Hướng dẫn thực hiện thủ tục quốc tịch trực tuyến qua cổng dịch vụ công quốc gia

Theo đó, một điểm nổi bật của Nghị định này là việc chính thức triển khai cơ chế tiếp nhận và giải quyết hồ sơ quốc tịch thông qua môi trường điện tử, góp phần nâng cao hiệu quả cải cách hành chính và hiện đại hóa hoạt động quản lý nhà nước trong lĩnh vực quốc tịch.

Theo quy định tại Nghị định 191, công dân có nhu cầu xin nhập, xin trở lại, xin thôi quốc tịch Việt Nam hoặc thực hiện các thủ tục liên quan đến quốc tịch có thể lựa chọn nộp hồ sơ theo ba hình thức: trực tuyến trên Cổng Dịch vụ công quốc gia, nộp trực tiếp tại cơ quan có thẩm quyền, hoặc gửi hồ sơ qua đường bưu chính.

Tuy nhiên, một nguyên tắc quan trọng được nhấn mạnh là người có yêu cầu không được phép ủy quyền cho người khác thực hiện việc nộp hồ sơ, nhằm đảm bảo tính chính xác và trách nhiệm cá nhân trong việc kê khai, cam kết thông tin.

Việc giải quyết hồ sơ quốc tịch trên môi trường điện tử được thực hiện theo quy định tại khoản 7 Điều 39 của Luật Quốc tịch Việt Nam, kết hợp với cơ chế một cửa, một cửa liên thông theo pháp luật về thủ tục hành chính.

Người có yêu cầu cần đăng nhập vào Cổng Dịch vụ công quốc gia bằng tài khoản cá nhân để thực hiện các bước nộp hồ sơ. Trong quá trình này, người dùng sẽ điền thông tin theo biểu mẫu điện tử tương tác, đính kèm bản điện tử của các giấy tờ liên quan theo đúng quy định. Trường hợp đã có kết nối dữ liệu giữa các hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia, người yêu cầu sẽ được miễn khai báo lại hoặc không cần tải lên các giấy tờ đã có trong hệ thống.

Trong trường hợp không có bản điện tử của giấy tờ, người nộp hồ sơ có thể đính kèm bản chụp hoặc bản sao đúng quy định. Các khoản phí và lệ phí được thanh toán thông qua chức năng thanh toán trực tuyến của Cổng Dịch vụ công quốc gia, các nền tảng thanh toán số được pháp luật cho phép, hoặc các phương thức hợp pháp khác.

Sau khi hoàn tất việc nộp hồ sơ, người yêu cầu sẽ được cấp một mã số hồ sơ hành chính để tiện theo dõi tiến độ giải quyết cũng như bổ sung hồ sơ nếu có yêu cầu từ cơ quan xử lý.

Các loại hồ sơ như xin trở lại, xin thôi quốc tịch Việt Nam, đề nghị cấp Giấy xác nhận có quốc tịch Việt Nam, hoặc xác nhận là người gốc Việt Nam sẽ được tiếp nhận thông qua Cổng Dịch vụ công quốc gia. Sau đó, hệ thống sẽ chuyển tiếp đến phần mềm quản lý, giải quyết hồ sơ quốc tịch để các cơ quan có thẩm quyền tiến hành xử lý theo đúng quy định pháp luật.

Trong trường hợp Bộ Tư pháp quyết định từ chối giải quyết hồ sơ theo các trường hợp quy định tại khoản 1, 2, 4 và 7 Điều 14 Nghị định này, thông tin từ chối sẽ được chuyển lại cho cơ quan tiếp nhận để thông báo kịp thời đến người có yêu cầu thông qua hệ thống điện tử.

Người dân có thể lựa chọn một trong bốn phương thức nhận kết quả giải quyết thủ tục hành chính: nhận bản điện tử gửi qua thư điện tử hoặc lưu trữ tại kho dữ liệu điện tử cá nhân; nhận bản điện tử được chuyển trực tiếp đến thiết bị số cá nhân thông qua phương thức truyền dữ liệu an toàn và bảo mật; nhận bản giấy thông qua dịch vụ bưu chính (và thanh toán chi phí chuyển phát); hoặc nhận bản giấy trực tiếp tại cơ quan xử lý hồ sơ. Sự đa dạng trong các phương thức nhận kết quả giúp nâng cao tính linh hoạt, thuận tiện và phù hợp với điều kiện thực tế của từng cá nhân, tổ chức.

Nghị định 191 cũng quy định rõ các hành vi bị nghiêm cấm trong quá trình thực hiện thủ tục quốc tịch.

Theo đó, cá nhân, tổ chức không được sử dụng giấy tờ giả mạo, giấy tờ bị chỉnh sửa, tẩy xóa làm sai lệch nội dung; không được khai báo gian dối, cam đoan sai sự thật hoặc sử dụng giấy tờ không còn giá trị để chứng minh đang có quốc tịch Việt Nam.

Đồng thời, nghiêm cấm hành vi lợi dụng thẩm quyền để cấp giấy tờ liên quan đến quốc tịch một cách trái pháp luật; xác nhận không đúng sự thật về các đối tượng xin nhập, xin trở lại hoặc xin thôi quốc tịch Việt Nam.

Đặc biệt, Nghị định cũng nhấn mạnh việc nghiêm cấm lợi dụng các thủ tục quốc tịch để xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, hoặc làm tổn hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức và công dân Việt Nam.

Những quy định này thể hiện rõ tinh thần thượng tôn pháp luật và cam kết của Nhà nước trong việc quản lý nghiêm minh vấn đề quốc tịch, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người dân trong quá trình thực hiện thủ tục.