Doanh nghiệp vùng bão lũ được miễn xử phạt vi phạm hành chính về thuế

Theo Cục Thuế, chính sách này được ban hành trên cơ sở kết luận của Thường trực Chính phủ tại Thông báo số 533/TBVPCP ngày 4/10/2025, về tình hình và các giải pháp khắc phục hậu quả bão số 10, bão số 11 và mưa lũ sau bão.

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, ngày 10/10/2025, Cục Thuế đã ban hành Công văn số 4328/CT-CS, gửi đến các cơ quan thuế ở những địa phương có tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp chịu thiệt hại nặng nề do thiên tai. Văn bản này hướng dẫn cụ thể việc miễn xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế đối với người nộp thuế gặp thiệt hại trong trường hợp bất khả kháng, nhằm giảm gánh nặng tài chính và tạo điều kiện thuận lợi cho các đơn vị sớm khôi phục hoạt động.

Theo quy định tại Khoản 27, Điều 3 của Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14, những trường hợp được coi là bất khả kháng bao gồm: người nộp thuế bị thiệt hại vật chất do thiên tai, thảm họa, dịch bệnh, hỏa hoạn, tai nạn bất ngờ, hoặc các tình huống khác được Chính phủ xác định là bất khả kháng.

Căn cứ Khoản 1, Điều 140 của Luật này, nếu người nộp thuế bị xử phạt vi phạm hành chính về quản lý thuế nhưng chứng minh được thiệt hại trong trường hợp bất khả kháng thì sẽ được miễn toàn bộ tiền phạt. Tổng số tiền miễn không vượt quá giá trị tài sản hoặc hàng hóa bị thiệt hại. Chính sách này nhằm bảo đảm sự công bằng, minh bạch và chia sẻ khó khăn với người nộp thuế trong bối cảnh thiên tai gây thiệt hại lớn về người và tài sản.

Theo Điều 43 Nghị định 125/2020/NĐ-CP, được sửa đổi bởi Nghị định 102/2021/NĐ-CP, việc miễn, giảm tiền phạt vi phạm hành chính về thuế và hóa đơn sẽ được thực hiện theo Điều 77 của Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Cụ thể, các cá nhân hoặc tổ chức bị phạt tiền từ 3 triệu đồng trở lên và đang gặp khó khăn đặc biệt, đột xuất do thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn, thảm họa hoặc bệnh hiểm nghèo, nếu có xác nhận của UBND cấp xã nơi cư trú hoặc cơ quan, tổ chức nơi làm việc, sẽ được xem xét miễn hoặc giảm phần tiền phạt còn lại. Mức miễn hoặc giảm tối đa bằng với giá trị thiệt hại thực tế sau khi trừ đi khoản bảo hiểm hoặc bồi thường (nếu có). Quy định này thể hiện sự linh hoạt và nhân văn trong chính sách tài chính - thuế, đảm bảo phù hợp với thực tiễn và hỗ trợ kịp thời cho các đối tượng gặp khó khăn.

Theo hướng dẫn tại Công văn số 4328/CT-CS, người nộp thuế có nhu cầu được miễn hoặc giảm tiền phạt cần gửi đơn đề nghị kèm hồ sơ chứng minh thiệt hại đến cơ quan thuế. Trong vòng 3 ngày làm việc kể từ khi nhận được đơn, người đã ban hành quyết định xử phạt có trách nhiệm chuyển hồ sơ lên cấp trên trực tiếp để xem xét. Sau đó, cơ quan cấp trên sẽ có tối đa 5 ngày để thẩm định, ra quyết định và thông báo kết quả cho người nộp thuế.

Trường hợp Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh là người ban hành quyết định xử phạt, việc xem xét miễn, giảm sẽ do UBND cùng cấp trực tiếp quyết định. Nếu hồ sơ không đủ điều kiện để được miễn hoặc giảm, cơ quan có thẩm quyền phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do từ chối. Quy trình này được thiết kế nhằm đảm bảo công tác xem xét, phê duyệt được thực hiện nhanh chóng, minh bạch, đồng thời giữ vững kỷ luật hành chính - tài chính.

Để được xem xét miễn hoặc giảm tiền phạt, doanh nghiệp và cá nhân nộp thuế cần chuẩn bị hồ sơ chứng minh thiệt hại theo quy định. Hồ sơ bao gồm: biên bản kiểm kê thiệt hại do người nộp thuế hoặc đại diện hợp pháp lập; biên bản xác định giá trị thiệt hại do tổ chức định giá được cấp phép thực hiện (bản chính hoặc bản sao có chứng thực); hồ sơ bồi thường của cơ quan bảo hiểm (nếu có); và các tài liệu xác định trách nhiệm bồi thường của tổ chức hoặc cá nhân có liên quan. Các chứng từ này là cơ sở pháp lý để cơ quan thuế xem xét, đánh giá mức độ thiệt hại và quyết định miễn hoặc giảm tiền phạt, bảo đảm tính khách quan và tuân thủ đúng quy định của pháp luật.

Theo đánh giá của Cục Thuế, việc miễn xử phạt hành chính về thuế đối với doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân chịu ảnh hưởng của thiên tai là chính sách hỗ trợ thiết thực và kịp thời, giúp giảm gánh nặng tài chính và tạo điều kiện để doanh nghiệp sớm phục hồi hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Các cục thuế địa phương được chỉ đạo chủ động hướng dẫn người nộp thuế hoàn thiện hồ sơ, đồng thời đẩy nhanh tiến độ xử lý để chính sách đến được với người dân và doanh nghiệp trong thời gian sớm nhất.

Bộ Tài chính cũng nhấn mạnh, việc triển khai chính sách này không chỉ mang ý nghĩa hỗ trợ kinh tế mà còn thể hiện tinh thần đồng hành và chia sẻ của Nhà nước với cộng đồng doanh nghiệp, góp phần ổn định an sinh xã hội và thúc đẩy tăng trưởng bền vững trong giai đoạn phục hồi sau thiên tai.