Tăng cường giải pháp thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu và ổn định thị trường gạo

Công điện được gửi tới Bộ trưởng các Bộ: Công Thương, Nông nghiệp và Môi trường, Tài chính, Ngoại giao; Thống đốc Ngân hàng Nhà nước; Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố; Hiệp hội Lương thực Việt Nam và Hiệp hội ngành hàng lúa gạo Việt Nam.

Theo Chính phủ, năm 2025 kinh tế toàn cầu vẫn biến động khó lường, tác động trực tiếp đến chuỗi cung ứng lương thực, trong đó có mặt hàng gạo. Nhờ các giải pháp điều hành kịp thời, sản xuất và xuất khẩu gạo của Việt Nam trong 8 tháng đầu năm đạt kết quả khả quan, đóng góp lớn cho tăng trưởng nông nghiệp, đảm bảo an ninh lương thực quốc gia và lợi ích của nông dân. Tuy vậy, nhu cầu thị trường còn nhiều biến động, đòi hỏi sự chỉ đạo quyết liệt để giữ ổn định và phát triển bền vững.

Thủ tướng giao Bộ Công Thương chủ trì phối hợp các bộ, ngành và địa phương triển khai giải pháp đa dạng hóa thị trường xuất khẩu gạo. Cụ thể:

Đẩy mạnh xúc tiến thương mại (kết hợp trực tiếp và trực tuyến), giữ vững các thị trường truyền thống, đồng thời mở rộng sang EU, Mỹ, Hàn Quốc, Bắc Mỹ và các thị trường FTA.

Khai thác các phân khúc gạo thơm, gạo chất lượng cao để gia tăng giá trị xuất khẩu; Nghiên cứu, đề xuất ký các thỏa thuận ưu đãi thương mại và tận dụng quá trình rà soát các FTA nhằm gia tăng hạn ngạch xuất khẩu gạo cho Việt Nam.

Tăng cường vai trò hệ thống thương vụ Việt Nam ở nước ngoài trong nắm bắt cảnh báo, quy định nhập khẩu mới để kịp thời hỗ trợ doanh nghiệp.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường được giao hoàn thiện thể chế, chính sách xây dựng vùng chuyên canh lúa, tạo điều kiện cho nông dân và doanh nghiệp đầu tư giống mới có năng suất, chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu thị trường. Đồng thời, phát triển hạ tầng kho bãi, chế biến, bảo quản sau thu hoạch; Đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong sản xuất nhằm giảm chi phí, hạn chế sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, nâng cao chất lượng gạo.

Khuyến khích xây dựng thương hiệu, khai thác nhãn hiệu “Vietnam Rice” trên thị trường quốc tế. Tăng cường liên kết sản xuất - tiêu thụ theo chuỗi giá trị, hướng dẫn doanh nghiệp tổ chức thu mua, tạm trữ để bình ổn giá lúa gạo, hỗ trợ nông dân.

Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp xuất khẩu gạo, trong đó có: Ứng dụng công nghệ trong thủ tục hải quan, rút ngắn thời gian thông quan; Triển khai nhanh việc hoàn thuế giá trị gia tăng, đảm bảo dòng tiền cho doanh nghiệp; Thực hiện mua gạo dự trữ, giúp nông dân có nguồn vốn quay vòng cho mùa vụ mới.

Ngân hàng Nhà nước được giao chỉ đạo hệ thống ngân hàng thương mại cung cấp tín dụng cho doanh nghiệp sản xuất, chế biến, xuất khẩu gạo, đặc biệt trong giai đoạn thị trường biến động mạnh.

UBND các tỉnh, thành phố phải bám sát quy hoạch sản xuất lúa, chỉ đạo cơ cấu giống, đảm bảo vật tư đầu vào, nâng cao chất lượng sản phẩm gạo cho thị trường trong nước và xuất khẩu. Đồng thời, chủ động theo dõi hoạt động của doanh nghiệp, phối hợp tháo gỡ khó khăn, báo cáo kịp thời những vấn đề vượt thẩm quyền.

Hiệp hội Lương thực Việt Nam và Hiệp hội ngành hàng lúa gạo có trách nhiệm cập nhật thông tin thị trường, xu hướng tiêu dùng quốc tế, đồng thời đề xuất các chương trình xúc tiến thương mại phù hợp để quảng bá gạo Việt.

Thủ tướng Chính phủ giao Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn trực tiếp chỉ đạo việc thực hiện Công điện 160, bảo đảm đồng bộ, quyết liệt, gắn kết chặt chẽ giữa sản xuất - tiêu thụ - xuất khẩu, nhằm ổn định thị trường trong nước, nâng cao giá trị gia tăng và vị thế của gạo Việt Nam trên thị trường thế giới.