Việt Nam cần 368 tỷ USD để đạt mục tiêu Net Zero vào năm 2050

Trong khuôn khổ hội thảo “Tín dụng xanh - Việt Nam không thể chậm chân với Net Zero” vừa diễn ra mới đây với mục tiêu phân tích những ưu điểm và khó khăn cùng các định hướng và mục tiêu phát triển trong lĩnh vực tín dụng xanh hiện nay tại Việt Nam, Phó thống đốc thường trực Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú cho biết, ở Việt Nam hiện nay số lượng các tổ chức tín dụng tham gia hoạt động cấp tín dụng xanh năm 2023 là 43 đơn vị, tuy nhiên tốc độ tăng trưởng tín dụng xanh hiện nay còn thấp, mới chiếm 4,6% tổng dư nợ nền kinh tế, còn cách khá xa mục tiêu 10% vào cuối năm 2025.

Vừa qua, Chính phủ và các cơ quan đã khẩn trương ban hành nhiều vấn đề để hoàn thiện môi trường mang tính chất pháp lý chung để bộ ngành, địa phương, ngành nghề triển khai sẽ cắt giảm lượng khí thải carbon gián tiếp từ các nhà cung cấp đầu tiên trong chuỗi giá trị đến người dùng cuối (Net Zero) vào năm 2050.

Để đạt được mục tiêu Net Zero không phải là điều dễ dàng. Theo báo cáo quốc gia về khí hậu và phát triển cho Việt Nam được Ngân hàng Thế giới (WB) công bố, Việt Nam cần đầu tư thêm khoảng 368 tỷ USD đến năm 2040, tương đương 6,8% GDP/năm để thích ứng với biến đổi khí hậu. Trong đó, đầu tư vào khả năng phục hồi khoảng 254 tỷ USD và 114 tỷ USD cho hành trình khử carbon theo cam kết với cộng đồng quốc tế. Điều này đòi hỏi Việt Nam sẽ cần khoản đầu tư khổng lồ trong gần 30 năm tới.

Trước thách thức đặt ra để hướng tới mục tiêu Net Zero, trong thời gian qua, Chính phủ và Quốc hội đã ban hành Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và nhiều nghị định hướng dẫn chi tiết những điều của Luật Bảo vệ môi trường, Nghị định quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, bảo vệ tầng ozon, đặc biệt nghị định về danh mục phân loại xanh, tín dụng xanh, trái phiếu xanh…

Qua đó, Chính phủ, Quốc hội, Ngân hàng Nhà nước đã xây dựng nội dung kế hoạch hành động, ban hành một số các văn bản để tạo khuôn khổ pháp lý cho các tổ chức tín dụng trong ngân hàng để hướng tới nền kinh tế xanh.

Tại COP26, Chính phủ Việt Nam đã có những cam kết quan trọng. Đầu tiên là bằng nguồn lực trong nước, đến năm 2030 Việt Nam sẽ giảm 9% tổng lượng phát thải khí nhà kính so với kịch bản phát triển thông thường và tăng đóng góp lên tới 27% khi có hỗ trợ quốc tế thông qua hợp tác song phương, đa phương và thực hiện các cơ chế mới theo Thỏa thuận Paris.

Tiếp đó, đến năm 2040 sẽ loại bỏ dần sản xuất điện bằng nhiên liệu than và cuối cùng là đến năm 2050 sẽ đưa mức phát thải ròng về 0. Đồng thời, Chính phủ sẽ đầu tư tài chính vào 6 ngành gồm năng lượng tái tạo; công trình xanh; phương tiện giao thông vận tải sử dụng điện; nông nghiệp - chuỗi cung ứng thực phẩm; công nghiệp nặng; và chuỗi cung ứng.

Rõ ràng thông qua những chính sách, nghị định được ban hành của Chính phủ theo Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 hướng tới mục tiêu Net Zero cho Việt Nam vào năm 2050 đã tạo nhiều cơ hội cho các ngân hàng khi tham gia vào thị trường vốn xanh như có cơ hội tăng cường tính minh bạch và tính giải trình; phát triển những sản phẩm mới và dịch vụ đa dạng hơn; tăng lợi thế cạnh tranh và sự khác biệt so với các ngân hàng khác và còn giúp ngân hàng tăng khả năng tiếp cận các nguồn vốn.