Livestream bán hàng trên sàn thương mại điện tử phải lưu, quản lý dữ liệu trong 3 năm

Theo định nghĩa mới trong dự thảo luật, các nền tảng mạng xã hội nếu có tích hợp các chức năng như mở gian hàng, đặt hàng trực tuyến, tiếp thị liên kết hoặc đặc biệt là livestream bán hàng sẽ được xem là nền tảng có hoạt động thương mại điện tử.

Do đó, các nền tảng này sẽ phải tuân thủ các điều kiện hoạt động tương tự như các sàn thương mại điện tử truyền thống. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng giúp bịt các khoảng trống trong quản lý hiện nay, khi nhiều hoạt động mua bán diễn ra sôi động trên mạng xã hội nhưng chưa bị ràng buộc chặt chẽ về mặt pháp lý.

Dự thảo cũng xác lập định nghĩa chính thức về “phát trực tuyến bán hàng” (livestream bán hàng), được hiểu là hình thức sử dụng nền tảng số để truyền tải âm thanh, hình ảnh theo thời gian thực, phục vụ mục đích thương mại.

Việc xác lập định danh pháp lý cho hoạt động này là cần thiết trong bối cảnh livestream bán hàng đang trở thành công cụ bán hàng chủ đạo của nhiều cá nhân và doanh nghiệp, đồng thời kéo theo hàng loạt vấn đề liên quan đến chất lượng hàng hóa, bảo vệ người tiêu dùng và trách nhiệm pháp lý khi có tranh chấp phát sinh.

Một trong những quy định nổi bật là yêu cầu tất cả các nền tảng thương mại điện tử, bao gồm cả sàn trung gian và mạng xã hội có tích hợp chức năng bán hàng là phải lưu trữ đầy đủ và bảo đảm khả năng truy xuất toàn bộ dữ liệu liên quan đến sản phẩm, dịch vụ đã được đăng tải trên nền tảng.

Đặc biệt, dữ liệu hình ảnh, âm thanh của các phiên livestream bán hàng, cũng như thông tin giao dịch, hợp đồng phát sinh từ các hoạt động mua bán này, phải được lưu giữ tối thiểu trong vòng 3 năm.

Quy định này được đánh giá là bước tiến mạnh mẽ trong việc nâng cao tính minh bạch, tạo cơ sở phục vụ thanh tra, kiểm tra, giải quyết tranh chấp và truy cứu trách nhiệm nếu có vi phạm xảy ra.

Dự thảo cũng lần đầu tiên mở rộng trách nhiệm pháp lý của chủ sở hữu nền tảng thương mại điện tử. Theo đó, trong trường hợp người bán vi phạm các quy định pháp luật, gây thiệt hại cho người tiêu dùng, nền tảng không chỉ dừng lại ở việc gỡ bỏ sản phẩm vi phạm mà còn có thể phải liên đới bồi thường thiệt hại nếu không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ kiểm duyệt, kiểm soát nội dung trước khi hiển thị công khai.

Trách nhiệm này đặt ra yêu cầu cao hơn đối với các nền tảng trong việc xây dựng cơ chế giám sát, xác thực thông tin người bán và chủ động ngăn ngừa các hành vi gian lận thương mại.

Song song với trách nhiệm của nền tảng, dự thảo luật cũng quy định rõ nghĩa vụ của người bán hàng trực tuyến.

Theo đó, cá nhân, tổ chức kinh doanh trên các nền tảng thương mại điện tử bắt buộc phải cung cấp đầy đủ, chính xác và minh bạch thông tin liên quan đến sản phẩm, dịch vụ, bao gồm: tên người bán, địa chỉ kinh doanh, giá cả, phương thức vận chuyển, thanh toán, điều kiện giao hàng.

Trường hợp người bán là tổ chức, cá nhân nước ngoài, thông tin bắt buộc phải ghi rõ quốc gia, vùng lãnh thổ và được thể hiện bằng ký tự Latinh hoặc phiên âm sang tiếng Việt. Ngoài ra, người bán còn phải tuân thủ nghiêm các quy định pháp luật liên quan đến chất lượng hàng hóa, quảng cáo, thuế, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và các quy định chuyên ngành khác.