Doanh nghiệp sẽ được cấp hạn mức xuất nhập khẩu vàng hàng năm

Quy định này được cụ thể hóa trong Thông tư số 34/2025/TT-NHNN, do Thống đốc Ngân hàng Nhà nước vừa ký ban hành, hướng dẫn thực hiện một số điều của Nghị định 24/2012/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 232/2025/NĐ-CP) về quản lý hoạt động kinh doanh vàng. Thông tư có hiệu lực thi hành từ ngày 10/10/2025.

Theo quy định mới, Ngân hàng Nhà nước sẽ căn cứ vào mục tiêu điều hành chính sách tiền tệ, cung - cầu vàng trên thị trường, quy mô dự trữ ngoại hối quốc gia và hoạt động xuất nhập khẩu vàng trong từng thời kỳ để xác định tổng hạn mức xuất - nhập khẩu vàng hàng năm. Trên cơ sở đó, cơ quan quản lý sẽ phân bổ quota cụ thể cho từng doanh nghiệp và ngân hàng tùy theo năng lực tài chính, tình hình xuất nhập khẩu vàng miếng, nhập khẩu vàng nguyên liệu và việc sử dụng nguồn vàng nguyên liệu đúng mục đích.

Để bảo đảm việc phân bổ minh bạch và phù hợp với diễn biến thị trường, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước sẽ thành lập Hội đồng xây dựng và điều chỉnh hạn mức xuất nhập khẩu vàng, chịu trách nhiệm xem xét, thẩm định và trình phương án cấp quota. Việc cấp hạn mức được yêu cầu hoàn tất trước ngày 15/12 hằng năm, nhằm bảo đảm kế hoạch sản xuất - kinh doanh của các đơn vị được cấp phép.

Cùng với việc cấp quota, các doanh nghiệp và tổ chức tín dụng được phép kinh doanh vàng miếng sẽ phải thực hiện nghĩa vụ báo cáo định kỳ về doanh số mua bán cho Ngân hàng Nhà nước, có thể báo cáo hằng ngày hoặc theo yêu cầu đột xuất.

Đồng thời, hệ thống dữ liệu của các đơn vị này phải kết nối trực tuyến với Ngân hàng Nhà nước, cung cấp thông tin đầy đủ về giá niêm yết, khối lượng giao dịch, giá trị mua bán và các thông số quản lý liên quan. Các doanh nghiệp và ngân hàng được yêu cầu niêm yết công khai giá vàng miếng tại địa điểm kinh doanh hoặc trên website chính thức nhằm bảo đảm tính minh bạch, giúp cơ quan quản lý giám sát thị trường hiệu quả hơn.

Việc ban hành Thông tư 34 là bước đi tiếp nối sau khi Chính phủ thông qua Nghị định 232/2025/NĐ-CP vào cuối tháng 8/2025 - một dấu mốc quan trọng trong chính sách quản lý thị trường vàng, lần đầu tiên sau hơn 10 năm có sự điều chỉnh lớn về cơ chế vận hành.

Nếu trước đây Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, thì theo quy định mới, Ngân hàng Nhà nước sẽ cho phép một số ngân hàng và doanh nghiệp đáp ứng điều kiện được trực tiếp nhập khẩu, sản xuất và kinh doanh vàng miếng.

Để được cấp phép sản xuất vàng miếng, doanh nghiệp và ngân hàng phải đáp ứng các điều kiện nghiêm ngặt. Cụ thể, đơn vị phải có giấy phép kinh doanh vàng miếng, đảm bảo vốn điều lệ tối thiểu 1.000 tỷ đồng đối với doanh nghiệp và 50.000 tỷ đồng đối với ngân hàng thương mại, không thuộc diện bị xử phạt hành chính trong lĩnh vực vàng (hoặc đã khắc phục hoàn toàn hậu quả), đồng thời phải có quy trình nội bộ chặt chẽ về nhập nguyên liệu, sản xuất, giám sát và kiểm soát chất lượng sản phẩm.

Theo đánh giá sơ bộ, khoảng 8 ngân hàng và 3 doanh nghiệp lớn, gồm SJC, PNJ và DOJI, hiện đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về vốn và năng lực hoạt động để tham gia sản xuất vàng miếng trong giai đoạn đầu triển khai.

Giới chuyên gia nhận định, việc cấp hạn mức xuất nhập khẩu vàng hàng năm là bước tiến quan trọng trong quá trình hoàn thiện cơ chế quản lý thị trường vàng, hướng đến mục tiêu ổn định thị trường, tăng tính minh bạch và giảm áp lực lên dự trữ ngoại hối quốc gia. Chính sách mới không chỉ mở rộng quyền tham gia thị trường cho các tổ chức đủ năng lực, mà còn giúp gắn kết hoạt động kinh doanh vàng với định hướng điều hành chính sách tiền tệ của Nhà nước.

Thông tư 34 và Nghị định 232 được kỳ vọng sẽ đặt nền móng cho một cơ chế quản lý vàng hiện đại, linh hoạt, bảo đảm cân bằng giữa tự do kinh doanh và an toàn hệ thống tài chính, đồng thời góp phần nâng cao niềm tin của thị trường và doanh nghiệp vào định hướng điều hành của Ngân hàng Nhà nước trong giai đoạn mới.