Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam có thể khởi công vào cuối năm 2026

Thông tin từ Văn phòng Chính phủ ngày 5/4 cho biết, Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng khẩn trương hoàn thiện các thủ tục để có thể khởi công dự án trọng điểm này vào cuối năm sau, sớm hơn một năm so với mốc dự kiến trước đó. Đồng thời, trong tháng 4, Bộ Xây dựng phải trình Chính phủ cơ chế đặc thù, trong đó có nội dung về chỉ định thầu, để kịp trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội xem xét vào kỳ họp tháng 5.

Cùng với đó, Bộ Tư pháp được giao sớm cho ý kiến để Bộ Xây dựng ban hành nghị định về thiết kế tổng thể theo trình tự rút gọn, đảm bảo tiến độ thủ tục trong tháng 4.

Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đã được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư từ tháng 11/2024, với tổng mức đầu tư sơ bộ khoảng 1,7 triệu tỷ đồng (tương đương 67 tỷ USD). Tuyến đường dài 1.541 km, khởi đầu tại ga Ngọc Hồi (Hà Nội) và kết thúc ở ga Thủ Thiêm (TP.HCM), đi qua 20 tỉnh, thành phố.

Theo thiết kế, tuyến đường sẽ sử dụng khổ đôi tiêu chuẩn 1.435 mm, tốc độ tối đa 350 km/h, tải trọng 22,5 tấn/trục. Dự án gồm 23 ga hành khách, 5 ga hàng hóa, đáp ứng cả nhu cầu vận tải dân sinh lẫn mục tiêu quốc phòng, an ninh.

Cùng với tuyến Bắc - Nam, Thủ tướng Chính phủ cũng chỉ đạo triển khai đồng bộ các tuyến đường sắt chiến lược khác.

Với tuyến Lào Cai - Hà Nội - Lạng Sơn, Bộ Tài chính được giao trình Thủ tướng thành lập Hội đồng thẩm định nhà nước ngay trong tháng 4/2025, để đảm bảo đủ điều kiện khởi công dự án vào tháng 12 năm nay. Song song đó, Thủ tướng cũng đồng ý với đề xuất của Bộ Xây dựng về việc sớm khởi công gói thầu xây dựng hạ tầng ga Lào Cai mới và các khu tái định cư trong năm 2025.

Riêng tuyến Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, Bộ Ngoại giao và Bộ Tài chính sẽ phối hợp đàm phán với Trung Quốc về Hiệp định khung liên quan đến nguồn vốn vay trong tháng 5/2025. Dự kiến, hiệp định chính thức sẽ được ký vào tháng 11, sau khi hoàn thành báo cáo nghiên cứu khả thi. Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đã giao nhiệm vụ cho hai bộ này soạn thảo và gửi Công thư đến Phó Thủ tướng Quốc vụ viện Trung Quốc, đề nghị hỗ trợ vốn vay ưu đãi.

Ngoài ra, Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng chuẩn bị hồ sơ cho các tuyến Hà Nội - Lạng Sơn và Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái, nhằm tạo mạng lưới liên kết vùng hiệu quả hơn trong tương lai.

Với hệ thống đường sắt đô thị, hai đô thị lớn là Hà Nội và TP.HCM được giao rà soát tổng thể các tuyến, đồng thời xác định rõ phương án huy động vốn phù hợp với từng dự án cụ thể. Bộ Tài chính sẽ trình Thủ tướng phê duyệt tuyến số 3, đoạn ga Hà Nội - Yên Sở (Hoàng Mai), theo đề xuất của UBND TP. Hà Nội.

Riêng tuyến metro Bến Thành - Tham Lương (TP.HCM), Bộ Tài chính sẽ sớm có ý kiến chính thức về việc ngừng sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi nước ngoài, đồng thời đề xuất phương án điều chỉnh nguồn vốn nhằm đảm bảo dự án không bị gián đoạn.