Các đợt bùng dịch mới do Omicron dự kiến tập trung ở Đông Âu và Đông Nam Á

Gánh nặng từ Omicron phụ thuộc chủ yếu vào các ca nhiễm không triệu chứng

Dự báo làn sóng Omicron trong năm nay

Theo nhà khoa học Christopher Murray thuộc Viện Đo lường và Đánh giá Sức khỏe (IHME) - trung tâm nghiên cứu y tế độc lập do tỷ phú Bill Gates sáng lập, hơn 50% dân số thế giới sẽ nhiễm Omicron trong giai đoạn tháng 11/2021-3/2022. Các mô hình của IHME cho thấy số ca mắc Covid-19 thực tế theo ngày từ cuối tháng 11/2021 đến 17/1 qua đã tăng hơn 30 lần. Song trong dữ liệu chính thức, con số chỉ tăng 6 lần bởi tỷ lệ ca nhiễm không triệu chứng khá cao.

Trên thực tế, gánh nặng từ Omicron phụ thuộc chủ yếu vào các ca nhiễm không triệu chứng. Một nghiên cứu trên tạp chí Hiệp hội Y khoa Mỹ (JAMA) cho biết, 40% ca mắc Covid-19 hiện không có triệu chứng. Nhiều bằng chứng cho thấy tỷ lệ này ở chủng Omicron cao hơn nhiều, khoảng 80-90%.

Link bài viết

Tại những khu vực Omicron lây nhiễm mạnh, số ca nhập viện tăng gấp 2 hoặc gấp 3 so với những đợt bùng phát trước đây. Mô hình dịch tễ của IHME dự báo các quy định phòng dịch như khẩu trang, mở rộng tiêm chủng và tiêm liều tăng cường thực hiện trong những tuần tới sẽ không có tác động đáng kể lên làn sóng Omicron.

Theo đó, tăng sử dụng khẩu trang cho 80% dân số chỉ làm giảm 10% tổng ca nhiễm trong 4 tháng tới. Triển khai vaccine tăng cường hoặc tiêm cho người trước đó chưa đủ điều kiện sẽ không ảnh hưởng nhiều ở thời điểm này.

Tuy nhiên, ở những nơi Omicron chưa lây lan mạnh, việc siết chặt phòng dịch vẫn hiệu quả. Những biện pháp này bảo vệ cộng đồng, tuy nhiên tốc độ của Omicron quá nhanh khiến chính sách sức khỏe không theo kịp, theo nghiên cứu của Lancet.

Dù cảnh báo dù mức độ nghiêm trọng của Covid-19 giảm dần, song IHME cho biết làn sóng Omicron bùng lên như lũ đồng nghĩa với việc số ca nhập viện sẽ tăng ở nhiều nước. Do đó, các nước vẫn cần ưu tiên hỗ trợ hệ thống y tế trong 4-6 tuần tới.

Người dân xếp hàng xét nghiệm Covid-19 tại New York, Mỹ, tháng 12/2021. Ảnh: Reuters

Sẽ bùng phát ở chưa có nhiều ca nhiễm

Các đợt bùng phát mới nhất dự kiến tập trung ở các nước chưa xuất hiện nhiều ca nhiễm Omicron, như Đông Âu và Đông Nam Á. Trong bối cảnh biến chủng lây lan, ông Murray cho rằng cần lập lại chiến lược kiểm soát dịch và việc truy vết tiếp xúc sẽ không phát huy hiệu quả do Omicron lây lan quá nhanh.

Theo mô hình của IHME, vào tháng 3/2022, một lượng lớn dân số thế giới sẽ nhiễm biến chủng Omicron. Chiến dịch tiêm liều tăng cường cũng được đẩy mạnh liên tục. Trong 1 tuần hoặc vài tháng sau đó, mức độ lây truyền virus dự kiến giảm sâu.

Dự báo, Covid-19 sẽ dần trở thành mầm bệnh theo mùa mà hệ thống y tế và xã hội buộc phải đối phó. Ông Murray cho rằng ca nhiễm và tử vong ở các nước tương tự cúm mùa. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ, dịch cúm nghiêm trọng nhất vào năm 2017-2018 gây ra khoảng 52.000 ca tử vong.

"Thời đại chính phủ áp dụng các biện pháp chống SARS-CoV-2 đặc thù đã kết thúc. Sau làn sóng Omicron, Covid-19 sẽ quay trở lại, nhưng đại dịch thì không", ông Murray nói.