Môn đồng cá biển

PHI TÂN| 27/04/2016 09:00

Đi xa quê, mấy ai quên được món môn sen đồng, cá trích biển...

Môn đồng cá biển

Đứa bạn về làng chơi, đưa lên Facebook ảnh tô canh môn sen mạ nấu cho bữa ăn trưa Hè. Thấy thèm quá mấy món hương đồng gió nội như bầu bí, hến hàu, cá trích, cá chuồn và cả món canh môn sen ngọt lành trong những ngày Hè nắng gắt như thế này... 

Đọc E-paper

Và nhớ môn sen được trồng thành từng vồng cao giữa đồng, phải tưới nước hằng ngày để loại bỏ cái vị ngứa của cây môn. Làng tôi trồng khá nhiều môn sen, nên đến mùa là nhà nhà gánh môn theo đò, theo xe ra bán ở chợ Mỹ Chánh, chợ Đông Hà - Quảng Trị, rồi vào bán ở chợ Đông Ba - Huế.

Hồi trước, môn được bẻ gấp khúc lại, dùng lạt tre bó thành từng bó như quyển vở để xếp lên gióng gánh đi cho gọn. Giờ phương tiện vận chuyển nhiều hơn nên chỉ cần bó tròn lại khoảng chục cây môn, chất lên xe đậu ngay chân ruộng để mang đi bán.

Canh môn nấu với tôm sông đập dập, hay với hến, cá lóc, cá nục, cá trích ráy thịt, và dù nấu với gì thì góp mặt trong xoong canh môn luôn phải có ruốt, nước mắm và rau ngổ. Nếu thiếu một trong ba thứ gia vị này thì xoong canh chưa được gọi là thấm tháp. Rau ngổ hái vào từ sáng sớm, khi Mặt trời mới hé, sương còn đọng trên ngọn, vị mới ngọt, hái chiều hôm trước thì rau chát, hái buổi trưa thì rau đắng.

Hồi nhỏ do không để ý, chứ bất cứ loại rau nào dùng nấu ăn trong ngày, mạ tôi đều ra vườn hoặc ra đồng hái vào buổi sớm cả. Canh môn có màu nâu tím sóng sánh váng mỡ, có hương thơm dìu dịu của rau ngổ, có vị ngọt mát lành tan ra nơi đầu lưỡi. Buổi trưa Hè, thấy mạ nấu canh môn là mấy anh em đều vui vì được ăn canh thay cơm, thỉnh thoảng vớt được một củ môn nằm dưới đáy tô, ăn thấy bùi bùi, béo béo, ngon chi lạ...

Cái giống môn sen này không chỉ nấu canh mà còn muối thành chột môn nấu canh chua, rồi chẻ thân cây ra vắt thành món dưa môn chấm nước mắm gừng và có khi còn phơi khô để dành đến mùa Đông kho với mỡ... Nói chung, món gì làm từ môn sen cũng "trứ danh" cả.

Canh môn thường được nấu với cá trích biển ráy nhỏ thịt, bởi biển quê tôi đang vào mùa cá trích. Những năm còn đói kém, mùa cá trích không chỉ là niềm vui của riêng dân đi biển mà còn là niềm vui chung của dân các làng làm ruộng.

Cứ chiều chiều, khi Mặt trời vừa xế bóng, khắp các lối xóm, mấy mụ, mấy o làng biển triêng gióng hai đầu đầy cá trích tươi và lanh lảnh tiếng rao: "Ai cá trích không, ai cá trích không...". Những mớ cá trích tươi, mắt còn sáng, vảy xanh lấp lánh được bán theo số lượng từng chục con. Nhà nào không sẵn tiền thì đổi gạo lấy cá.

Cá trích tươi hấp cuộn với rau sống và bánh tráng chấm nước mắm. Cá trích kho lấp xấp nước với thật nhiều ớt tươi nguyên trái. Cá trích chiên chấm nước mắm tỏi ớt. Cá trích ráy thịt nấu canh môn sen có vị ngọt của đồng, của biển... Đến mùa cá trích, lộc biển dồi dào, ngư dân các làng biển nướng hoặc phơi khô rồi mang đến các chợ và đi bán dạo khắp các nẻo quê suốt cả mùa Hè.

Nhưng cá trích ăn khi vừa đánh lên là ngon nhất. Thuyền vừa tấp vào bờ là gỡ cá trích còn sống khỏi lưới, đem luộc hoặc nướng ngay, xương cá còn mềm nên chấm nước mắm ăn ngang cả con, thịt thơm lựng. Tôi không sao quên được cái ngon, cái thú của những bữa ẩm thực cá trích nướng trên bếp củi dương ngay trên bãi biển vào những đêm trăng sáng...

Biển quê tôi đang vào mùa cá trích và đồng làng cũng đã đến mùa thu hoạch môn sen. Mùa Hè tiết trời nóng nực, bù lại có những món ngon mát lành từ đồng, từ sông, từ biển. Đi xa quê, mấy ai quên được món môn sen đồng, cá trích biển...

>Vị Huế

>Mùa gặt quê tôi

>Hủ tiếu một ngón

(0) Bình luận
Nổi bật
Đọc nhiều
Môn đồng cá biển
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO