Một số quy định mới về đất đai có hiệu lực từ ngày 15/8/2025

Nghị định có hiệu lực từ ngày 15/8, mang đến nhiều điều chỉnh quan trọng liên quan đến công tác bồi thường, ghi nợ tiền sử dụng đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất và đấu giá quyền sử dụng đất.

Một điểm mới đáng chú ý trong nghị định lần này là việc bổ sung quy định về bồi thường đối với cây trồng, vật nuôi khi Nhà nước thu hồi đất.

Theo đó, đối với cây lâu năm thuộc loại cho thu hoạch nhiều lần, nếu không thể xác định sản lượng vườn cây còn lại trong chu kỳ, mức bồi thường sẽ được tính theo giá trị thiệt hại thực tế. Trường hợp UBND cấp tỉnh ban hành đơn giá bồi thường mà chưa có quy trình sản xuất chính thức được phê duyệt, cơ quan chức năng sẽ căn cứ tình hình thực tế tại địa phương để quyết định, bảo đảm quyền lợi chính đáng cho người dân.

Bên cạnh đó, Nghị định 226 cũng sửa đổi quy định liên quan đến việc ghi nợ tiền sử dụng đất khi cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.

Theo quy định mới, hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất và có nhu cầu sẽ được phép ghi nợ tiền sử dụng đất khi được cấp Giấy chứng nhận lần đầu. Khoản nợ này kéo dài cho đến khi người sử dụng đất thực hiện các quyền chuyển nhượng, chuyển đổi, tặng cho, thế chấp hoặc góp vốn bằng quyền sử dụng đất, và bắt buộc phải thanh toán toàn bộ số tiền còn nợ trước khi tiến hành giao dịch.

Trong trường hợp quyền sử dụng đất được tặng cho hoặc thừa kế, nếu người nhận thuộc hộ nghèo, cận nghèo hoặc là người thừa kế hợp pháp thì vẫn được tiếp tục ghi nợ. Số tiền được ghi nợ được tính trên toàn bộ nghĩa vụ tài chính tại thời điểm cấp Giấy chứng nhận, phù hợp với các quy định hiện hành.

Nghị định cũng điều chỉnh thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, rừng phòng hộ và rừng sản xuất sang mục đích khác.

Theo đó, cơ quan quản lý đất đai cấp xã có trách nhiệm tổng hợp nhu cầu, lập danh mục dự án cần chuyển đổi và trình lên UBND cấp tỉnh xem xét, chấp thuận. Đối với những trường hợp chuyển đổi mục đích sử dụng đất nhưng không phải lập dự án đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư, thủ tục này sẽ được miễn thực hiện, qua đó góp phần đơn giản hóa quy trình và rút ngắn thời gian xử lý cho người dân và doanh nghiệp.

Ngoài ra, Nghị định 226 cũng sửa đổi, bổ sung quy định về thẩm định và phê duyệt phương án đấu giá quyền sử dụng đất. Nếu việc đấu giá thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND cấp xã, cơ quan quản lý đất đai cấp xã sẽ tiến hành kiểm tra, hoàn thiện hồ sơ và trình Chủ tịch phê duyệt. Trường hợp thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, trách nhiệm này sẽ do cơ quan quản lý đất đai cấp tỉnh thực hiện.

Việc ban hành Nghị định 226 được đánh giá là bước điều chỉnh kịp thời và cần thiết, góp phần tăng cường tính minh bạch, công bằng trong quản lý và sử dụng đất đai. Những quy định mới này không chỉ bảo đảm quyền lợi chính đáng của người dân và doanh nghiệp mà còn tạo cơ sở pháp lý rõ ràng, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất đai.