Giữ lửa và tiếp lửa - Ngọn đèn không tắt
Ngọn lửa bên trong mỗi con người chính là yếu tố quyết định sự sống còn và phát triển của một tổ chức. Nó không chỉ là niềm tin, lý tưởng, hay tinh thần cống hiến, mà còn là động lực lan tỏa qua từng thành viên. Một doanh nghiệp có thể tồn tại nhờ cơ cấu tổ chức, nhưng chỉ trường tồn nhờ tinh thần, và tinh thần ấy được nuôi dưỡng bởi những người biết giữ lửa và biết tiếp lửa.
Giữ lửa không chỉ là duy trì năng lượng làm việc mà còn là gìn giữ bản sắc, niềm tin và giá trị cốt lõi của doanh nghiệp.
Đây là “linh hồn” của tổ chức - thứ vô hình nhưng có thể cảm nhận được. Người giữ lửa là người bảo tồn DNA của tổ chức: sự tử tế, kỷ luật và lòng biết ơn. Người tiếp lửa là người mang DNA đó đi xa hơn, thắp sáng những vùng chưa được chạm tới.
Trong bối cảnh biến động không ngừng, một tổ chức muốn vững vàng cần một trái tim kiên định, biết giữ lửa khi mọi thứ xung quanh thay đổi. Thị trường có thể đảo chiều, công nghệ có thể lỗi thời, nhưng niềm tin đúng cách sẽ trở thành ngọn đèn soi lối qua cơn bão giông hay những lúc gặp khó khăn.

Một CEO không thể điều khiển hướng gió, nhưng có thể điều chỉnh cánh buồm. Khi khủng hoảng ập đến, thị trường trầm lắng, niềm tin bị lung lay, người lãnh đạo không chỉ là người ra quyết định, mà còn là người giữ ngọn đèn sáng để mọi người nhìn thấy hướng đi. Giữ lửa niềm tin không phải bằng lời hoa mỹ, mà bằng sự bình tĩnh khi người khác hoang mang, bằng hành động khi người khác chờ đợi, bằng niềm tin khi người khác nghi ngờ.
Một doanh nghiệp có thể sao chép sản phẩm hay dịch vụ, nhưng không ai sao chép được văn hóa - thứ hình thành từ ngọn lửa nội tâm của người lãnh đạo. Văn hóa là ngọn lửa thiêng, được thắp lên từ niềm tin, nuôi bằng hành động và lan tỏa qua lòng trung thành của nhân viên.
Giữ lửa văn hóa là giữ được cái đẹp trong cách nghĩ và cách sống của tổ chức: tinh thần biết ơn trong mỗi thành công, tinh thần học hỏi trong mỗi hành trình, và tinh thần nhân ái trong mỗi quyết định. Một tổ chức có thể chết không phải vì thất bại, mà vì tự mãn và nguội lạnh. Khi thành công quá lâu, ngọn lửa cũng cần tiếp thêm nhiên liệu mới.
Giữ lửa đổi mới là không để bản thân bị đóng khung bởi những định kiến của quá khứ. Người lãnh đạo khôn ngoan luôn tự hỏi: “Điều gì hôm nay đúng, nhưng ngày mai có thể lỗi thời?” Câu hỏi ấy là mồi lửa cho tương lai, giúp doanh nghiệp sống động như ngọn lửa tự bùng cháy.
Người lãnh đạo giỏi không giữ lửa cho riêng mình mà biết chia sẻ để mọi người tự bùng cháy. Tiếp lửa không phải là dạy người khác giống mình, mà là khơi dậy khả năng tự bùng cháy trong họ. Một doanh nghiệp không có người kế thừa tinh thần, sớm muộn cũng lụi tàn.
Không có gì truyền cảm hứng mạnh mẽ hơn một câu chuyện thật được kể bằng cả trái tim. Những doanh nghiệp trường tồn là những tổ chức biết kể lại hành trình của mình - không để khoe, mà để truyền niềm tin.
Một doanh nghiệp có tầm nhìn nhưng không biết kể câu chuyện, giống như ngọn đèn sáng mà không có khung đèn - ánh sáng khó lan xa. Khi chia sẻ ngọn lửa ra bên ngoài, doanh nghiệp đang phản chiếu ánh sáng trở lại chính mình, kết nối startup, nâng đỡ cộng đồng, lan tỏa tri thức, và ngọn lửa ấy nhân lên gấp bội.
Trong kỷ nguyên AI, khác biệt không nằm ở tốc độ máy tính mà ở chất lượng trái tim và niềm tin. Một CEO truyền cảm hứng hiểu rõ: Human Intelligence (tư duy, sáng tạo, phản biện), Heart Intelligence (thấu cảm, quyết định nhân văn) và Hope Intelligence (giữ niềm tin và nhìn thấy ánh sáng trong nghịch cảnh). Ba tầng trí tuệ này là nhiên liệu của ngọn lửa lãnh đạo thời đại mới. Một tổ chức chỉ bền vững khi vừa có trí sáng, tim ấm và niềm tin không tắt.
Doanh nghiệp có thể kiếm lợi nhuận nhờ sản phẩm/dịch vụ tốt, nhưng giữ niềm tin của nhân viên, khách hàng và đối tác nhờ đạo đức. Giữ lửa đạo đức là đặt con người và môi trường lên trên lợi ích ngắn hạn.
Quỹ học bổng, chương trình thiện nguyện hay cam kết giảm phát thải là những ngọn lửa trách nhiệm xã hội. Khi doanh nghiệp dạy nhân viên biết cho đi, họ gieo mầm năng lượng tích cực, tạo vòng tròn lan tỏa giá trị sống.
Một tổ chức mạnh là tổ chức biết kết nối và lan tỏa năng lượng. Các chương trình mentoring, chuỗi cung ứng xanh, hay hợp tác cộng đồng chính là đường dẫn lửa giúp hệ sinh thái cùng phát triển.
Giữ lửa là sống có đam mê. Tiếp lửa là sống có ý nghĩa. Khi doanh nghiệp kết hợp cả hai, tổ chức không chỉ bền vững mà còn trở thành nguồn cảm hứng cho xã hội.
Người lãnh đạo thời đại mới không chỉ hỏi: “Doanh nghiệp tôi phát triển đến đâu?” mà còn tự vấn: “Ngọn lửa tôi thắp đã sưởi ấm bao nhiêu người?” Cuối cùng, di sản lớn nhất của một doanh nhân không phải tài sản, mà là ngọn lửa tinh thần để lại cho thế hệ mai sau.
(*) Tổng giám đốc Công ty TNHH Bao bì giấy nhôm New Toyo Việt Nam