Từ 2030, toàn bộ ôtô và xe máy phải đạt chuẩn khí thải quốc gia

Kế hoạch nêu rõ yêu cầu từng bước cải thiện chất lượng không khí tại các khu vực kinh tế trọng điểm, đặc biệt là Hà Nội, TP.HCM và các tỉnh lân cận. Đến năm 2030, các đô thị lớn phải giảm đáng kể nồng độ bụi mịn PM2.5, đồng thời tăng số ngày có chất lượng không khí ở mức tốt và trung bình.

Tại Hà Nội, mục tiêu là giảm 20% nồng độ PM2.5 so với năm 2024, nâng tỷ lệ số ngày có chất lượng không khí đạt mức tốt và trung bình lên tối thiểu 80%. Thành phố đặt mục tiêu đáp ứng hoàn toàn quy chuẩn quốc gia về bụi PM2.5 vào năm 2045. Các tỉnh Thái Nguyên, Phú Thọ, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Phòng và Ninh Bình đặt mục tiêu giảm 10% nồng độ bụi PM2.5 trong cùng giai đoạn; TP.HCM và các đô thị khác phải duy trì lộ trình cải thiện chất lượng không khí hàng năm.

Với lĩnh vực giao thông - một trong những nguồn phát thải lớn nhất, Chính phủ yêu cầu từ năm 2030 toàn bộ ôtô, xe máy và xe gắn máy lưu thông trên cả nước phải đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn khí thải theo quy chuẩn quốc gia. Việc kiểm soát này sẽ được thực hiện thông qua hệ thống kiểm định, giám sát và lộ trình chuyển đổi công nghệ, không phải do bản thân phương tiện tự thực hiện.

Trong 5 năm tới, hai đô thị lớn là Hà Nội và TP.HCM phải hoàn tất chuyển đổi toàn bộ phương tiện giao thông công cộng sang sử dụng năng lượng sạch. Đồng thời, các chính sách hỗ trợ sẽ được triển khai để khuyến khích doanh nghiệp vận tải và dịch vụ xe công nghệ chuyển đổi sang phương tiện thân thiện môi trường.

Bên cạnh đó, cả nước hướng tới mục tiêu có 1.200 công trình xây dựng xanh vào năm 2030, trong đó Hà Nội đạt tối thiểu 200 công trình và TP.HCM 500. Hệ thống cảnh báo, dự báo và kiểm soát ô nhiễm không khí quốc gia sẽ được đưa vào vận hành; Ban chỉ đạo quốc gia về khắc phục ô nhiễm không khí cũng sẽ được thành lập, trước mắt tập trung xử lý vấn đề tại vùng Thủ đô.

Những năm gần đây, Hà Nội và TP.HCM thường xuyên ghi nhận chất lượng không khí ở mức kém và xấu. Hà Nội đang triển khai lộ trình hạn chế xe máy sử dụng xăng, bắt đầu từ vành đai 1 vào tháng 7/2026, mở rộng sang vành đai 2 vào năm 2028 và đến vành đai 3 vào năm 2030.

Ở cấp Trung ương, các bộ ngành đang hoàn thiện quy chuẩn khí thải đối với ôtô, xe mô tô và xe gắn máy. Theo dự thảo, Hà Nội và TP.HCM sẽ bắt đầu kiểm định khí thải phương tiện từ ngày 1/7/2027, mở rộng tới các thành phố trực thuộc trung ương vào năm 2028 và áp dụng trên phạm vi toàn quốc từ năm 2030.