Kết hợp giảng đường, doanh nghiệp khai phá con đường chuyển đổi xanh

Trong kỷ nguyên phát triển bền vững, các tiêu chuẩn xanh, tín chỉ carbon hay quy định môi trường của những thị trường lớn như châu Âu, Mỹ, Nhật Bản đang định hình lại cuộc chơi thương mại toàn cầu. Với doanh nghiệp Việt Nam, áp lực này không chỉ đến từ rào cản kỹ thuật mà còn từ chính người tiêu dùng - những người ngày càng khắt khe hơn với chất lượng và trách nhiệm môi trường của sản phẩm.

Trong bối cảnh đó, một xu hướng hợp tác mới đang nổi lên: doanh nghiệp tìm đến các trường đại học, viện nghiên cứu để cùng khai phá con đường chuyển đổi xanh. Tri thức từ giảng đường không còn bó hẹp trong sách vở, mà đã bước ra đời sống sản xuất, đồng hành cùng doanh nghiệp giải quyết bài toán lớn nhất hiện nay là phát triển bền vững.

Từ kinh nghiệm của mình, ông Nguyễn Đình Tùng - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Vina T&T Group cho biết, doanh nghiệp đã hợp tác với Viện Cây ăn quả miền Nam và nhiều viện trường khác để tìm ra công nghệ giảm phát thải, đồng thời áp dụng hàng loạt tiêu chuẩn quốc tế như GlobalGAP, ISO, HACCP. Mục tiêu không chỉ là nâng cao chất lượng sản phẩm, mà còn là giảm thiểu dấu chân carbon, đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của các thị trường nhập khẩu.

Kết quả là đến nay, toàn bộ hoạt động sản xuất - kinh doanh của Vina T&T Group đã đạt trạng thái cân bằng phát thải carbon bằng 0, đủ tiêu chuẩn thâm nhập những thị trường khó tính nhất, kể cả châu Âu.

Theo ông Tùng, chính là sự gắn kết chặt chẽ với các viện, trường: “Nguồn nhân lực xanh hiện chưa đủ nhiều, vì thế chúng tôi vừa hợp tác vừa đào tạo. Sinh viên được tiếp cận công nghệ xanh trong nông nghiệp, sau này có thể trở thành đồng nghiệp, đối tác của công ty. Việc kết hợp giúp tính toán quy trình trồng trọt, sử dụng phân thuốc hợp lý, giảm chi phí và phát thải, đạt hiệu quả tối ưu”.

Ở chiều ngược lại, các trường đại học cũng đang thay đổi để bắt nhịp với yêu cầu của thời đại. Theo TS. Ngô Minh Đức - Hiệu trưởng Trường Đại học Quốc tế Miền Đông (EIU), chuyển đổi xanh và phát triển bền vững đã được tích hợp vào toàn bộ chương trình giảng dạy. Sinh viên ở EIU không chỉ học lý thuyết mà còn tham gia các dự án liên ngành, tìm giải pháp thực tế cho cộng đồng và doanh nghiệp.

Ông Đức nhấn mạnh: “Phát triển bền vững cần sự phối hợp đa ngành. Sinh viên được đào tạo không chỉ để nghiên cứu, mà còn để hành động, triển khai dự án cụ thể với doanh nghiệp. Đó là cách để tri thức thật sự đi vào cuộc sống”.

Bà Vũ Kim Hạnh - Chủ tịch Hội cũng nhận định: “Chúng tôi vừa thuyết phục doanh nghiệp áp dụng tiêu chuẩn xanh, vừa khuyến khích người tiêu dùng đòi hỏi sản phẩm thân thiện môi trường. Trong tiến trình ấy, vai trò của trường đại học, giảng viên, sinh viên - những chuyên gia tương lai là hết sức quan trọng. Sự kết hợp này vừa giúp doanh nghiệp có giải pháp, vừa giúp trường có định hướng đào tạo sát thực tiễn”.

Chính từ nhu cầu đôi bên, chương trình Uni Tour ra đời. Đây là sáng kiến nhằm đưa doanh nghiệp đến thẳng giảng đường, tạo cơ hội đối thoại, hợp tác nghiên cứu, chuyển giao công nghệ. Với Uni Tour, doanh nghiệp tìm thấy nguồn nhân lực và giải pháp xanh; còn trường đại học hiểu rõ hơn nhu cầu thị trường để đào tạo nhân lực chất lượng cao.

Chuyển đổi xanh đang tạo ra một mối quan hệ “cộng sinh” giữa giảng đường và doanh nghiệp. Tuy nhiên, sự gắn kết giữa nhà trường và doanh nghiệp chưa thật sự phổ biến, chưa thành một cơ chế đồng bộ. Muốn đi xa hơn, cả hai phía cần chủ động hơn trong hợp tác, từ chia sẻ dữ liệu nghiên cứu, xây dựng chương trình đào tạo, đến đồng hành trong các dự án chuyển đổi xanh.