Khi giám đốc ngân hàng đi làm phim

Hai anh em Phan Anh - Phan Ngọc tại trường quay

Tưởng rằng đã quên…

Đạo diễn Phan Anh bước vào nghề làm phim khá bất ngờ. Phan Anh và người em trai kém anh 9 tuổi - Phan Ngọc đều là dân tay ngang. Phan Anh trước đây từng là giám đốc chi nhánh của một ngân hàng, còn Phan Ngọc làm việc trong lĩnh vực quản lý nhà hàng, khách sạn. Anh từng theo học ngành này ở Thụy Sĩ.

Đạo diễn Phan Anh cho biết, anh yêu điện ảnh từ bé nhưng lại không đủ can đảm theo học ngành này ngay từ đầu. Dù đã từng đi casting phim Vĩnh biệt mùa hè, vai diễn của Thiệu Ánh Dương, nhưng Phan Anh không được chọn. Bố mẹ anh đều là bác sĩ và hai cụ muốn anh theo học một ngành nào đó ổn định, chắc chắn hơn.

Một trong những khoảnh khắc đáng nhớ nhất trong cuộc đời Phan Anh là sau một thời gian đi làm. Một ngày kia, anh và em trai Phan Ngọc ngồi lại, nói chuyện về việc mình sẽ làm gì trong khoảng thời gian tiếp theo. Phan Anh mở lời với em trai: “Hay là mình đi làm phim!”. Và anh nhận được sự đồng thuận.

Con gái đạo diễn Phan Anh trong bộ phim Đỉnh mù sương

Từ đó, hai anh em mày mò tự học về điện ảnh, từ việc tìm hiểu các thủ thuật trong nghề cho đến việc đăng ký đi học biên kịch, cả online và offline.

Cơ duyên đến với nghề khi diễn viên Peter Phạm đặt hàng anh viết kịch bản phim Đỉnh mù sương. Vì Peter Phạm chưa kêu gọi được vốn đầu tư mà lại là “đứa con mình rứt ruột đẻ ra” nên Phan Anh - Phan Ngọc quyết định tự mình đứng ra sản xuất và đạo diễn để sớm hiện thực hóa giấc mơ làm phim.

Với kinh phí 11 tỷ đồng, hai anh em đã góp vốn đến hơn 80%. Trong đó, Phan Anh bỏ ra 4 tỷ đồng còn Phan Ngọc bỏ ra hơn 5 tỷ đồng. Phần còn lại là phần hùn của Peter Phạm bằng cả tiền mặt và tiền thù lao của mình, cùng với số vốn mà anh em nhà họ Phan huy động được từ anh em, bạn bè.

Ra mắt đúng mùa dịch hồi tháng 7/2020, sau khi rạp mở cửa trở lại thì lại đụng độ với bom tấn Train to Busan 2: Penisula, cộng với việc thiếu kinh nghiệm cọ xát ở nhiều mặt trận, Đỉnh mù sương thất bại về doanh thu ở thời điểm ấy. Tưởng rằng cả hai đã quên đi chuyện làm phim và chuyển nghề, nhưng không, họ không những không từ bỏ tâm huyết mà còn động viên nhau, tự nhủ thất bại cũng chính là bước khởi đầu để họ lại tiếp tục và hy vọng một ngày không xa, cánh cửa làng điện ảnh Việt sẽ mở để đón những đứa con tinh thần mới của họ.

Giấc mơ thành hiện thực

Nhìn lại, đạo diễn Phan Anh cho biết mình học hỏi được nhiều từ dự án phim điện ảnh đầu tay.Cái được lớn nhất là dự án phim thành hình, ra tấm ra món; giấc mơ thuở bé được thực hiện. Hóa ra làm phim không phải là một thứ gì đó quá xa vời. Trước đó, anh nghĩ rằng làm phim là một cái gì đó “kinh khủng lắm” và cần phải rất nhiều tiền.

Chính vì vậy  khi từ bỏ ngành ngân hàng, anh vẫn chưa đủ can đảm bước chân vào ngành này. Thay vì đầu tư làm phim, anh đầu tư  nhà máy sản xuất rượu theo nghề truyền thống, để “kiếm tiền làm phim” với số vốn ban đầu trên 5 tỷ đồng. Vừa kinh doanh, anh vừa mày mò học làm phim. Chưa kinh nghiệm, còn non nghề lại chưa dành nhiều thời gian đầu tư cho phim từ kịch bản đến độ sâu diễn xuất nhân vật nên bộ phim đầu tay thất bại cũng là dễ hiểu.

