Trình Quốc hội trao thêm quyền cho Chính phủ đẩy nhanh tiến độ sân bay Long Thành

Theo Nghị quyết 94 hiện hành, Chính phủ có trách nhiệm chỉ đạo lập báo cáo nghiên cứu khả thi cho từng giai đoạn của dự án và phải trình Quốc hội xem xét, thông qua trước khi quyết định đầu tư. Tuy nhiên, tại lần điều chỉnh này, Chính phủ đề xuất cho phép tổ chức phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 2 theo thẩm quyền, không phải báo cáo Quốc hội thông qua.

Giải trình về đề xuất, Chính phủ cho biết Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành có quy mô rất lớn, tính chất phức tạp và được triển khai theo nhiều giai đoạn. Trong quá trình thực hiện giai đoạn 1, Quốc hội đã từng cho phép Chính phủ tự phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi điều chỉnh mà không phải trình Quốc hội, qua đó tạo tiền lệ tích cực cho việc phân cấp, phân quyền trong triển khai dự án trọng điểm quốc gia.

Theo báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 1, giai đoạn 2 của dự án bao gồm đường cất hạ cánh thứ ba và nhà ga hành khách thứ hai - dự kiến được nghiên cứu, đầu tư trong giai đoạn 2028 - 2032.

Tuy nhiên, với kịch bản tăng trưởng GDP từ năm 2026 được dự báo có thể đạt mức hai con số, nhu cầu vận tải hàng không, đặc biệt tại sân bay Long Thành, được dự báo sẽ tăng nhanh hơn so với tính toán ban đầu. Do đó, Chính phủ cho rằng cần tổ chức nghiên cứu và đầu tư giai đoạn 2 sớm hơn kế hoạch.

Ngoài ra, việc triển khai sớm đường cất hạ cánh thứ ba sẽ giúp tận dụng nguồn nhân lực, máy móc và thiết bị của các nhà thầu đang thi công giai đoạn 1, qua đó tiết kiệm thời gian, chi phí, rút ngắn tiến độ và nâng cao hiệu quả đầu tư. Cách làm này cũng góp phần hạn chế tác động tới hoạt động khai thác cảng hàng không trong tương lai, như bụi và tiếng ồn phát sinh trong quá trình thi công.

Theo quy hoạch đã được phê duyệt, giai đoạn 2 của sân bay Long Thành sẽ đầu tư thêm một đường cất hạ cánh, một nhà ga hành khách công suất 25 triệu lượt khách/năm cùng các hạng mục phụ trợ đồng bộ, đáp ứng nhu cầu khai thác.

Về tổ chức thực hiện, Chính phủ dự kiến giao Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) làm chủ đầu tư các công trình thiết yếu và công trình khai thác chính của giai đoạn 2, gồm đường băng, hệ thống đường lăn, sân đỗ máy bay và nhà ga hành khách; Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) đảm nhiệm đầu tư các công trình bảo đảm hoạt động bay như hệ thống radar, thiết bị dẫn đường và giám sát.

Chính phủ nhấn mạnh, việc Quốc hội chấp thuận trao thêm thẩm quyền phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 2 sẽ giúp nâng cao tính chủ động trong tổ chức nghiên cứu, thẩm định và quyết định đầu tư, phù hợp với chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và tinh thần của Luật Đầu tư công.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi đánh giá đề xuất của Chính phủ là có cơ sở, phù hợp với các quy định pháp luật hiện hành và nhất quán với định hướng của Đảng về phân cấp, phân quyền, đơn giản hóa thủ tục, đẩy nhanh tiến độ các dự án quan trọng quốc gia. Cơ quan thẩm tra thống nhất đề nghị thể hiện nội dung này trong Nghị quyết tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV.

Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành có tổng mức đầu tư khái toán khoảng 336.630 tỷ đồng (tương đương 16,03 tỷ USD theo đơn giá năm 2014). Trong đó, giai đoạn 1 có tổng mức đầu tư khoảng 114.450 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành và đưa vào khai thác chậm nhất vào cuối năm 2026. Việc sớm triển khai giai đoạn 2 được kỳ vọng sẽ tạo dư địa tiếp nhận nhu cầu vận tải tăng nhanh, góp phần nâng cao năng lực hạ tầng hàng không quốc gia và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.