiều hơn cơ hội chiếm lĩnh thị trường.

Hiện xuất khẩu gạo của Việt Nam cũng đang đối diện với nhiều khó khăn, thách thức. Theo đó, cuộc cạnh tranh thị phần giữa các nước xuất khẩu dự kiến sẽ gia tăng và tiếp tục gây áp lực lên giá gạo trên thị trường quốc tế. Trong khi Thái Lan và Việt Nam đang tích cực tìm kiếm các hợp đồng mới, thì Pakistan dự báo sẽ có vụ mùa bội thu trong năm nay

Mặc khác, tình hình địa chính trị trên thế giới đang diễn biến phức tạp, dự báo sẽ tác động tới hoạt động kinh doanh xuất khẩu gạo của thương nhân Việt Nam trong những tháng cuối năm 2024.

Bên cạnh đó, Việt Nam cũng vừa trải qua đợt rét đậm, rét hại kéo dài ở các tỉnh miền Bắc trong tháng 1/2024 và cảnh báo xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long ở mức cao hơn trung bình nhiều năm, thời kỳ cao điểm vào khoảng tháng 2-4/2024. Những yếu tố thời tiết bất lợi này có khả năng ảnh hưởng đến sản lượng lúa gạo vụ Đông Xuân năm 2024.

Chính vì vậy, để bảo vệ thành quả của năm 2023 và tận dụng cơ hội và tiếp tục xuất khẩu thành công trong năm 2024, bên cạnh những giải pháp căn cơ, ngành sản xuất lúa gạo Việt Nam cần kịp thời giải quyết những vướng mắc trước mắt và lâu dài, hướng đến phát triển bền vững.