Khởi động kỷ nguyên siêu đô thị 14 triệu dân

Tầm vóc mới của TP.HCM - siêu đô thị đa trung tâm

Với quy mô dân số hơn 14 triệu người, diện tích hơn 6.700 km² sau khi hợp nhất không gian phát triển gắn kết cùng Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, TP.HCM chính thức bước vào giai đoạn phát triển mới theo mô hình siêu đô thị đa trung tâm. Đây là tam giác công nghiệp - dịch vụ - cảng biển - tài chính, nơi cảng Cái Mép - Thị Vải, sân bay Long Thành, khu công nghiệp Bình Dương và trung tâm tài chính Thủ Thiêm được kết nối chặt chẽ.

Trước đó, trong năm 2024, GRDP của TP.HCM đạt 7,17%, GRDP bình quân đầu người khoảng 7.600 USD, gấp đôi cả nước, thu ngân sách vượt 500.000 tỷ đồng. Những con số này khẳng định tầm vóc mới của Thành phố trong hành trình trở thành siêu đô thị có sức cạnh tranh quốc tế.

Dù nhiệm kỳ 2020 - 2025 khép lại với nhiều khó khăn nhưng Thành phố vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định. Hạ tầng Thành phố cũng đạt nhiều kết quả đột phá. Tuyến Metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) đã vận hành từ cuối năm 2024, mở ra kỷ nguyên giao thông công cộng hiện đại. Cao tốc TP.HCM - Mộc Bài đang trong giai đoạn giải phóng mặt bằng, chuẩn bị khởi công chính vào năm 2026.

Ở góc nhìn của doanh nghiệp quốc tế, ông Tan Wee Hsien - Tổng giám đốc CapitaLand Development Việt Nam và quốc tế nhận định, việc hợp nhất TP.HCM với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu đánh dấu một bước ngoặt quan trọng, mở ra nhiều cơ hội phát triển mới.

“Đầu tư vào hạ tầng giao thông là chìa khóa để đảm bảo sự thành công của thị trường bất động sản siêu đô thị TP.HCM mới. Những dự án trọng điểm sẽ rút ngắn thời gian di chuyển, tăng cường kết nối và thu hút đầu tư”, ông nhấn mạnh.

Theo ông, đại đô thị với quy mô khoảng 14 triệu dân đã trở thành trung tâm kinh tế - đô thị năng động hàng đầu cả nước, tạo nền tảng để hình thành thị trường bất động sản vững mạnh, mang tầm quốc tế.

Các chuyên gia cho rằng, nếu tận dụng hiệu quả các lợi thế đang có, TP.HCM sẽ định hình vị thế mới, đủ sức cạnh tranh với những đầu tàu khu vực như Bangkok, Singapore hay Kuala Lumpur.

Khát vọng doanh nhân - động lực cho phát triển dài hạn

PGS-TS. Hà Minh Hồng - Giảng viên Trường ĐH KHXH&NV, cho rằng văn kiện Đại hội lần này đặt ra tầm nhìn dài hạn chứ không dừng lại ở chu kỳ 5 năm.

Ông phân tích: “Mục tiêu đến năm 2045 đưa TP.HCM vào nhóm 100 thành phố đáng sống nhất thế giới không chỉ thể hiện khát vọng lớn, mà còn cho thấy quyết tâm tạo ra những bước đi khả thi ngay từ hôm nay. Trong số các đột phá, quan trọng nhất là xây dựng đội ngũ, từ cán bộ đến doanh nhân có bản lĩnh, có khả năng phát hiện vấn đề mới và đề xuất giải pháp phát triển”.

Ba trụ cột chiến lược mà Đại hội lần này xác định mang tính đột phá rõ rệt. Một là phát triển Thủ Thiêm thành trung tâm tài chính quốc tế, thu hút dòng vốn và định chế toàn cầu, biến TP.HCM thành cửa ngõ kết nối tài chính khu vực.

Hai là đưa kinh tế số chiếm 25% GRDP vào năm 2025 và 40% vào năm 2030. Đây là lĩnh vực giúp nâng cao năng suất, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, đồng thời mở ra không gian phát triển cho các startup công nghệ.

