Doanh nhân trong… ký ức nhân dân

Các tiêu chí về đạo đức doanh nhân phải đủ: Lòng yêu nước, trung thành với dân tộc, tôn trọng luật pháp, khát vọng làm giàu, nâng cao năng lực quản trị kinh doanh, trách nhiệm với người lao động, có đạo đức văn hóa kinh doanh, góp phần chống tiêu cực tham nhũng lãng phí….

Nghị quyết 41 lại thêm: "...Có tầm nhìn, trí tuệ tinh thần kinh doanh năng động sáng tạo, đóng góp cho các mục tiêu phát triển đất nước…”. Rồi 6 tiêu chí doanh nhân Việt nam tiêu biểu. Rồi khẩu hiệu “Tăng trưởng Xanh - chuyển đổi số - Kinh tế tuần hoàn"... Thế giới càng hiện đại càng nhiều quy chuẩn.

Nhưng trong đời, người dân Việt Nam nhớ "ngắn gọn và sâu sắc" không thua gì sách. Lạ hơn nữa là ký ức nhân dân cũng… nhớ dài hơn cả sách. Họ nhớ câu của nhà tư sản Trịnh văn Bô: "Buôn bán 10 đồng giữ 7 đồng, còn thì giúp người nghèo làm việc phúc đức. Khi cần nuôi nền Độc lập thì cống hiến tất cả".

Hay như ông Bạch Thái Bưởi cạnh tranh cả với Tây “luôn tôn chỉ nghiêm túc tinh thần dân tộc". Cụ Lương Căn Can bảo phải hiểu câu “Một sự bất tín vạn sự chẳng tin" để giữ sự trung thực.

Các doanh nhân lớn của Sài Gòn - TP.HCM cũng không thiếu chuyện hay người dân nhớ không cần sách vở.

Dù bây giờ “cả rừng truyền thông, cả rừng "slogan" lang thang mạng xã hội", người ta vừa phục vừa yêu mến lại vừa tranh cãi... tò mò một doanh nhân trẻ Vua Cà phê Trung Nguyên thành công - thương hiệu và mạng lưới cửa hàng khắp nơi. “Go global” ra với toàn cầu (Lời báo chí nước ngoài đánh giá) nhưng anh sống và nghĩ... khác thường. Người ta chỉ nhớ anh ấy bảo sẽ đem đô la về cho đất nước và đã làm được thật (liên hệ như câu hát thịnh hành "Mang tiền về cho mẹ"). Dù rằng người dân chưa kịp đọc những "tác phẩm triết lý khổng lồ khá lạ lẫm" của doanh nhân ấy.

Dân chỉ biết đó là doanh nhân tài năng - “sống khác lạ riêng tư, thậm chí đi tu trong hang đá kệ anh ấy… là quyền anh ấy”.

Người dân cũng biết những doanh nhân như bà Ba Huân trứng gà bán đầy tha hồ mua trứng ngon bổ sạch. Lạ nữa là… làm quả trứng mà bà ấy cũng đang có cán bộ trẻ với sự giúp đỡ của FPT thực hiện “số hóa" mà bà gọi là “Kỳ vọng gà đẻ trứng vàng”. Sẽ có doanh nghiệp Nông nghiệp số.

Dân còn nhắc hồi đại dịch Covid-19 Trứng gà Ba Huân 2 lần từ chối tăng giá trứng, vì biết nó là thức ăn khá căn bản của nhân dân trong mùa dịch.

Người nội trợ bảo "Quả trứng bé tý vậy thôi mà nếu không có bả, giá trứng không thể bình ổn trước cuộc cạnh tranh với nước ngoài đầu quân vào Việt Nam. Rất to chuyện đó”.

“Bà Vinamilk” - nhân vật của… sữa nổi tiếng nhiều năm, nay còn ứng dụng công nghệ siêu vi lọc Thụy Điển cho sữa tươi. Bà con biết trong cái vỏ hộp ấy, dòng sữa luôn không ngừng được điều chỉnh tỷ lệ thành phần tốt hơn. Có cả thứ mới lạ như đạm cao mật ong ngũ cốc. Cứ tưởng sữa là gốc từ… Tây mà nay Vinamilk bán sang cho Tây ở 63 thị trường quốc tế.

