Bản tin chính sách kinh doanh tuần 19/2025

Đề xuất nâng mức trợ cấp thất nghiệp lên 65% tiền lương bình quân để đảm bảo đời sống người lao động

Trong dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi), Bộ Nội vụ đề xuất quy định mức trợ cấp thất nghiệp hàng tháng bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của 6 tháng liền kề trước khi người lao động chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc. Tuy nhiên, mức trợ cấp tối đa không vượt quá 5 lần mức lương tối thiểu vùng tại thời điểm đóng bảo hiểm thất nghiệp cuối cùng.

Ngoài ra, dự thảo cũng đề xuất không áp dụng trợ cấp thất nghiệp cho một số trường hợp, bao gồm: người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật theo Bộ luật Lao động; người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng làm việc không đúng quy định Luật Viên chức; và người nghỉ việc khi đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Đóng góp ý kiến cho dự thảo, đại biểu Quốc hội Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh) cho rằng mức 60% là chưa hợp lý và khó bảo đảm mức sống cơ bản cho người lao động khi mất hoàn toàn thu nhập. Ông dẫn chứng, theo khuyến nghị của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), mức trợ cấp thất nghiệp lý tưởng nên đạt từ 65% đến 70%. Một số quốc gia trong khu vực cũng áp dụng mức từ 65% đến 75%.

Từ đó, đại biểu đề xuất nâng mức trợ cấp lên 65% tiền lương bình quân để hỗ trợ tốt hơn cho người lao động, đồng thời xem xét điều chỉnh lên 75% trong trường hợp nền kinh tế rơi vào khủng hoảng. Đề xuất này nhằm bảo đảm an sinh xã hội và nâng cao hiệu quả của chính sách bảo hiểm thất nghiệp trong bối cảnh biến động thị trường lao động ngày càng phức tạp.

Đề xuất phân cấp cho địa phương quyết định chủ trương đầu tư mở rộng sân bay Phú Quốc

Ngày 8/5/2025, Bộ Tài chính trình Chính phủ Dự thảo Nghị quyết về việc mở rộng Cảng hàng không quốc tế Phú Quốc, trong đó đề xuất phân cấp cho UBND tỉnh Kiên Giang quyền quyết định chủ trương đầu tư và tiếp nhận quản lý toàn bộ tài sản kết cấu hạ tầng do Nhà nước đầu tư tại sân bay này.

Dự thảo nêu rõ, việc đầu tư mở rộng là yêu cầu cấp thiết nhằm phục vụ Hội nghị Cấp cao APEC 2027 dự kiến tổ chức tại Phú Quốc. Việc phân cấp sẽ giúp địa phương chủ động lựa chọn nhà đầu tư, đảm bảo tiến độ các công trình trọng điểm.

Tuy nhiên, hiện còn vướng mắc pháp lý trong việc chuyển giao tài sản hạ tầng hàng không, do chưa được quy định cụ thể trong Luật Đầu tư. Bộ Tài chính kiến nghị áp dụng cơ chế đặc thù để rút ngắn thời gian thực hiện.

Hai tập đoàn lớn là Sun Group và IPPG đã đề xuất đầu tư mở rộng sân bay theo mô hình PPP. Theo quy hoạch, sân bay Phú Quốc sẽ đạt chuẩn 4E ICAO vào năm 2030, với công suất 10 triệu hành khách và 25.000 tấn hàng hóa/năm, đáp ứng tiêu chuẩn khai thác quốc tế.

