Chuyển giao đúng thời điểm
Người sáng lập HBC Lê Viết Hải chia sẻ tại buổi lễ chuyển giao thế hệ chiều ngày 24/11/2020 rằng, việc chuyển giao lúc này là đúng thời điểm. Thứ nhất, ông nhắc tới quy định từ Nghị định 71 của Chính phủ về việc tách bạch chức danh Chủ tịch HĐQT và Tổng giám đốc. Nghị định này có hiệu lực từ 1/8/2017 nhưng cho phép việc kiêm nhiệm nếu được cuộc họp cổ đông thông qua, chính thức áp dụng từ 1/8/2020.
Ông Hải cho biết, bản thân đã phải kiêm nhiệm hai chức danh này hơn 30 năm qua và ba lần phải trình cổ đông thông qua tại các kỳ họp đại hội đồng cổ đông năm 2017, 2018 và 2019. Việc kiêm nhiệm có thuận lợi là ra quyết định nhanh hơn, dễ hơn nhưng cũng có nhiều áp lực lớn. Với một công ty đại chúng, ông ý thức được rằng cần có sự tách bạch chức danh nhưng phải tìm được người phù hợp.
Thứ hai, sau 33 năm phát triển liên tục, HBC đã chinh phục được thị trường trong nước và đang hướng đến mục tiêu vươn ra nước ngoài. Do đó, “tất cả quy trình và máy móc của HBC đã được vận hành bằng công nghệ hiện đại, cần người lãnh đạo thích hợp. Hiếu cũng là người chính trực, biết nghĩ cho người khác”, ông lý giải.
Lê Viết Hiếu tốt nghiệp cử nhân quản trị kinh doanh chuyên ngành tài chính doanh nghiệp, Đại học Califonia Polytechnic State (San Luis Obispo, Mỹ). Trước khi về HBC vào năm 2016, Hiếu từng có hai năm làm chuyên viên tín dụng của Shinhan Việt Nam (2014-2016). Đại hội cổ đông thường niên năm 2020 diễn ra hồi tháng 6/2020 cũng bầu ông vào hội đồng quản trị nhiệm kỳ 2019-2024.
 |
Người sáng lập HBC Lê Viết Hải cho rằng, việc chuyển giao lúc này là đúng thời điểm |
Trong buổi đầu phát triển, HBC chỉ đạt vài trăm tỷ đồng doanh thu. Nhưng đến nay, HBC đã trở thành công ty xây dựng có doanh thu lớn nhất cả nước, đạt hơn 18.600 tỷ đồng trong năm 2019. Bởi vậy, việc để con mình kế nhiệm vị trí lãnh đạo công ty có thành quả như vậy cũng đáp ứng được tiêu chí niềm tin, ông Nguyễn Quốc Bảo - Chủ tịch Công ty Đầu tư DT24 đánh giá.
Ông Lê Quang Lĩnh - Tổng giám đốc CTCP Phát triển nhà Bắc Trung Nam cũng nhìn nhận Lê Viết Hiếu là người khá chịu khó. Từ khi về HBC năm 2016, Hiếu không ngại vất vả, thử việc ở nhiều vị trí, từ công nhân đến phòng kỹ thuật hay giám sát tới giám đốc phát triển thị trường nước ngoài và phó tổng giám đốc đối ngoại khu vực miền Bắc tại tập đoàn này. Ông Lĩnh nhận xét: “Hiếu sẽ có thời gian học hỏi thêm kinh nghiệm ở vị trí mới. Chừng 3-5 năm nữa mới có thể thấy hiệu quả cụ thể được”.
Chuyển giao thế hệ lãnh đạo ở HBC là trường hợp khá đặc biệt so với nhiều doanh nghiệp gia đình khác. Đó không chỉ là việc tìm một người lãnh đạo mới để đáp ứng quy định về quản trị, mà còn mang đậm tính chuyển giao di sản của gia đình. Vị Chủ tịch HBC chia sẻ, thành công của ông đạt được nhờ nền móng kinh doanh được cha truyền dạy và cách đối nhân xử thế theo hướng nhân nghĩa của người mẹ. Tất cả những điều đó cùng với thành quả của HBC hiện tại, ông đều để lại cho con trai mình.
Thách thức với mục tiêu không tưởng?
Theo ông Hải, cứ 5 năm thì HBC tăng trưởng doanh thu 5 lần. Với doanh số hiện tại, để duy trì thành quả và đáp ứng mục tiêu của HBC, tân Tổng giám đốc Lê Viết Hiếu sẽ đối mặt với áp lực không nhỏ khi chưa có nhiều kinh nghiệm.
Thách thức hơn nữa là mục tiêu dài hạn mà vị Chủ tịch đặt ra, đến năm 2028 HBC phải đạt doanh thu 20 tỷ USD. Theo ông, đây là mục tiêu có thể thực hiện được nếu chỉ tập trung làm chung cư cao tầng cho những quốc gia có lượng người nhập cư cao. Tuy nhiên, dù kế hoạch được vạch sẵn, nhưng sẽ là thử thách lớn với vị CEO mới 28 tuổi.
 |
Chủ tịch Lê Viết Hải đặt mục tiêu đến năm 2028 thì HBC sẽ đạt doanh thu 20 tỷ USD |
Nhiều năm qua, các cuộc chuyển giao thế hệ ở doanh nghiệp gia đình Việt cũng hướng tới người trẻ. Họ có điểm chung là học hành khá bài bản, đa số từ các trường đại học uy tiến ở nước ngoài. Năm 2009, bà Đặng Huỳnh Ức My (1981) cũng tiếp quản vị trí lãnh đạo Tập đoàn Thành Thành Công thay cha mình là doanh nhân kỳ cựu Đặng Văn Thành, khi bà mới 28 tuổi. Ngay sau đó, bà nhanh chóng thể hiện dấu ấn qua vụ thương vụ thâu tóm Công ty Bourbon Tây Ninh (SBT) rồi niêm yết cổ phiếu này trên sàn Singapore năm 2012.
Một trường hợp khác được bàn luận khá nhiều là chuyện kế nghiệp của ông Trần Hùng Huy. Sinh năm 1978, ông Huy khi nhận nhiệm vụ làm chủ tịch Ngân hàng ACB từ người cha Trần Mộng Hùng khi mới 34 tuổi. Tiếp quản vị trí lãnh đạo một ngân hàng đứng tốp đầu Việt Nam khi đó, Trần Hùng Huy cũng không tránh khỏi bị bàn tán chỉ là cái bóng của cha mình. Đến khi ông Huy làm cho lợi nhuận ACB năm 2017 và 2018 tăng trưởng mạnh mẽ và đẩy nợ xấu xuống mức thấp nhất trong hệ thống ngân hàng, mọi người mới thấy rằng ông “được việc”.
Nói như vậy không có nghĩa Lê Viết Hiếu sẽ dễ dàng vượt qua thách thức để đưa HBC đi lên trong bối cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn như hiện nay. Về phía mình, tân Tổng giám đốc Lê Viết Hiếu cho rằng mình không cảm thấy áp lực gì khi đảm đương vai trò CEO tập đoàn xây dựng lớn nhất nước. Để tháo gỡ những thách thức trên, ông Hiếu nói sẽ tận dụng lợi thế gắn kết những nhân sự tâm huyết đã gắn bó lâu dài với HBC. “Tạo ra sự gắn bó và cởi mở trong ban lãnh đạo để cùng nhau hướng về lý tưởng mới là hướng điều hành sắp tới của tôi”, ông cam kết.
 |
Ông Hiếu cho biết mục tiêu điều hành sắp tới là tạo ra sự gắn bó và cởi mở trong ban lãnh đạo |
Dù vậy, ông Lê Quang Lĩnh nhận xét, việc điều hành trong ngành xây dựng không giống với các doanh nghiệp sản xuất, đặc biệt là vấn đề đối nhân xử thế với công nhân. Theo ông Lĩnh, kiến thức chỉ là phần phụ, kinh nghiệm mới quan trọng. Do đó, ông Hiếu được đánh giá là cần nhiều sự chia sẻ kinh nghiệm của cha mình cũng như sự định hướng phát triển rõ ràng từ ban quản trị. Vì thế, có vẻ như Chủ tịch Lê Viết Hải khó có thể về hưu sớm, dù năm nay ông đã 62 tuổi.
