HP: Khắc nhập, khắc xuất

Có lẽ thương vụ chia tách của Hewlett-Packard (HP) cũng nằm trong xu hướng của Thung lũng Silicon khi các tập đoàn công nghệ lớn chịu sức ép của cổ đông là phải nhanh chóng mang về "tiền tươi".

Đọc E-paper

Ngày 6/10, Hewlett-Packard (HP) công bố sẽ chia tách thành hai công ty đã gây xôn xao trong giới công nghệ. Thật ra, ba năm trước đây, CEO của HP là Léo Apotheker cũng từng cân nhắc bán đi bộ phận máy tính để tái tập trung vào các sản phẩm phần mềm có lợi nhuận cao hơn.

Và HP mua lại công ty phần mềm Anh Autonomy với giá 11,7 tỷ USD. Thời điểm đó, nhiều nhà phân tích cho rằng, HP đã bị trao nhầm vào tay một chuyên gia phần mềm, hơn là một CEO tài năng.

Tuy nhiên, ông Apotheker đã bị sa thải trước khi thực hiện kế hoạch biến HP thành một hãng phần mềm. Người kế nhiệm ông là Meg Whitman đã hủy bỏ kế hoạch của Apotheker và cho rằng HP "phần cứng" vẫn là lựa chọn tối ưu.

Nhưng với kế hoạch chia tách mới công bố, dường như CEO Whitman đang đi theo kế hoạch của người tiền nhiệm. HP tách thành hai công ty riêng biệt và giao dịch độc lập, đồng thời sa thải thêm 5.000 nhân viên.

Công ty thứ nhất có tên Hewlett-Packard Enterprise, do Margaret Whitman lãnh đạo, sẽ tập trung phát triển các sản phẩm doanh nghiệp, bao gồm phần cứng, phần mềm và các dịch vụ. Công ty thứ hai có tên HP Inc sẽ tập trung vào mảng PC và các sản phẩm in ấn, do phó giám đốc điều hành hiện tại của HP là Dion Weisler dẫn dắt.

Tuy nhiên, chia tách khó có thể ngay lập tức tạo ra tăng trưởng bùng nổ cho các hãng như HP. Tỷ suất lợi nhuận của HP máy tính và máy in bán hàng đang chịu sức ép, trong khi doanh thu của bộ phận dịch vụ bị thu hẹp 4% trong năm qua khi đối mặt với sự cạnh tranh trong thị trường máy chủ, lưu trữ dữ liệu, phần mềm và dịch vụ cho các doanh nghiệp.

Tệ hơn nữa, nhiều đối tác sản xuất của HP đã bắt đầu cung cấp sản phẩm trực tiếp cho khách hàng doanh nghiệp của HP.

Trong năm 2011, các nhà đầu tư vẫn còn hy vọng về khả năng phục hồi của các công ty lớn so với các công ty nhỏ. Nhưng sau ba năm, các công ty nhỏ đã chứng minh sự linh hoạt cần thiết để cải thiện lợi nhuận.

Vì vậy, cũng như việc HP cơ cấu lại mô hình quản trị, nhiều tập đoàn lớn từ Mỹ cũng đang chia tách. Các nhà đầu tư gia tăng sức ép lên các tập đoàn tăng trưởng ì ạch để chia tách thành những công ty nhỏ hơn, hoạt động tập trung hơn.

Chẳng hạn, PepsiCo cũng đang chịu sức ép phải tách rời đơn vị đồ uống khỏi đơn vị đồ ăn nhanh. Hay General Electric cũng đang lên kế hoạch chia tách các bộ phận kinh doanh điện, linh kiện máy bay và đầu máy xe lửa để tập trung hơn cho mảng năng lượng mới.

Cuộc chia tay của HP càng cho thấy những thay đổi lớn đang diễn ra ở Thung lũng Silicon. Các tập đoàn công nghệ lớn thường có giá trị thấp hơn tổng của các bộ phận của họ, và chia tách đã trở thành một cách nhanh chóng để thúc đẩy giá cổ phiếu.

Ví dụ, ngày 30/9, cổ phiếu của eBay tăng 7,5% khi công bố kế hoạch tách ra khỏi PayPal. Trong trường hợp của HP, cổ phiếu hãng tăng 4,7% trong ngày 6/10 sau khi Công ty công bố kế hoạch chia tách.

Mảng PC và máy in có tên HP Inc sẽ tập trung thu về tiền mặt để chi trả cổ tức cho cổ đông. Hewlett-Packard Enterprise sẽ tập trung vào tăng trưởng qua việc đầu tư vào các sản phẩm mới và hoạt động sáp nhập.

Tuy nhiên, ưu tiên cho quyền lợi của cổ đông không có nghĩa là họ không thích quy mô lớn. Trong thực tế, Hewlett-Packard có thể sẽ cần phải phát triển bằng cách mua lại một lần nữa để cạnh tranh như một thực thể độc lập.

Tin đồn là HP đang nhắm tới hãng phần mềm ảo hoá Vmware. Để tăng quy mô, Apple đã mua nhà sản xuất tai nghe Beats, Facebook mua lại dịch vụ nhắn tin WhatsApp, và Google mua lại Nest Labs...

Theo số liệu của công ty dữ liệu Dealogic, các tập đoàn trên khắp thế giới đã bán hoặc chia tách 1,6 ngàn tỷ USD giá trị các công ty con và đơn vị kinh doanh tính từ đầu năm tới nay.

Tuy nhiên, trong số 166 công ty con được tách khỏi công ty mẹ từ năm 1980 tại Mỹ, với công ty mẹ có doanh thu hơn 1 tỷ USD USD/năm, lợi nhuận từ những doanh nghiệp con này không như kỳ vọng.

Nhưng theo Dealogic, các vụ chia tách doanh nghiệp vẫn là những "mỏ vàng" cho các nhà đầu tư, khi mang về 9,4 tỷ USD doanh thu từ chi phí từ đầu năm tới nay.