Dự án Metro số 2 TP.HCM hoàn tất giải phóng mặt bằng, dự kiến khởi công năm 2025

Theo thông tin từ Ban Quản lý Đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR), đến thời điểm hiện tại, gói thầu di dời hạ tầng kỹ thuật giai đoạn đầu tiên của dự án đã đạt khoảng 66% khối lượng thi công.

Gói thầu này được khởi công từ ngày 22/6/2023 và bao gồm việc di dời các hệ thống hạ tầng thiết yếu như điện lực, cấp thoát nước, viễn thông, chiếu sáng, cây xanh và tín hiệu giao thông.

Ông Phan Công Bằng - Giám đốc MAUR, cho biết toàn bộ công tác giải phóng mặt bằng đã được hoàn thành, với 585/585 trường hợp đã bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư. Hiện các nhà thầu đang tích cực triển khai thi công để đảm bảo tiến độ khởi công toàn dự án trong năm 2025 như kế hoạch đặt ra.

Một trong những trở ngại lớn mà dự án gặp phải là sự chênh lệch giữa bản vẽ kỹ thuật và hiện trạng thực tế tại nhiều khu vực, ảnh hưởng đến công tác thi công hạ tầng.

Trước tình hình này, MAUR đã yêu cầu các đơn vị thi công nâng cao năng lực dự báo, bố trí sẵn sàng nhân lực và máy móc nhằm xử lý kịp thời các tình huống phát sinh trên công trường. "Đây là một dự án giao thông có tính chất cấp bách, không thể để chậm trễ thêm. Chúng tôi quyết tâm đảm bảo khởi công trong năm nay", ông Bằng nhấn mạnh.

Dự án cũng đang được triển khai theo các cơ chế đặc thù theo Nghị quyết số 188/2025/QH15 của Quốc hội, nhằm thúc đẩy phát triển mạng lưới đường sắt đô thị tại Hà Nội và TP.HCM. Song song đó là các chỉ đạo quyết liệt từ lãnh đạo UBND TP.HCM nhằm tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ.

MAUR cho biết, trong đầu quý III/2025, đơn vị sẽ tiến hành tuyển chọn các tư vấn chuyên môn cấp bách cho dự án, bao gồm tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi điều chỉnh, thiết kế kỹ thuật tổng thể (FEED), tổ chức đấu thầu, giám sát khảo sát xây dựng và thẩm tra hồ sơ kỹ thuật. Sau khi hoàn tất lựa chọn, MAUR sẽ trình UBND TP.HCM thẩm định và phê duyệt để tiến tới khởi công chính thức.

Đáng chú ý, dự án Metro số 2 là một trong những công trình đầu tiên tại TP.HCM ứng dụng mô hình BIM (Building Information Modeling) từ giai đoạn thiết kế.

Công nghệ BIM cho phép phát hiện sớm các xung đột giữa các hạng mục hạ tầng kỹ thuật, từ đó đề xuất giải pháp thi công hợp lý. Mô hình này tiếp tục được sử dụng trong quá trình giám sát, nghiệm thu và vận hành công trình sau khi hoàn thành.

Về nguồn vốn, theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, dự án sẽ ngừng sử dụng toàn bộ khoản vay từ các Thỏa thuận viện trợ số 1 (ký ngày 01/3/2011) và số 2 (ký ngày 04/6/2011) với Ngân hàng Tái thiết Đức (KfW), tổng trị giá 155 triệu EUR, cùng với 66,24 triệu EUR vốn ODA không hoàn lại.

Tuy nhiên, phần vốn ODA không hoàn lại còn lại trong Thỏa thuận số 2 sẽ được TP.HCM sử dụng đúng theo quy định pháp luật hiện hành.

Metro số 2 có tổng chiều dài 11,2 km, trong đó 9,2 km đi ngầm và 2 km đi trên cao, với 11 ga (9 ga ngầm và 1 ga trên cao). Tuyến bắt đầu tại ga Bến Thành và kết thúc tại nút giao An Sương, tổng diện tích đất thu hồi là 251.136 m², ảnh hưởng đến 603 hộ dân.

Sau hơn một thập kỷ kể từ khi được phê duyệt, dự án đã khởi công gói thầu đầu tiên vào ngày 22/6/2023 và có tổng mức đầu tư 2,093 tỷ USD (tương đương 47.890 tỷ đồng).

Đặc biệt, Metro số 2 là tuyến đi đầu trong việc triển khai mô hình phát triển đô thị gắn với giao thông công cộng (TOD - Transit Oriented Development). Mô hình này hướng đến tối ưu hóa nguồn lực đất đai, kết hợp đầu tư hạ tầng với chỉnh trang đô thị, mở ra kỳ vọng tạo động lực phát triển bền vững cho thành phố trong tương lai.