Hà Nội chuẩn bị hạ tầng trước khi áp dụng lộ trình cấm xe máy xăng từ năm 2026

Chiều ngày 15/7, tại tọa đàm “Quyết liệt bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khỏe người dân Thủ đô”, ông Dương Đức Tuấn - Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội khẳng định việc loại bỏ phương tiện sử dụng xăng dầu là xu thế tất yếu trong tiến trình phát triển đô thị xanh và bền vững.

Thành phố sẽ nghiên cứu, ban hành các chính sách hỗ trợ thiết thực cho người dân trong khu vực chịu ảnh hưởng, đặc biệt là khu vực nội đô lịch sử.

Theo ông Tuấn, quá trình chuyển đổi phương tiện giao thông không thể chỉ dựa vào vai trò của cơ quan quản lý nhà nước, mà cần sự đồng hành của cả doanh nghiệp và cộng đồng dân cư.

Thành phố sẽ khuyến khích các hãng xe triển khai sản phẩm thân thiện môi trường với mức giá ưu đãi và chi phí vận hành hợp lý, đồng thời kiến nghị Chính phủ tiếp tục duy trì các chính sách miễn, giảm lệ phí trước bạ và phí đăng ký đối với xe điện.

Đáng chú ý, Hà Nội sẽ chuẩn hóa toàn bộ hệ thống trạm sạc và đổi pin cho xe điện theo các tiêu chuẩn an toàn về phòng cháy, chữa cháy và cứu hộ.

Mô hình trạm đổi pin sẽ được triển khai với sự tham gia của nhiều hãng xe, đảm bảo tính linh hoạt và thuận tiện cho người dân trong việc chuyển đổi phương tiện.

Song song với quá trình chuyển đổi phương tiện cá nhân, thành phố sẽ đẩy mạnh đầu tư vào hạ tầng giao thông công cộng sử dụng năng lượng sạch.

Toàn bộ xe buýt, taxi và xe trung chuyển từ 4 đến 16 chỗ hoạt động trong khu vực vành đai 1 sẽ được chuyển đổi sang sử dụng điện. Các tuyến đường sắt đô thị cũng sẽ được đẩy nhanh tiến độ thi công nhằm đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân khi phương tiện cá nhân bị hạn chế.

Căn cứ theo Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ ngày 12/7, lộ trình cấm xe máy xăng tại Hà Nội sẽ được triển khai theo từng giai đoạn: bắt đầu từ vành đai 1 vào năm 2026, mở rộng đến vành đai 2 vào năm 2028 và tới vành đai 3 vào năm 2030. Đồng thời, sẽ dần hạn chế cả các loại ô tô sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

Hiện nay, Hà Nội có khoảng 6,9 triệu xe máy, trong đó riêng khu vực vành đai 1 có khoảng 450.000 xe, phục vụ cho khoảng 600.000 cư dân sinh sống tại nội đô.

Theo các nghiên cứu được ông Tuấn dẫn chứng, xe máy sử dụng xăng dầu đóng góp đến 60% lượng khí thải gây ô nhiễm không khí tại Hà Nội, trong khi khoảng 70% phương tiện đang lưu thông là xe cũ, khó kiểm soát chất lượng khí thải. Do đó, thành phố cũng đang xây dựng lộ trình kiểm định khí thải xe máy, dự kiến áp dụng từ ngày 1/7/2027.

Tại tọa đàm, ông Hoàng Dương Tùng - Chủ tịch Mạng lưới Không khí sạch Việt Nam chia sẻ kinh nghiệm quốc tế từ các đô thị lớn như Bắc Kinh, Jakarta và nhiều thành phố tại châu Âu.

Các địa phương này đều áp dụng đồng bộ các biện pháp: cấm xe sử dụng nhiên liệu hóa thạch, thúc đẩy sử dụng phương tiện sạch và tăng cường đầu tư vào giao thông công cộng.

Từ thực tiễn nêu trên, ông Tùng khuyến nghị Hà Nội cần xây dựng chính sách hỗ trợ toàn diện, chú trọng đặc biệt đến các yếu tố an toàn vận hành, hạ tầng sạc pin, cũng như năng lực phục vụ của hệ thống giao thông công cộng, trước khi thực thi cấm xe máy xăng.

Bên cạnh đó, ông Hoàng Văn Thức - Cục trưởng Cục Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, Bộ đang xây dựng hệ thống bản tin dự báo ô nhiễm không khí tương tự như dự báo thời tiết. Hệ thống này sẽ giúp người dân cập nhật chất lượng không khí hàng ngày, đồng thời là công cụ quan trọng phục vụ việc điều hành chính sách môi trường đô thị.