ICAEW: Năm 2024, kinh tế Việt Nam khởi sắc và triển vọng trung hạn tươi sáng

Theo Báo cáo Dự báo triển vọng Kinh tế Toàn cầu quý IV của Viện Kế toán Công chứng Anh, xứ Wales (ICAEW) và Oxford Economics, tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong năm 2023 khoảng 4,7%, sau đó tăng dần lên 5% trong năm 2024, và bứt phá trong trung hạn.

Trong bối cảnh đổi mới chuỗi cung ứng toàn cầu, Việt Nam đã nổi lên như một “người chiến thắng” quan trọng, và tăng trưởng xuất khẩu hàng hóa toàn cầu được dự báo sẽ tiếp tục tăng tốc trong trung hạn. Triển vọng này có được nhờ chiến lược “Trung Quốc + 1” của các tập đoàn đa quốc gia, sẽ thúc đẩy tăng trưởng GDP của Việt Nam vượt trội so với các quốc gia ASEAN khác, ít nhất đến năm 2030.

Tại khu vực Đông Nam Á, tăng trưởng kinh tế đạt 4,3% trong năm 2023 và dự báo sẽ đạt 4,2% trong năm 2024, thấp hơn mức trung bình trước đại dịch là 5% mỗi năm. Các yếu tố làm giảm dự báo tăng trưởng của khu vực này trong năm 2024, bao gồm tăng trưởng toàn cầu chậm lại do tác động bởi hai nền kinh tế Mỹ và Trung Quốc, các điểm du lịch đang mất đi sức hấp dẫn, cùng sự suy giảm trong tiêu dùng tư nhân.

Trong quý III/2023, kinh tế khu vực Đông Nam Á tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ nhờ điều kiện thương mại cải thiện đã đẩy mạnh tăng trưởng GDP vượt xa kỳ vọng. Tăng trưởng xuất khẩu ở Singapore, Malaysia và Việt Nam đã mở rộng từ quý II sang qúy III. Cả Singapore cũng như Việt Nam đều trải qua sự phục hồi đáng chú ý, và cả hai thị trường đều giữ vị thế quan trọng trong thương mại điện tử. Trong năm 2023, Việt Nam đã nổi lên là quốc gia xuất khẩu hàng đầu trong khu vực.

Tuy nhiên, xuất khẩu của khu vực Đông Nam Á có khả năng sẽ ảnh hưởng bởi sự suy yếu toàn cầu kéo dài, đặc biệt từ Mỹ và Trung Quốc. Mỹ có khả năng tránh khỏi suy thoái kinh tế nhưng sẽ có thể vẫn phải đối mặt với một giai đoạn tăng trưởng chậm kéo dài. Các nền kinh tế phát triển khác dự kiến cũng sẽ đìu hiu do chính sách tiền tệ đã thắt chặt trước đó, trong khi chi tiêu của Trung Quốc sẽ tiếp tục giữ ổn định khi đối mặt với khó khăn nội địa của mình.

Ngay cả lĩnh vực du lịch - vốn là lĩnh vực nổi bật hiện nay cũng đang mất đi sự hấp dẫn, khi sự hồi phục của lượt khách du lịch đã bị đình trệ đối với hầu hết các nền kinh tế châu Á khác, bao gồm Singapore, Malaysia, Indonesia và Việt Nam.

Cùng với đó, nhu cầu tiêu dùng cũng đang giảm mạnh do nhiều yếu tố. Cụ thể, lợi nhuận từ xuất khẩu chủ yếu vẫn thấp hơn so với năm 2022, ảnh hưởng đến thị trường lao động và đầu tư đặc biệt là ở các quốc gia tập trung vào thương mại. Chính sách tiền tệ thắt chặt trước đó cũng bắt đầu gây thiệt hại đối với sức mua thông qua chi phí dịch vụ nợ cao hơn. Cùng với đó, ảnh hưởng của đại dịch đang xuất hiện thông qua việc tiết kiệm giảm và mức nợ cao hơn ở các hộ gia đình, doanh nghiệp và Chính phủ, có thể dẫn đến giai đoạn kiềm chế chi tiêu và điều chỉnh bảng cân đối.

Điều này sẽ trở nên khó khăn hơn khi chính sách tài khóa được thắt chặt, do dự kiến ngân sách năm 2024 sẽ nhắm đến việc kiểm soát chi tiêu. Trong khi lạm phát có khả năng tiếp tục giảm trong tương lai, nhưng các nhà phân tích không kỳ vọng có các đợt giảm lãi suất cho đến quý II/2024.