Họa sĩ Nguyễn Linh: Mang hồn quê Bắc bộ chinh phục phương Nam

Được nuôi dưỡng từ môi trường học thuật chính thống tại Trường Đại học Mỹ Thuật Hà Nội vào thập niên 80 (tiền thân là Trường Mỹ thuật Đông Dương), Nguyễn Linh đã nhìn thấy được những di sản quý báu trong cảm hứng từ cuộc sống sinh hoạt cũng như văn hóa Bắc bộ của thế hệ trước.

Sau nhiều năm thể hiện đam mê hội họa, Nguyễn Linh đã có trong tay gần 70 tác phẩm và đã tổ chức Triển lãm trang mang tên Nguyễn Linh 6. Triển lãm tập trung vào những trải nghiệm mang đậm tính cá nhân và khao khát bộc lộ cảm xúc sâu kín của mỗi thân phận về niềm đam mê, nỗi sợ hãi, sự choáng ngợp, trào lộng và cả những điều siêu phàm.

Sau nhiều năm thể hiện đam mê hội họa, Nguyễn Linh đã có trong tay gần 70 tác phẩm và đã tổ chức Triển lãm trang mang tên Nguyễn Linh 6. Triển lãm tập trung vào những trải nghiệm mang đậm tính cá nhân và khao khát bộc lộ cảm xúc sâu kín của mỗi thân phận về niềm đam mê, nỗi sợ hãi, sự choáng ngợp, trào lộng và cả những điều siêu phàm.

Xuyên suốt các tác phẩm là khung cảnh làng quê, nếp sinh hoạt Bắc bộ và những hình tượng con người vừa gần gũi vừa độc đáo từ dân quê bình dị đến nghệ nhân đang hóa thân trong tuồng chèo hay khoảnh khắc nghi lễ hầu đồng biến hóa ảo diệu.

Chỉ bằng những đường nét cơ bản, họa sĩ đã làm nổi rõ chi tiết của cơ mặt đầy cảm xúc và cường điệu hóa biểu cảm của nhân vật sống động, chân thực. Đặc biệt trong các bức tranh đặc tả hình tượng tín ngưỡng dân gian và nghệ thuật chèo như Cô đồng; Hề gậy; Hề chèo, Chiếu Chèo, Sau sân khấu… các biến dạng biểu cảm tạo nên sức mạnh kết nối đầy năng lượng với tổng thể, mời gọi người xem thâm nhập vào “cuộc trình diễn” nội tâm phức tạp của sự kiện giàu cảm xúc.

Ở những tác phẩm mô tả khung cảnh sinh hoạt dân dã như Dệt mành; Chợ phiên; Chuyện quê tôi; Tre lại hé lộ những trải nghiệm thân thuộc và lay động tâm trí người xem bằng những hoài niệm cá nhân theo một cách không ngờ nhất. Gần gũi mà xa vắng, tĩnh lặng mà cũng vô vàn xáo động. Nguyễn Linh đã chộp lấy những cuộc chuyện trò hồn nhiên đôi khi lặng lẽ nhưng ẩn giấu những kịch tính luôn hiện hữu trong đời sống con người.

Ở những bức tranh mô tả tập thể, không dung mạo nào được tôn lên hay chú trọng làm cho nổi bật nhưng từng cá nhân đều được khắc họa như một cá thể độc nhất. Tác giả đã nỗ lực phát triển một kỹ thuật có thể thâu tóm được đường nét biểu đạt được tâm tư của nhân vật, dẫn dắt người xem vào cuộc đối thoại thinh lặng của mỗi người.

Những kết hợp tương phản màu sắc giữa trầm mặc và chói gắt một cách tinh vi, cùng với kỹ thuật khơi gợi không gian khéo léo thông qua hiệu ứng của hình khối và sắp xếp bốc cục đã cho thấy bút pháp của một Nguyễn Linh giàu sắc thái riêng biệt, biến hóa đường nét điêu luyện chỉ bằng những dịch chuyển đậm nhạt nhưng kiến tạo nên nhiều đặc điểm nổi bật thu hút ánh nhìn hoặc gây tò mò cho tâm trí người xem, khám phá những mối quan hệ riêng tư nhiều hàm ngữ. Tranh của ông rất ít chi tiết tỉ mỉ nhưng vẫn đủ gợi nên hoàn cảnh và tạo ra bầu không khí đặc sắc, đôi khi đầy nhịp điệu.

Dù mãnh liệt gai góc hay chân phương đôn hậu, các tác phẩm của ông đều tạo ra những cảm xúc dịu dàng gắn kết con người với nhau, đánh thức tâm hồn nhạy cảm với truyền thống, đan dệt những khoảng khắc của quá khứ vào mạng lưới của hiện tại.