EVN bắt đầu tính thử giá điện hai thành phần từ tháng 10/2025

Theo kế hoạch, các Tổng công ty Điện lực và Công ty Điện lực trên toàn quốc sẽ gửi thông báo kết quả tính toán tiền điện thử nghiệm trên giấy cho khách hàng thuộc diện tham gia. Các thông báo này sẽ thể hiện sự so sánh giữa số tiền điện theo biểu giá hiện hành một thành phần và biểu giá điện hai thành phần thử nghiệm.

EVN nhấn mạnh, việc thử nghiệm này chỉ mang tính mô phỏng kỹ thuật, không ảnh hưởng đến hóa đơn điện thực tế của khách hàng trong thời gian thực hiện. Mục tiêu chính là đánh giá tác động, hiệu quả và khả năng triển khai của cơ chế giá điện hai thành phần trong điều kiện hạ tầng hiện nay.

Đối tượng được chọn tham gia tính thử là các doanh nghiệp sản xuất quy mô lớn, sử dụng điện trực tiếp từ các đơn vị thành viên của EVN. Nhóm khách hàng này có sản lượng điện tiêu thụ bình quân 12 tháng gần nhất từ 200.000 kWh/tháng trở lên, bảo đảm đủ cơ sở dữ liệu để phân tích và so sánh kết quả tính toán.

Theo EVN, biểu giá điện hai thành phần được tính gồm giá công suất (đồng/kW/tháng) và giá điện năng (đồng/kWh), cụ thể như sau:

EVN cho biết, biểu giá điện hai thành phần gồm giá công suất, phản ánh chi phí đầu tư, vận hành hệ thống nguồn và lưới điện; và giá điện năng, phản ánh lượng điện thực tế khách hàng sử dụng, chia theo ba khung giờ gồm cao điểm, bình thường và thấp điểm. Cách tính này được xem là phương pháp minh bạch, phản ánh đúng chi phí thực tế của ngành điện, đồng thời giúp khách hàng chủ động điều chỉnh hoạt động sản xuất để tiết kiệm chi phí.

Ông Nguyễn Quốc Dũng - Trưởng ban Kinh doanh EVN, cho biết mô hình giá điện hai thành phần đã được áp dụng phổ biến tại nhiều quốc gia, đặc biệt là các nước phát triển, vì đây là phương pháp tính giá điện hợp lý và công bằng nhất.

Theo ông Dũng, Việt Nam hiện có đủ điều kiện hạ tầng kỹ thuật để triển khai thí điểm, với các công tơ điện tử có khả năng đo đếm và thu thập dữ liệu từ xa, xác định công suất tiêu thụ theo chu kỳ 30 phút/lần. Hệ thống truyền dẫn và quản lý dữ liệu của ngành điện đã được nâng cấp hiện đại, đảm bảo độ chính xác và tính ổn định khi vận hành.

Tổng Giám đốc EVN Nguyễn Anh Tuấn nhấn mạnh, việc chuyển đổi từ cơ chế giá điện một thành phần (chỉ dựa trên lượng điện tiêu thụ) sang giá điện hai thành phần (kết hợp giữa giá công suất và điện năng) là bước đi tất yếu trong lộ trình cải cách thị trường điện Việt Nam. Cơ chế mới sẽ giúp phản ánh đầy đủ chi phí cung cấp điện, bao gồm cả chi phí đầu tư hạ tầng nguồn, lưới điện và chi phí điện năng, đồng thời bảo đảm thu đúng, thu đủ và minh bạch hóa chi phí sản xuất điện.

Theo ông Tuấn, mô hình giá điện hai thành phần còn mang lại lợi ích kép: vừa khuyến khích khách hàng điều chỉnh phụ tải tiêu thụ hợp lý, vừa giảm áp lực vận hành cho hệ thống điện quốc gia trong các khung giờ cao điểm. Đây cũng là giải pháp quan trọng nhằm tăng hiệu quả sử dụng năng lượng, thúc đẩy tiết kiệm điện và phát triển bền vững.

Sau giai đoạn thử nghiệm trên giấy, EVN sẽ tổng hợp dữ liệu, đánh giá tác động và lấy ý kiến phản hồi từ doanh nghiệp, từ đó hoàn thiện cơ chế giá điện hai thành phần để trình Bộ Công Thương và Chính phủ xem xét phê duyệt. Lộ trình áp dụng sẽ được thực hiện từng bước, trước mắt với nhóm khách hàng sản xuất lớn, sau đó mở rộng sang các nhóm khách hàng khác khi hạ tầng, công nghệ và cơ sở pháp lý được hoàn thiện.

Theo giới chuyên môn, việc EVN triển khai thử nghiệm giá điện hai thành phần là bước chuyển quan trọng trong cải cách cơ chế giá điện tại Việt Nam, góp phần tăng tính minh bạch, công bằng giữa các đối tượng sử dụng điện, đồng thời thúc đẩy doanh nghiệp điều chỉnh sản xuất, tiết kiệm năng lượng và nâng cao hiệu quả kinh tế.

Khi được áp dụng chính thức, cơ chế này hứa hẹn sẽ tạo nền tảng cho một thị trường điện hiện đại, cạnh tranh và phát triển bền vững trong giai đoạn tới.