Ăn uống rồi đến mặc và trang sức: Thương hiệu An Phước và PNJ… bà con nội trợ rành lắm. Nào là An Phước dùng công nghệ chọn vải từ cotton, linen, sợi tre, sợi gỗ sồi... thân thiện môi trường cho đến thương hiệu Pierre Cardin bán khắp Đông Dương - 9 lần vinh dự thương hiệu Quốc gia. PNJ chăm sóc khách hàng trẻ, nhiều style mới cá tính phong cách mời gọi “Nhẫn đã sẵn sàng mời nàng đến thử".

Nếu kể thì không bao giờ đủ vì nhân dịp 50 năm đất nước thống nhất đã có 50 doanh nghiệp doanh nhân tiêu biểu .

Doanh nhân giờ được nhân dân gọi là “ông Cholimex, ông dệt Thành công, ông Việt Tiến, bà Sài Gòn Co.op, bà Trứng Ba Huân, bà may An Phước, bà đẹp PNJ… Ông chủ hàng loạt Ngân hàng giỏi như Thương tín Sacombank, ACB, SCB”. Dù họ ít biết hết về nhiều con người cụ thể. Biết là phía sau đó có biết bao… ông bà làm sao mà kể hết.

Hình ảnh doanh nhân giờ đây ẩn sau tên gọi thương hiệu và sản phẩm, ở đó có đạo đức con người cụ thể, cung cách cư xử, có tình yêu, mồ hôi và nước mắt để phục vụ nhân dân. Bà con mình, khách hàng thật sự là thượng đế của họ.

Nhân dân còn biết những khó khăn thời cuộc, bi kịch của những vật lộn thành bại là những thử thách luôn song hành cuộc đời doanh nhân. Kể cả một số tiêu cực trong các vụ án có doanh nghiệp “sân sau" - một xã hội còn phức tạp sinh nhiều khiếm khuyết. Đòi hỏi càng cao. Kẻ gian lẫn lộn làm bẩn thị trường làm hang giả hang gian độc hại, lừa đảo cũng xuất hiện khá rối ren. Nhưng chính vì thế người dân càng trân quý hướng về những sản phẩm thương hiệu và doanh nhân giá trị thật.

Cuộc sống khó khăn, thanh niên thất nghiệp, cán bộ… về vườn (mà không có vườn). Người thì bảo: đi ra với thị trường mà tìm việc, mà lao động. Kinh tế tư nhân được khuyến khích phát triển. Có người bi quan cãi: Thị trường yếu ớt lắm, bao nhiêu rào cản. Lối làm ăn gian trá chụp giật hàng giả độc hại.

Vậy là nhân dân nhìn thấy hết mặt mạnh yếu. Cả nhà nước, con người kinh doanh, lao động chịu nhiều thử thách.

Entrepreneurship - có tinh thần doanh nhân - “danh hiệu cách gọi Tây” khá dài vì nó chuẩn thời đại. Cuộc sống càng khó càng đòi hỏi cao về nội lực, dũng khí và lòng yêu nước.

Ngày xưa các doanh nhân nhiều thế hệ đã từng tồn tại và phát triển trong bao cam go hiểm nghèo đó thôi. Chưa có bao giở dễ cả. Nhưng với nhân dân - tình yêu chân thành dành cho chiến sỹ thương trường vẫn luôn là sự tin yêu quý trọng.

Người ta còn kể chuyện bên lề rằng vào dịp Tổng thống Mỹ Obama sang thăm Việt Nam có cuộc gặp riêng với doanh nhân. Ông ấy và các doanh nhân Việt Nam đã cùng nhau “định nghĩa" về kinh doanh với câu hỏi :”Kinh doanh là gì ?”

Là các bước sau : Thành lập doanh nghiệp - Tổ chức sản xuất ra sản phẩm - Kinh doanh có lãi - Làm nghĩa vụ thuế... Nhưng thêm cái kết mới. Đó là câu: "Và có điều kiện để giúp đỡ người khác". Nghĩa là trách nhiệm cộng đồng. Như sự xả thân phục vụ trong đại dịch. Như nghĩ ra cả ATM gạo và các tổ chức doanh nhân nuôi trẻ mồ côi vì đại dịch.

Ngày nay với sự phát triển, văn minh, người dân có nhiều cách để nhận ra giá trị thật sự của doanh nhân - nghề cống hiến cho phát triển xã hội. Tình yêu đất nước và phụng sự con người. Doanh nhân trong lòng nhân dân chính là sự tin yêu những điều họ nhìn thấy thật. không nhất thiết họ nhớ hết những định nghĩa dài. “Mâu thuẫn" nữa là có khi họ ghi nhớ những câu chuyện… dài không thua gì sách.