TP.HCM và khát vọng trung tâm tài chính khu vực và quốc tế

Chúng tôi có khát vọng xây dựng TP.HCM trở thành trung tâm tài chính của khu vực và từng bước hội nhập toàn cầu. Do đó, ngay từ những năm 2001, thị trường tài chính đã được xác định là một trong 9 ngành dịch vụ chủ yếu của Thành phố và ngay từ năm 1998, Sở giao dịch chứng khoán đã được thành lập tại TP.HCM. Đương nhiên, trở thành trung tâm tài chính là quá trình khó khăn, phức tạp trong khi TP.HCM có xuất phát điểm tương đối thấp, 98% DN trên địa bàn có quy mô DN vừa và nhỏ. Trong khi đó, bình quân 5 năm TP.HCM tăng thêm 1 triệu người, cơ sở hạ tầng, giao thông không theo kịp, tỷ lệ ngân sách được giữ lại đầu tư giảm từ 26% (giai đoạn 2007-2010) xuống còn 18% (từ 2017-2020). Tỷ trọng vốn hóa thị trường chứng khoán trên GRDP rất thấp. Tình trạng khan hiếm nguồn vốn khiến tốc độ tăng trưởng kinh tế giảm sút, cơ sở hạ tầng quá tải, môi trường ô nhiễm… Tuy nhiên, những khó khăn này không thể làm TP.HCM chùn bước mà càng thôi thúc mơ ước và khát vọng trở nên mãnh liệt hơn. Chúng tôi tin rằng, khi TP.HCM phát triển thì các đô thị khác cũng tiến lên trong môi trường cạnh tranh toàn cầu. Bên cạnh 5 yếu tố cốt lõi mà TP.HCM phải thực hiện, cũng hy vọng rằng Chính phủ xem xét đưa Đề án “TP.HCM trở thành trung tâm tài chính khu vực và quốc tế” trở thành đề án trọng điểm quốc gia. Đây không chỉ là điều kiện tiên quyết giúp TP.HCM thực hiện thành công Đề án, mà còn là cơ sở quan trọng để TP.HCM phát triển mô hình từ chiều rộng sang chiều sâu trong bối cảnh nguồn thu ngân sách còn phụ thuộc nhiều vào tài nguyên thiên nhiên, đặc biệt là nguồn lực đất đai. 

Xét về ý tưởng, định hướng và mục tiêu, thì trong gần 20 năm qua TP.HCM luôn chú trọng phát triển thị trường tài chính như là một trong những lĩnh vực ưu tiên của quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Tuy nhiên, thực tế sự phát triển thị trường tài chính trên địa bàn TP.HCM đã diễn ra không được như kỳ vọng; việc vươn lên để trở thành một trong những trung tâm tài chính lớn của khu vực ASEAN còn khá xa… Làm thế nào để biến tiềm năng, lợi thế, khát vọng… thành hiện thực đang là bài toán lớn về phát triển, không chỉ với TP.HCM mà còn là vấn đề lớn của cả nước. Đề án “Phát triển TP.HCM thành trung tâm tài chính khu vực và quốc tế” là việc làm không mới, nhưng rất cần thiết. Đây không phải vấn đề riêng của TP.HCM mà là một bộ phận trong chiến lược kinh tế của quốc gia; với định hướng phát triển kinh tế Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn đến 2045. 

• Thứ nhất:Tiếp cận thị trường: Bao gồm yếu tố con người, cần có chính sách nhập cư cởi mở dành cho nhân sự trình độ cao; có chính sách thuế thu nhập phù hợp; phát triển hạ tầng các trường đại học và trường kinh doanh; tạo môi trường cuộc sống và bất động sản có chất lượng cao. 
• Thứ hai:Môi trường kinh doanh: Có chính sách cởi mở cho các công ty tài chính phi ngân hàng (ví dụ: quỹ phòng hộ, quỹ cổ phần riêng và bất động sản); ngân hàng vốn hóa tốt, hạn chế rủi ro hệ thống. 
• Thứ ba:Tiếp cận thị trường: Trao đổi nợ và vốn dễ dàng, cởi mở với các IPO nước ngoài, các sản phẩm toàn cầu bằng ngoại hối; trung tâm thương mại và bảo hiểm được liên kết với tài chính thương mại ngân hàng. 
• Thứ tư:Môi trường hoạt động: Cần sự ổn định về thị trường vĩ mô và chính trị; bảo vệ quyền sở hữu tài sản và sự toàn vẹn của thị trường; Khung pháp lý đủ mạnh với các quỹ tương hỗ, quỹ đầu tư và quỹ hoán đổi danh mục ETF. 
• Thứ năm:Đề cao tính cạnh tranh chung: Bao gồm tình trạng tránh trú an toàn; tiếng Anh là ngôn ngữ chính hoặc phổ biến; quy định rõ ràng, phù hợp và việc thực thi được kiểm soát.