Bộ Tài chính tái cơ cấu hệ thống thuế và kho bạc theo đơn vị hành chính cấp tỉnh

Bộ Tài chính vừa ban hành nghị quyết thống nhất tổ chức lại hệ thống các cơ quan ngành dọc tại địa phương, theo đó 20 chi cục thuế và 20 kho bạc nhà nước khu vực sẽ được sắp xếp thành 34 cơ quan thuế và 34 kho bạc nhà nước tương ứng với cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Đây là bước tiếp theo nhằm hiện thực hóa Nghị quyết 18 của Bộ Chính trị và Nghị quyết 60 của Trung ương, đảm bảo tổ chức bộ máy tinh gọn, đồng bộ với thay đổi về đơn vị hành chính. Các đội thuế cấp huyện cũng được chuyển đổi thành thuế cơ sở, trực thuộc cơ quan thuế cấp tỉnh quản lý trên địa bàn xã.

Đối với hệ thống hải quan và dự trữ quốc gia, Bộ Tài chính giữ nguyên 20 chi cục hải quan và 15 chi cục dự trữ khu vực, song điều chỉnh lại địa bàn quản lý để phù hợp thực tế.

Riêng ngành thống kê và bảo hiểm xã hội cũng sẽ được sắp xếp lại: từ 63 chi cục thống kê và 35 bảo hiểm xã hội khu vực, hợp nhất thành 34 cơ quan tương ứng với cấp tỉnh. Việc cải tổ này nhằm tăng hiệu quả quản lý, giảm chồng chéo và phù hợp với cơ cấu hành chính mới của cả nước.

Bộ Công Thương đề xuất 5 nhóm chính sách quản lý thương mại điện tử, chống thất thu thuế

Trước yêu cầu hoàn thiện khung pháp lý và tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực thương mại điện tử, Bộ Công Thương vừa trình Hội đồng thẩm định Luật Thương mại điện tử với đề xuất 5 nhóm chính sách trọng tâm. Mục tiêu là quản lý hiệu quả hoạt động kinh doanh số, chống thất thu thuế và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Các chính sách bao gồm: (1) xử lý khoảng trống pháp lý về khái niệm và định nghĩa trong thương mại điện tử; (2) quy định rõ quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan, đặc biệt là trách nhiệm thuế và bảo vệ người tiêu dùng; (3) nâng cao khả năng thích ứng của pháp luật với công nghệ mới, đẩy mạnh hậu kiểm và minh bạch thị trường; (4) hoàn thiện cơ chế giải quyết tranh chấp, trách nhiệm của sàn giao dịch và người bán; (5) thúc đẩy thương mại điện tử trở thành kênh xuất khẩu hiệu quả, hỗ trợ doanh nghiệp số.

Tại cuộc họp, đại diện VCCI, Bộ Nội vụ và các hiệp hội kiến nghị bổ sung quy định về định danh người bán qua VNeID, kiểm soát bán hàng qua mạng xã hội, và cải cách thủ tục hành chính nhằm giảm chồng chéo, tăng hiệu quả thực thi pháp luật trong môi trường kinh doanh số đang phát triển nhanh chóng.

Công chức không hoàn thành nhiệm vụ có thể bị điều chuyển hoặc buộc thôi việc

Ngày 7/5, Bộ trưởng Bộ Nội vụ, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, đã trình Quốc hội dự thảo sửa đổi Luật Cán bộ, công chức với nhiều nội dung mới, đáng chú ý là quy định công chức có thể bị điều chuyển sang vị trí thấp hơn hoặc buộc thôi việc nếu không hoàn thành nhiệm vụ.

Theo dự thảo, công chức sẽ được đánh giá theo 4 mức: hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, hoàn thành tốt nhiệm vụ, hoàn thành nhiệm vụ và không hoàn thành nhiệm vụ. Việc đánh giá dựa trên kết quả công việc, sản phẩm theo từng vị trí, mức độ đáp ứng yêu cầu và đạo đức công vụ. Kết quả này được lưu hồ sơ, thông báo đến cá nhân và công khai tại đơn vị công tác, làm căn cứ cho việc bổ nhiệm, khen thưởng, kỷ luật và đào tạo, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ.

