VFA đề xuất quy định giá sàn xuất khẩu gạo

Đề xuất được VFA nêu ra tại Hội nghị Đánh giá tình hình sản xuất và tiêu thụ lúa gạo vùng Đồng bằng sông Cửu Long được tổ chức ngày 4/3.

Theo đó, VFA đã đề xuất Bộ Công Thương đưa ra quy định về giá sàn xuất khẩu gạo ở mức 500 USD/tấn (giá FOB). Đồng thời, tăng cường kiểm tra các doanh nghiệp xuất khẩu gạo, nhất là các doanh nghiệp chỉ đi thu mua mà không tham gia vào khâu chế biến, hoặc các doanh nghiệp chỉ tham gia thương mại mà không tham gia vào thị trường xuất khẩu.

Theo VFA, đề xuất này nhằm ngăn chặn hiện tượng doanh nghiệp cạnh tranh không lành mạnh về giá, đảm bảo giá trị hạt gạo Việt và bảo vệ lợi ích của người nông dân. Đặc biệt, trong bối cảnh giá gạo xuất khẩu giảm mạnh do sự cạnh tranh từ các nước khác, nhất là Ấn Độ, việc áp dụng giá sàn sẽ giúp mức giá mua lúa gạo từ người nông dân không bị giảm tương ứng.

Bên cạnh đó, VFA cũng kiến nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét tạo điều kiện để người dân và doanh nghiệp tiếp cận được vốn, có khả năng trữ hàng, từ đó chủ động hơn về giá hàng hóa. Tăng hạn mức cho các doanh nghiệp xuất khẩu, các doanh nghiệp cung ứng gạo, kéo dài thời gian cho vay mua gạo để từ đó có thể bán cho các thị trường với giá tốt hơn cũng như kéo dài thời hạn trữ hàng, tránh tình trạng bán hàng ồ ạt. Thêm nữa, đề xuất lãi vay cho các doanh nghiệp xuất khẩu gạo ở mức thấp nhất có thể.

Đề xuất của VFA được nêu ra trong bối cảnh giá lúa trong nước và giá gạo xuất khẩu từ cuối năm 2024 đến khoảng cuối tháng 2/2025 liên tục giảm. Hiện, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam đang ở mức thấp nhất so với các nước xuất khẩu hàng đầu như Thái Lan và Ấn Độ.

Cụ thể, giá gạo 5% tấm của Việt Nam dao động từ 393-397 USD/tấn, trong khi giá gạo 5% tấm của Thái Lan là 415-419 USD/tấn và của Ấn Độ là 406-410 USD/tấn.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, nguyên nhân là do Ấn Độ nới lỏng lệnh hạn chế xuất khẩu gạo sau 2 năm siết chặt. Ấn Độ hiện đã quay lại thị trường khiến nguồn cung gạo trên thị trường quốc tế gia tăng, tạo áp lực cạnh tranh cho các nước xuất khẩu khác, trong đó có Việt Nam.

Ngoài ra, chính sách nhập khẩu hạn chế từ các quốc gia nhập khẩu lớn như Philippines và Indonesia cũng góp phần đẩy giá gạo xuất khẩu của Việt Nam xuống thấp. Các quốc gia này đã tích trữ đủ gạo cho nhu cầu an ninh lương thực trong ngắn hạn và chờ giá giảm thêm trước khi tái nhập khẩu.

Đây không phải lần đầu tiên VFA đưa ra đề xuất áp giá sàn với xuất khẩu gạo. Trước đó, tháng 5/2024, Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) đã từng đề xuất đưa giá sàn trong xuất khẩu gạo.

Bộ Công Thương cho biết sẽ tiếp thu các kiến nghị, triển khai Nghị định 107/2018 và tổ chức hội nghị chuyên đề về xuất khẩu gạo. Về đề xuất của VFA, Bộ đang nghiên cứu, đồng thời triển khai giải pháp dự trữ để bình ổn thị trường và phối hợp kiểm tra thực hiện. Ngoài ra, Bộ sẽ đẩy mạnh đàm phán mở cửa thị trường mới để đảm bảo xuất khẩu gạo bền vững.