Nghệ An tăng tốc phát triển các dự án năng lượng sạch quy mô lớn

Tận dụng thế mạnh về diện tích rừng trồng và nguồn phụ phẩm gỗ dồi dào, Nghệ An đã trở thành điểm đến hấp dẫn đối với các nhà đầu tư trong lĩnh vực năng lượng sinh khối.

Một trong những dự án trọng điểm đang được triển khai là Nhà máy sản xuất viên nén sinh khối tại xã Yên Xuân, do Công ty CP Năng lượng xanh KA-Grimex - đơn vị thành viên của Tổng Công ty Vật tư nông nghiệp Nghệ An đầu tư.

Với tổng vốn hơn 400 tỷ đồng, nhà máy ứng dụng công nghệ tiên tiến từ Đức, dự kiến hoàn thành và đưa vào vận hành từ quý III/2025. Dự án sử dụng nguyên liệu từ rừng trồng để sản xuất viên nén gỗ, cung cấp nhiên liệu sạch cho các nhà máy trong và ngoài nước.

Trước đó, từ năm 2018, Công ty TNHH Biomass Fuel Việt Nam (BMFV), một doanh nghiệp Nhật Bản đã đưa vào vận hành nhà máy sản xuất viên nén gỗ tại Khu công nghiệp VSIP Nghệ An. Với tổng vốn đầu tư 24,4 triệu USD trên diện tích 5 ha, nhà máy có công suất 160.000 tấn/năm, tiêu thụ khoảng 320.000 tấn nguyên liệu từ rừng trồng và phụ phẩm gỗ.

BMFV hiện là nhà cung cấp viên nén sinh khối chất lượng cao cho thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc và châu Âu. Doanh nghiệp đồng thời phối hợp cùng Dự án Quản lý rừng bền vững do USAID tài trợ, hỗ trợ người dân tại Nghệ An đạt chứng chỉ kép FSC FM và PEFC FM trong giai đoạn 2021 - 2025.

Cùng với năng lượng sinh khối, tỉnh Nghệ An đang tập trung triển khai các dự án năng lượng tái tạo khác. Hiện UBND tỉnh chỉ đạo hoàn tất thủ tục đầu tư hai dự án điện mặt trời nổi tại hồ Vực Mấu (160 MW) và hồ Khe Gỗ (200 MW). Việc tận dụng mặt nước hồ chứa sẵn có không chỉ tiết kiệm quỹ đất mà còn nâng cao hiệu quả sử dụng hạ tầng.

Tỉnh cũng đang khảo sát và xúc tiến hai dự án điện gió quy mô lớn gồm Nhà máy điện gió Nam Đàn (200 MW) và Nhà máy điện gió Quỳnh Lập (70 MW). Các khu vực đồi núi và ven biển của tỉnh được đánh giá có tốc độ gió ổn định, rất thuận lợi cho việc phát triển điện gió quy mô công nghiệp.

Bên cạnh đó, một dự án đáng chú ý khác là Nhà máy sản xuất tấm pin năng lượng mặt trời hiệu suất cao của Công ty TNHH Công nghệ năng lượng mới Hainan Drinda (Trung Quốc) tại Khu công nghiệp Hoàng Mai II, với tổng vốn đầu tư 450 triệu USD.

Dự án này sẽ sản xuất thiết bị phục vụ ngành công nghiệp điện mặt trời, góp phần thúc đẩy phát triển công nghiệp phụ trợ và nâng cao tỷ lệ nội địa hóa chuỗi cung ứng năng lượng tái tạo.

Một bước tiến chiến lược trong định hình cơ cấu năng lượng tại Nghệ An là Dự án Nhà máy Điện khí LNG Quỳnh Lập, có công suất thiết kế 1.500 MW và tổng vốn đầu tư khoảng 2,15 tỷ USD. Dự án được triển khai tại phường Tân Mai, thị xã Hoàng Mai (trước đây là thị xã Hoàng Mai cũ) và đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 500/QĐ-TTg ngày 15/5/2023, thuộc danh mục ưu tiên trong Quy hoạch điện VIII.

Dự kiến nhà máy sẽ sử dụng khoảng 1,15 triệu tấn LNG mỗi năm và đi vào vận hành thương mại trước năm 2030. Dù vẫn là nhiên liệu hóa thạch, LNG có lượng phát thải CO₂ thấp hơn đáng kể so với than đá, đồng thời giảm phát thải bụi mịn và các chất độc hại, phù hợp với cam kết thực hiện Tuyên bố toàn cầu về chuyển đổi điện than sang năng lượng sạch, được cụ thể hóa tại Quyết định số 266/QĐ-TTg ngày 12/2/2025.

Với quy mô lớn và công suất cao, dự án không chỉ góp phần đảm bảo an ninh năng lượng khu vực mà còn tạo điều kiện thuận lợi thu hút đầu tư vào các lĩnh vực dịch vụ cảng biển, logistics và công nghiệp phụ trợ.

Sự phát triển đồng bộ của các dự án điện sinh khối, điện mặt trời, điện gió và điện khí LNG đang từng bước hình thành một hệ sinh thái năng lượng sạch và đa dạng tại Nghệ An. Các dự án được triển khai theo định hướng phát triển bền vững, hài hòa giữa mục tiêu tăng trưởng kinh tế, bảo vệ môi trường và sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên.

Với chiến lược bài bản và tầm nhìn dài hạn, Nghệ An đang khẳng định vai trò là địa phương tiên phong trong chuyển dịch cơ cấu năng lượng, góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển năng lượng sạch của quốc gia.