Cá khoai

Sáng nay, chạy xe ngang chợ Bến Ngự thấy những o hàng cá đã bày bán cá khoai trắng cả một góc. Gọi là cá khoai bởi con cá này trắng như củ khoai, xương mềm, thịt nhão, nhiều và rẻ. Tôi nghĩ thế.

Bây chừ cá khoai đã bán được giá. Cứ đến mùa, ngư dân vùng biển miền Trung đánh cá khoai từng ghe đầy. Mới đây, ghé chơi nhà người bạn là ngư dân làng biển, nó nói: "Trưa nay tau mời mấy đứa bây món lẩu đặc sản biển quê”. Đó là món lẩu cá khoai. Tôi nói cái món ni hồi trước dân trong làng tau chê ròng chê rã, có người không chịu ăn, có chi mà đặc sản. Hắn chỉ cười, nói trước khác chừ khác.

Lời của bạn quả không sai. Cái lẩu cá khoai be bé, thêm một ít lá ném, ít lát khế chua, mới nhìn thôi đã thấy ngon, nhất là màu trắng của cá khoai nổi bật trên màu xanh lá ném. Buổi trưa bụng cồn cào, một người một chén con đã hết vèo cái lẩu cá khoai nên ai cũng tấm tắc khen ngon quá, ngon quá, cứ như thể chưa được ăn cá khoai bao giờ.

Hồi nhỏ, cũng vào mùa cá khoai, cứ sáng sáng, chiều chiều mấy o, mấy dì  làng biển gánh cá khoai vượt trảng cát bán khắp các đường làng vùng ruộng, giá rẻ như cho mà chẳng mấy ai mua. Người làng tôi nói, cái giống cá chi mà ăn cứ bệu bệu, ăn hoài chẳng thấy bưa cái miệng, no cái bụng. Ế quá, mà trời đã xế chiều, mấy o làng biển đành đổi cả một trẹt cá khoai lấy mấy lon gạo. Mà có khi người ta mua cá khoai không phải để ăn mà để ủ phân bón rau màu.

Ngược lại với cá khoai, thời nhiều rau ít cá thịt, cá trích, cá nục, cá cơm giá khá đắt nhưng người ta lại tranh nhau mua để cải thiện bữa ăn. Cá trích, cá nục bây chừ không đắt khách, trái lại cá khoai lại được giá cao. Cá khoai thành món khoái khẩu của nhiều gia đình và đường hoàng vào quán nhậu, cả nhà hàng sang trọng ở thành phố.

Bà xã tôi giải thích về sự thay đổi thói quen ẩm thực này nghe có lý lắm: Ngày xưa ăn uống thiếu chất người ta chuộng những loài cá nhiều đạm, bây chừ thì ai cũng béo ra nên thích ăn cá khoai, rứa thôi!

Nấu canh cá khoai không cần đổ nhiều nước, bỏ lá ném nhiều nhiều vô, ăn càng nóng càng ngon. Về quê ngó cây khế sau vườn mẹ, lại cồn cào nhớ tiếng rao thủa nào "Ai cá khoai đây!". Thuở nào... nay không còn ai rao nữa.