Điểm đáng chú ý trong dự thảo là với công chức bị xếp loại “không hoàn thành nhiệm vụ”, cơ quan quản lý có quyền điều chuyển sang vị trí có yêu cầu thấp hơn hoặc chấm dứt hợp đồng làm việc. Trường hợp không hoàn thành nhiệm vụ trong hai năm liên tiếp, công chức sẽ bị buộc thôi việc. So với quy định hiện hành, đề xuất mới đã rút ngắn thời gian xử lý, loại bỏ quy trình theo dõi kéo dài sáu tháng.

Dự thảo cũng thể hiện nỗ lực xóa bỏ tư duy “biên chế suốt đời”, hướng đến mô hình quản lý công chức hiện đại, minh bạch và có trách nhiệm, đồng thời thể chế hóa các định hướng lớn của Trung ương trong đổi mới công tác cán bộ.

Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội đánh giá cao đề xuất này, cho rằng cách đánh giá theo kết quả và sản phẩm cụ thể giúp khắc phục tình trạng đánh giá hình thức trước đây. Một số đại biểu cũng đề nghị cần có tiêu chí định lượng rõ ràng, áp dụng công nghệ số để tăng tính khách quan và công bằng. Ngoài ra, cần xây dựng cơ chế phân biệt giữa công chức quản lý và công chức không giữ chức vụ để đảm bảo đánh giá phù hợp với tính chất công việc.

Ủy ban cũng kiến nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu đưa việc kê khai và kiểm soát tài sản, thu nhập vào tiêu chí đánh giá cán bộ, đảng viên và người đứng đầu, nhằm nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng trong khu vực công.

Rà soát quy định đất đai nhằm đảm bảo thống nhất khi sáp nhập tỉnh, thành

Ông Đỗ Đức Duy - Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường, vừa có văn bản gửi Ban Chỉ đạo triển khai đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, đề nghị các địa phương tiến hành rà soát toàn diện hệ thống quy định pháp luật liên quan đến đất đai. Mục tiêu là điều chỉnh và bổ sung phù hợp khi tiến hành sáp nhập các tỉnh, thành phố theo Nghị quyết 60 của Trung ương.

Theo đánh giá của Bộ, quá trình hợp nhất các đơn vị hành chính có thể tạo ra sự chênh lệch về chính sách giữa các khu vực vốn có cơ chế riêng, từ đó phát sinh những bất cập như khác biệt về mức bồi thường khi thu hồi đất, điều kiện tách thửa, hạn mức giao đất, quyền sử dụng đất và nghĩa vụ tài chính liên quan. Điều này không chỉ gây khó khăn cho công tác quản lý mà còn dễ dẫn đến khiếu nại, so bì thiệt hơn giữa người dân các địa phương khác nhau sau sáp nhập.

Cụ thể, các vấn đề cần rà soát bao gồm: thời gian giải quyết thủ tục hành chính về đất đai, mức hỗ trợ tái định cư tối thiểu, chính sách đất ở cho đồng bào dân tộc thiểu số, đơn giá bồi thường thiệt hại tài sản, điều kiện hợp và tách thửa đất ở các khu vực khác nhau. Ngoài ra, cần lưu ý xây dựng chính sách chuyển tiếp để đảm bảo các quy định mới được áp dụng nhất quán, không tạo khoảng trống pháp lý, đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho người sử dụng đất.

Bộ cũng khuyến nghị, nếu không thể ban hành quy định thống nhất ngay, địa phương có thể thiết lập các cơ chế đặc thù mang tính chuyển tiếp nhằm duy trì sự ổn định, tránh gián đoạn trong hoạt động quản lý và thi hành chính sách đất đai hậu sáp nhập.

Theo lộ trình của Nghị quyết 60, cả nước sẽ tiến hành sáp nhập 63 tỉnh, thành còn lại thành 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh, trong đó có 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc Trung ương. Sau sáp nhập, bộ máy chính quyền địa phương sẽ được tổ chức lại, chỉ còn cấp tỉnh và cấp xã, bỏ cấp huyện.