Điểm mới ở lần trình này là Chính phủ đã rút lại đề xuất giảm thuế VAT 2% với nhóm hàng hóa như viễn thông, công nghệ thông tin, tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, kim loại, sản phẩm từ kim loại đúc sẵn, sản phẩm khai khoáng, dầu mỏ tinh chế, sản phẩm hóa chất và các mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.
Theo đánh giá của Chính phủ, việc giảm thuế VAT 2% bảo đảm đúng mục tiêu kích cầu tiêu dùng, phù hợp với bối cảnh kinh tế hiện nay, qua đó thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh sớm phục hồi và phát triển để đóng góp trở lại cho ngân sách Nhà nước cũng như nền kinh tế.
Chính phủ ước tính, áp dụng giảm thuế này trong 6 tháng cuối năm thì dự kiến ngân sách giảm thu khoảng 24.000 tỷ đồng. Con số này giảm 9.000 tỷ đồng so với phương án giảm thuế với tất cả hàng hóa, dịch vụ mà Chính phủ đề xuất trước đây. Mức giảm này là hợp lý trong bối cảnh thu ngân sách từ cuối năm 2022 đến nay có xu hướng giảm.
Chính phủ cho biết, lũy kế thu quý I/2023 đạt 411.800 tỷ đồng, bằng gần 31% dự toán và tăng 5,4% cùng kỳ năm 2022. Nhưng nếu trừ quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2022 thì số thu 3 tháng đầu năm nay giảm 6% cùng kỳ. Bên cạnh đó, thu từ xuất nhập khẩu bằng gần 27% dự toán, giảm trên 16% cùng kỳ.
Theo Chính phủ, người dân là đối tượng được hưởng lợi trực tiếp do giảm thuế VAT về 8% sẽ góp phần giảm giá bán, giảm trực tiếp chi phí của người dân trong tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ. Với doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh sẽ được lợi do giảm thuế VAT sẽ góp phần giảm chi phí, hạ giá thành sản xuất, giúp doanh nghiệp tăng khả năng phục hồi và mở rộng kinh doanh.
Năm ngoái, việc giảm thuế VAT 2% đã hỗ trợ doanh nghiệp, người dân khoảng 44.500 tỷ đồng, góp phần giảm giá thành hàng hóa, dịch vụ, thúc đẩy sản xuất kinh doanh.
Theo phân tích, khi thực hiện giảm thuế VAT theo Nghị quyết 43 đã gián tiếp kích cầu tiêu dùng nội địa tăng cao, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng năm 2022 tăng 19,8% so với trước. Thu thuế VAT nội địa không giảm, mà tăng 10% cùng kỳ.
Trước đó, tại phiên họp thứ 23 vào tuần trước, Ủy ban Thường vụ Quốc hội lưu ý cân nhắc việc giảm thuế VAT với một số mặt hàng như tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản… và đề nghị chỉ áp dụng giảm thuế VAT như năm 2022. Bởi có nhiều ý kiến lo ngại, nếu mở rộng diện giảm thuế VAT sẽ làm ngân sách hụt thu lớn trong khi tình hình thu khó khăn, tổng cầu yếu, sức khỏe doanh nghiệp sụt giảm.
Ngoài ra, Thường vụ Quốc hội cho rằng, nếu áp dụng giảm thuế tương tự năm 2022 cũng giúp Chính phủ thuận lợi khi thực thi chính sách do đã được đánh giá kỹ, rút kinh nghiệm. Việc giảm 2% thuế VAT không được làm giảm thu và tăng bội chi ngân sách năm nay, để đảm bảo an toàn tài chính quốc gia.