Mỹ cân nhắc hành lang pháp lý cho stablecoin: Cơ hội và rủi ro đan xen
Theo hãng tin Bloomberg, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump từng nhiều lần kêu gọi gỡ bỏ các rào cản pháp lý với stablecoin, coi đây là đòn bẩy thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Washington lập luận rằng việc loại bỏ những quy định bị xem là “xiềng xích” sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, chính khuôn khổ pháp lý lại trở thành nền tảng để thúc đẩy đổi mới.
Những người ủng hộ stablecoin, loại tiền mã hóa được thiết kế để duy trì giá trị ổn định, thường neo vào một tài sản cụ thể như USD đang kỳ vọng Quốc hội Mỹ sẽ sớm thông qua dự luật tạo hành lang pháp lý rõ ràng cho loại tài sản số này. Dự luật dự kiến được Quốc hội Mỹ đưa ra thảo luận trong vài tuần tới.

Trước đây, stablecoin chủ yếu được dùng làm “nơi trú ẩn tạm thời” khi thị trường biến động. Tuy nhiên, trong bối cảnh hành lang pháp lý ngày càng rõ ràng, stablecoin đang được kỳ vọng mở rộng vai trò trong lĩnh vực thanh toán và chuyển tiền xuyên biên giới. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent thậm chí cho rằng stablecoin sẽ góp phần củng cố vị thế toàn cầu của đồng USD. Ông Bessent và cộng sự cũng cân nhắc khả năng sử dụng stablecoin để hỗ trợ tài trợ thâm hụt ngân sách liên bang, dù quan điểm này vấp phải nhiều hoài nghi từ giới chuyên gia kinh tế.
Trong báo cáo tháng 5 của JPMorgan Chase, nhóm chiến lược gia do bà Teresa Ho đứng đầu nhận định dự luật này có thể “thúc đẩy quá trình chấp nhận stablecoin và tạo tính chính danh” cho loại tài sản đang được quan tâm ngày càng nhiều. Dự luật dự kiến sẽ là một nội dung quan trọng được Thượng viện đưa ra bàn thảo khi Quốc hội nhóm họp trở lại đầu tháng 6. Văn bản này nhận được sự ủng hộ từ cả hai đảng, dù Đảng Dân chủ vẫn còn dè dặt với các sáng kiến tiền mã hóa gắn liền với ông Trump, trong đó có USD1 - đồng stablecoin có giá trị vốn hóa vượt 2 tỷ USD.
Dù đã được Hạ viện thông qua tuy nhiên, USD1 có thể bị trì hoãn tại Thượng viện nếu được gộp vào dự luật tiền mã hóa rộng hơn. Một trong những quy định then chốt của dự luật là yêu cầu các stablecoin phải được bảo chứng 1:1 bằng tài sản an toàn và thanh khoản cao, bao gồm tín phiếu Kho bạc Mỹ có kỳ hạn dưới 93 ngày, tiền gửi tại ngân hàng được bảo hiểm, tiền mặt hoặc tiền xu. Các đơn vị phát hành cũng sẽ phải công bố báo cáo dự trữ định kỳ hàng tháng nhằm đảm bảo tính minh bạch và ổn định hệ thống.
Theo các nhà phân tích, nếu được quy định chặt chẽ, stablecoin có thể đẩy nhanh các giao dịch toàn cầu với chi phí thấp hơn so với hệ thống ngân hàng truyền thống. Báo cáo tổng quan gần đây của Deutsche Bank do các chuyên gia Marion Laboure và Camilla Siazon thực hiện, nhấn mạnh rằng stablecoin mở ra khả năng thanh toán bằng USD với chi phí thấp, hoạt động liên tục 24/7 và xuyên biên giới, đáp ứng nhu cầu thanh toán thương mại, kiều hối và bù trừ tài chính.
Theo Laboure và Siazon, quy định này có thể đẩy mạnh nhu cầu đối với trái phiếu Kho bạc Mỹ. Bộ trưởng Bessent từng dự đoán nhu cầu có thể lên tới 2.000 tỷ USD trong vài năm tới. Trên thị trường, giới đầu tư trái phiếu đang theo dõi sát các tín hiệu về khả năng Bộ Tài chính Mỹ điều chỉnh chiến lược phát hành nợ theo hướng ưu tiên kỳ hạn ngắn, loại tài sản phù hợp với yêu cầu dự trữ của stablecoin.
Trong khi đó, các nhà phân tích Citigroup cho rằng stablecoin có thể mua thêm trái phiếu Kho bạc trị giá hơn 1.000 tỷ USD từ nay đến năm 2030. JPMorgan đưa ra dự báo khiêm tốn hơn: từ 350 tỷ đến 525 tỷ USD.
Dù quy mô thị trường stablecoin hiện mới đạt khoảng 243 tỷ USD, loại tài sản này đang thu hút sự chú ý từ cả người tiêu dùng và doanh nghiệp. Một số tập đoàn lớn đã bắt đầu triển khai sản phẩm ứng dụng stablecoin trong thanh toán hàng ngày. Chẳng hạn, PayPal Holdings lên kế hoạch cho phép các nhà bán lẻ thanh toán xuyên biên giới bằng stablecoin PYUSD. Visa cũng triển khai nền tảng hỗ trợ ngân hàng phát hành stablecoin toàn cầu từ năm 2024.
Hiện nay, khoảng 83% stablecoin đang được neo vào USD, chủ yếu là USDT của Tether và USDC của Circle. Các chuyên gia Deutsche Bank cho rằng nhu cầu tại các thị trường mới nổi có thể đẩy nhanh quá trình “đô la hóa không chính thức”, khi stablecoin được sử dụng như công cụ phòng chống lạm phát và kiểm soát vốn.
Tuy nhiên, giới chức và chuyên gia tài chính vẫn cảnh báo về những rủi ro tiềm ẩn. Sự sụp đổ của TerraUSD năm 2022 từng khiến bà Janet Yellen - cựu Bộ trưởng Tài chính cảnh báo stablecoin có thể gây ra nguy cơ tương tự như các đợt rút tiền hàng loạt khỏi ngân hàng trong quá khứ.
JPMorgan cũng cảnh báo về nguy cơ dòng vốn lớn đổ vào stablecoin trong bối cảnh thị trường căng thẳng. Nếu một số stablecoin được phát hành bởi các ngân hàng có quyền truy cập vào Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), điều này có thể dẫn tới bất bình đẳng, giống thời kỳ thế kỷ XIX khi tiền giấy phát hành bởi các ngân hàng khác nhau có giá trị không đồng nhất.
“Một điều chắc chắn là ngành công nghiệp stablecoin sẽ còn nhiều biến động khi tiếp tục tìm cách đổi mới và tích hợp sâu hơn vào hệ thống tài chính truyền thống”, nhóm nghiên cứu JPMorgan nhận định.