Đạo diễn - biên kịch - nhà sản xuất Phan Anh

Song, với Phan Anh, tình yêu phim ảnh có thể xem là một thứ tình yêu được nuôi dưỡng bền bỉ. Từ những ngày 17-18 tuổi, khi mới bước chân vào giảng đường đại học, anh đã coi tới coi lui những bộ phim của các đạo diễn nổi tiếng. Những bộ phim của các đạo diễn thuộc làn sóng mới ở Pháp, Ý cũng là dòng phim mà anh yêu thích. Điện ảnh Nhật, điện ảnh Hàn Quốc cũng mang đến nhiều cảm hứng cho đạo diễn của Đỉnh mù sương và bây giờ là Huynh đệ.

Chính vì đã tự trang bị cho mình một nền tảng khá dày, cộng với việc từng kinh qua không ít khó khăn khi phải liên tục tự mình khẳng định bản thân ở một lĩnh vực “không phải là tay thuận”, nên đạo diễn Phan Anh là kiểu người “khá lì”. Với việc “ăn đòn” ngay từ phim đầu tay, nếu không phải là một đấu thủ cứng cựa trong làng, người ta sẽ rất khó trở lại sàn đấu để có thể ra mắt tác phẩm tiếp theo. Nhưng đó không phải là câu chuyện quá lớn đối với anh em nhà Phan Anh.

Chỉ hơn một năm sau, khi TP.HCM vừa mở cửa trở lại sau dịch, anh đã làm được phim ngắn tiếp theo làm tiền đề cho phim series Huynh đệ (2022), gồm 6 tập.

Không chỉ chứng tỏ được sức bền, sức “chịu đòn”, đạo diễn Phan Anh còn cho thấy mình là một nhà làm phim nhạy bén khi linh hoạt thử sức ở nhiều sân chơi. Anh là một trong những đạo diễn đi đầu trong làn sóng manh nha thời gian gần đây: làm phim series bán cho Netflix.

Cả nhà làm phim

Doanh Nhân Sài Gòn gặp anh vào một buổi sáng cuối tuần. Anh hẹn trễ lại một chút so với giờ hẹn để chỉnh sửa lại đạo cụ bị hỏng cho con gái lớn. Con gái anh đang tham gia cuộc thi phim ngắn do một trường đại học tổ chức.

Nếu trước đây bố mẹ ngần ngại cho anh theo đuổi đam mê thì bây giờ anh nhiệt tình cổ vũ con gái cứ làm những gì mình thích. Đây cũng chính là cô gái đóng vai bé Hai trong phim Đỉnh mù sương. Hiện tại, cô nàng đang học lớp 12 và theo lời bố thì “nay cháu lớn lắm rồi”.

Trong khi con gái được thử sức với nghệ thuật, anh và người em trai Phan Ngọc vẫn toàn tâm cho điện ảnh. Theo lời Phan Anh: “Ngọc viết kịch bản quái dị lắm. Ngọc bay còn mình níu lại. Khi mình ù lì thì Ngọc xốc lên”. Anh cho biết, “Sắp tới có thể mình giao lại cho Ngọc làm sản xuất để được toàn tâm cho công tác đạo diễn. Ngọc giỏi, thông minh và biết tính toán”.

Còn hiện tại, những dự án vừa rồi, Phan Anh phải đảm trách quá nhiều khâu, từ kịch bản, đạo diễn, sản xuất. Thậm chí, anh còn là người lái xe tải chở trang thiết bị tới phim trường. Đôi khi còn phải phụ bộ phận ánh sáng đánh đèn. Và nếu cần, anh kiêm luôn công tác chỉnh màu.

Trò chuyện với Phan Anh, thấy có niềm tin về một thế hệ mới của điện ảnh Việt, dù là dân tay ngang nhưng không hề amateur. Và không chỉ anh em làm phim mà còn là bố con làm phim. Sức mạnh liên minh ấy, đủ sức cho nhà Phan Brothers đi đường dài. Có lẽ vậy mà quả ngọt đã đến khi series phim Huynh đệ đã được Netflix công chiếu và được người xem đón nhận với nhiều phản hồi tích cực.