Nghệ An ban hành kế hoạch giải phóng mặt bằng cho tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam

Theo kế hoạch, tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam sẽ đi qua địa bàn tỉnh Nghệ An với tổng chiều dài khoảng 85,5 km, cắt ngang địa giới hành chính của 18 xã, phường thuộc các huyện, thị: Hoàng Mai, Quỳnh Lưu, Diễn Châu, Nghi Lộc, Hưng Nguyên. Tỉnh đặt mục tiêu cơ bản hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng trước tháng 12/2026 để đáp ứng tiến độ thi công toàn tuyến.

Dự án có tổng mức đầu tư sơ bộ hơn 67,3 tỷ USD và đã được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư vào tháng 11/2024. Trên địa bàn Nghệ An sẽ xây dựng một nhà ga chính là ga Vinh đặt tại xã Hưng Nguyên Nam, giữa Khu công nghiệp VSIP và Quốc lộ 46 mới. Nhà ga này gồm 4 đường ray, được thiết kế để phục vụ toàn bộ các đoàn tàu dừng đỗ, và kỳ vọng trở thành trung tâm trung chuyển chiến lược của khu vực Bắc Trung Bộ.

UBND tỉnh Nghệ An giao Sở Xây dựng làm cơ quan đầu mối, chủ trì phối hợp với Bộ Xây dựng, các sở, ngành liên quan và chủ đầu tư để triển khai toàn bộ các thủ tục liên quan đến tái định cư. Dự kiến, khoảng 30 khu tái định cư sẽ được xây dựng với tổng kinh phí trên 1.450 tỷ đồng để bố trí cho các hộ dân bị ảnh hưởng.

Bên cạnh việc đảm bảo quyền lợi cho người dân, Sở Xây dựng cũng chịu trách nhiệm rà soát, điều chỉnh và cập nhật các quy hoạch đô thị, phân khu, chi tiết cũng như các quy hoạch ngành liên quan nhằm bảo đảm tính đồng bộ với dự án đường sắt.

Đặc biệt, các khu vực phụ cận nhà ga sẽ được quy hoạch theo mô hình phát triển đô thị gắn với giao thông công cộng (TOD), nhằm tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao chất lượng hạ tầng đô thị.

UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành chức năng phối hợp chặt chẽ trong công tác kiểm soát trật tự xây dựng, ngăn chặn tình trạng xây dựng trái phép, trục lợi từ chính sách và đảm bảo an ninh trật tự trong khu vực dự án.

Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì công tác quản lý đất đai, hướng dẫn cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại các khu tái định cư và tổ chức khấu trừ nghĩa vụ tài chính cho các hộ dân theo quy định hiện hành.

Sở Công Thương được giao nhiệm vụ rà soát các dự án công nghiệp, thương mại, cụm công nghiệp có khả năng chồng lấn với tuyến đường sắt. Những trường hợp vi phạm quy hoạch sẽ được kiến nghị điều chỉnh hoặc chấm dứt để bảo đảm không ảnh hưởng đến triển khai dự án trọng điểm quốc gia.

Trong trường hợp các dự án đầu tư công do tỉnh phê duyệt bị chồng lấn với tuyến đường, Sở Tài chính phối hợp cùng Sở Xây dựng đề xuất phương án xử lý phù hợp, tránh lãng phí ngân sách nhà nước.

Nhằm huy động nguồn lực đầu tư phát triển đô thị, tỉnh Nghệ An sẽ tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất tại các khu vực phụ cận nhà ga, đồng thời triển khai các đề án thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng để tạo quỹ đất sạch.

Đây là tiền đề quan trọng để xây dựng các đô thị hiện đại, đồng bộ hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội, phù hợp với định hướng phát triển bền vững của tỉnh và khu vực Bắc Trung Bộ.