Ba là xây dựng mô hình kinh tế xanh: giảm phát thải carbon, phát triển năng lượng tái tạo, mở rộng giao thông xanh và đô thị tuần hoàn. Đây không phải là khẩu hiệu, mà là những định hướng ăn khớp với xu thế toàn cầu và cam kết quốc tế.

Tuy nhiên, để biến khát vọng thành hiện thực, không thể thiếu vai trò của cộng đồng doanh nghiệp.

Ông Nguyễn Thanh Đảo - Chủ tịch Hội Quảng cáo TP.HCM chia sẻ: "Trong định hướng xây dựng TP.HCM trở thành trung tâm sự kiện quốc tế, Thành phố còn những điểm nghẽn hạ tầng đang kìm hãm sự phát triển. Hiện nay, toàn thành phố chỉ có Trung tâm Triển lãm Sài Gòn (SECC), vốn đã quá tải, không đủ đáp ứng nhu cầu tổ chức hội chợ, triển lãm tầm khu vực hay quốc tế. Nhiều sự kiện phải tổ chức ở những địa điểm không chuyên nghiệp, khiến tính cạnh tranh và hiệu quả giảm sút. Nếu không có thêm những trung tâm triển lãm, hội nghị hiện đại, TP.HCM khó lòng giữ vị thế trong lĩnh vực xúc tiến thương mại và quảng bá hình ảnh quốc gia”.

Cũng theo ông Đảo, đi cùng với hạ tầng sự kiện là hạ tầng giao thông liên vùng. Việc mở rộng không gian phát triển sang Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu sẽ làm gia tăng nhu cầu kết nối của doanh nhân, chuyên gia, nhà đầu tư. Thế nhưng, hệ thống giao thông hiện tại vẫn chưa đáp ứng được.

Ông Đảo kiến nghị thành phố cần tập trung đầu tư các tuyến cao tốc, đường sắt đô thị, kết nối trực tiếp TP.HCM với Thủ Dầu Một và Bà Rịa - Vũng Tàu. Đây là điều kiện tiên quyết để giảm chi phí logistics, tiết kiệm thời gian di chuyển, nâng cao hiệu quả sản xuất - kinh doanh. Đây cũng là đòn bẩy tạo sức cạnh tranh cho toàn bộ nền kinh tế vùng, đặc biệt là trong các lĩnh vực dịch vụ, quảng cáo, tổ chức sự kiện và thương mại quốc tế.

Kinh nghiệm khu vực cho thấy điều này hoàn toàn khả thi. Singapore xây dựng được vị thế trung tâm tài chính nhờ kết hợp chính sách minh bạch và hạ tầng hội nghị Marina Bay Sands. Bangkok duy trì vai trò trung tâm tổ chức sự kiện Đông Nam Á với khu hội nghị IMPACT Muang Thong Thani và mạng lưới giao thông liên vùng. Kuala Lumpur chọn mô hình đô thị tích hợp cảng biển - sân bay, biến Malaysia thành điểm đến thương mại năng động. TP.HCM nếu kiên định chiến lược, đầu tư hạ tầng đồng bộ và khai thác lợi thế vị trí địa lý, hoàn toàn có thể bứt phá theo cách riêng của mình.

So với các đô thị lớn trong khu vực, TP.HCM đang từng bước khẳng định năng lực cạnh tranh. Singapore trở thành trung tâm tài chính toàn cầu, Bangkok giữ vai trò trung tâm sự kiện Đông Nam Á, Kuala Lumpur phát triển mô hình tích hợp cảng biển - sân bay. Với ba trụ cột chiến lược gồm: phát triển Thủ Thiêm thành trung tâm tài chính quốc tế, đưa kinh tế số chiếm 30-40% GRDP vào năm 2030 và xây dựng mô hình kinh tế xanh, TP.HCM hoàn toàn có cơ sở để vươn tầm ngang hàng các siêu đô thị lớn trong khu vực, hiện thực hóa khát vọng từ tầm nhìn mà Đại hội đã xác lập.