Sách hay: Mọi điều bạn biết về chiến lược kinh doanh đều sai

Trong hơn 20 năm qua, công ty tư vấn có trụ sở tại London - Thinkers50 đã xác định, xếp hạng và chia sẻ những ý tưởng quản trị tốt nhất cùng các bảng xếp hạng những nhà quản trị có sức ảnh hưởng lớn nhất. Sáng kiến gần đây nhất của hai nhà sáng lập Thinker50, Stuart Trainer và Des Dearlove là bảng xếp hạng 10 quyển sách “mọi nhà quản trị đều nên đọc". 

Danh sách này bao gồm các đầu sách nổi tiếng như The Practice of Management của Peter Drucker, The Innovator’s Dilemma của Clayton Christensen, Marketing Management của Philip Kotler, In Search of Excellence của Tom Peters và Robert Waterman. 

The Crux: How Leaders Become Strategists (The Crux), tuy chỉ xếp hạng 20 trong danh sách của Thinkers50, nhưng theo Roger Trapp - phóng viên của Forbes, là quyển sách vô cùng giá trị cho các nhà kinh doanh. 

Link bài viết

Trapp cho biết, trong quyển sách này, tác giả Richard Rumelt - giáo sư danh dự của Trường Quản trị UCLA Anderson, đã phân tích và phá vỡ những lớp vỏ truyền thông tạo cảm hứng sáo rỗng về xây dựng chiến lược kinh doanh, để các doanh nhân có thể thực sự trở thành nhà chiến lược.

Lấy cảm hứng từ niềm say mê với môn leo núi đá, Rumelt xây dựng nội dung của quyển The Crux dựa trên kỹ thuật chiến lược ba phần. 

Phần đầu tiên, ông phân tích những vấn đề chính và phụ trong kinh doanh. Phần hai, ông phân tích về các khó khăn khi giải quyết vấn đề kinh doanh và phần ba là về khả năng tập trung, tránh dàn trải nguồn lực hay tham vọng giải quyết mọi thứ cùng một lúc. 

“Điều quan trọng nhất là sắp xếp các thử thách ở mức độ vừa phải, có thể được giải quyết bằng hững hành động nhất quán” là thông điệp lớn nhất mà giáo sư Richard Rumelt đưa ra trong The Crux.

Nhìn nhận chiến lược là tổ hợp của các chính sách và hành động được thiết kế để vượt qua một thử thách cụ thể, Rumelt mô tả nghệ thuật xây dựng chiến lược là xác định điểm mấu chốt có thể giúp tháo gỡ vấn đề, và xây dựng cách tiếp cận phù hợp với điểm mấu chốt đó. Điều này tương tự như một người leo núi đá phải xác định các vị trí đặt tay và chân phù hợp để có thể leo tiếp lên cao hơn một cách an toàn.

Đây là cách tiếp cận rất khác so với chiến lược tập trung vào mục tiêu dài hạn phổ biến. Song, bằng việc dẫn ra hàng loạt ví dụ từ SpaceX của Elon Musk, đến Google, Salesforce, Marvel và Netflix, Rumelt cho rằng cốt lõi để xây dựng chiến lược hiệu quả là xác định vấn đề và tìm ra giải pháp để giải quyết. Vì vậy, những “chiến lược” như “chúng ta sẽ tăng doanh số bán hàng và cắt giảm chi phí", hay “chúng ta sẽ đánh bại những đối thủ khác vì chúng ta tập trung vào khách hàng”... đều là vô nghĩa với ông.

“Để một người tin vào bạn và chiến lược của bạn, thì bạn cần đưa ra phản biện hợp lý cùng bằng chứng cụ thể, cũng như giải thích được chiến lược đó sẽ giải quyết thử thách bạn đang đối diện cụ thể ra sao", Rumelt phân tích.

Link bài viết

Netflix là một ví dụ rõ nét cho phản biện trên của Rumelt. Cụ thể, những năm gần đây số lượng đăng ký Netflix bắt đầu sụt giảm. Đến cuối năm 2017, chi phí ròng đã vượt quá doanh thu từ người đăng ký mang lại cho Netflix. Theo Rumelt, vấn đề của Netflix cũng như các công ty khác, không nằm ở hiện tượng kinh doanh giảm sút hiện tại, mà đã bắt nguồn từ các vấn đề sâu xa hơn. 

Ở thời điểm vừa ra mắt, Netflix được xem là một hiện tượng khi gây ra thiệt hại doanh thu lớn cho hàng loạt phim bom tấn chiếu rạp, và vinh quanh đó đang gây hại cho công ty. Mở đường cho thị trường phát nội dung trực tuyến, Netflix cũng đồng thời mở đường cho hàng loạt nền tảng phát nội dung hợp tác với công ty, nhưng có nguồn lực dồi dào hơn, chẳng hạn Apple. Apple đã xâm nhập vào thị trường và trở thành đối thủ cạnh tranh trực tiếp của Netflix. 

Vì vậy, Rumelt cho rằng cách khả thi để giải quyết vấn đề doanh số của Netflix là phân tích thấu đáo tổng quan vấn đề, từ biểu hiện bề mặt đến các yếu tố sâu xa ẩn tàng. Từ đó, Netflix mới có thể xác định được chiến lược phù hợp thực tế và một kế hoạch triển khai nhất quán.

Về tổng quan, tuy The Crux vẫn cung cấp một số yếu tố thực hành thực tế trong xây dựng chiến lược, song  Rumelt không thực sự cung cấp các câu trả lời cụ thể, mà chỉ ra cách thức xây dựng chiến lược kinh doanh của những chiến lược gia xuất sắc trên thế giới. 

Theo Roger, giá trị của The Crux thể hiện ở việc thách thức lối suy nghĩ phổ biến về xây dựng chiến lược trong kinh doanh.

Richard Rumelt cũng là tác giả của Good Strategy/Bad Strategy, quyển sách được đánh giá là “quyển sách kinh doanh thú vị nhất năm 2021", và “quyển sách chiến lược hay nhất và chân thực nhất nên có trong tủ sách của bạn".