Chính sách cho TP.HCM tức là cho cả nước

Tại tọa đàm, TS. Trương Minh Huy Vũ - Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM cho biết, các dự báo đều cho thấy tình hình kinh tế đang gặp phải khó khăn. Kinh tế TP.HCM quý I/2023 chỉ tăng trưởng 0,7%.

Theo TS. Trần Du Lịch - thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia, kinh tế TP.HCM quý I/2023 giảm sâu. TP.HCM với độ mở đặc biệt, khi môi trường vĩ mô thuận lợi thì kinh tế thành phố thuận lợi, còn khi bất lợi thì thành phố cũng bị bất lợi theo. Nhìn chung, bức tranh kinh tế trong 4 tháng đầu năm chưa có điểm sáng.

Cũng theo ông Lịch, có ý kiến nhận định kinh tế có thể khởi sắc từ cuối quý II/2023, nhưng điều này rất khó xảy ra nếu chỉ dựa vào một vài chỉ số thị trường. Doanh thu hàng hóa dịch vụ quý I/2023 tăng trưởng tốt nhưng qua tháng 4 đã bắt đầu chững lại, sức mua thị trường đang rất thấp. Thị trường du lịch có khởi sắc nhưng khách du lịch ngày càng thưa thớt. Bên cạnh đó, các trụ cột xuất khẩu, đầu tư công chưa tăng…

Theo đó, ông Lịch kiến nghị phải tăng sức mua cho thị trường bằng cách triển khai chính sách kích tổng cầu nội địa thông qua công cụ từ Nhà nước và cả doanh nghiệp. Cơ quan nhà nước phải nghiên cứu tiếp tục giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) theo từng ngành. Theo ông Lịch, mức giảm còn 8% như vừa qua là chưa đủ, cần giảm xuống 5-6% để kích cầu thị trường nội địa; đẩy mạnh tín dụng tiêu dùng để kích cầu tiêu dùng.

Còn về phía doanh nghiệp, cần một loạt chiến dịch chấp nhận giảm giá, kích thích thị trường. Vì theo ông Lịch, trong bối cảnh xuất khẩu khó như hiện nay, nếu không thúc đẩy thị trường nội địa sẽ rất hạn chế, ảnh hưởng đến tồn kho và hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Quang cảnh buổi tọa đàm

Ông Lịch nhấn mạnh, bên cạnh giải quyết những vấn đề trước mắt, chính quyền cần có giải pháp căn cơ để hấp thụ dòng vốn đầu tư công, nhất là ở lĩnh vực bất động sản. Bởi lẽ, nếu không khơi thông được thị trường bất động sản thì các doanh nghiệp liên quan sẽ bị ảnh hưởng rất lớn.

Liên quan đến khơi thông thị trường, PGS-TS. Trần Đình Thiên - nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam nhận định, hiện rủi ro về thị trường nội địa rất lớn. Tiếp đến là rủi ro về chính sách, một số chính sách vừa thông qua lại sửa ngay trong khi muốn tháo gỡ lại rất khó. Do đó, hiện nhiều đơn vị không dám hành động do nhiều vướng mắc về chính sách. Do đó, cần phải nhận diện và giải quyết vấn đề này rốt ráo.

TP.HCM đã đề xuất nhiều chủ trương rất hay nhưng chưa được áp dụng, chẳng như mô hình chính quyền đô thị. Những nút thắt, điểm nghẽn tăng trưởng chưa được tháo gỡ triệt để mà còn tăng (giao thông, ngập nước, tắc nghẽn hạ tầng…) và không có thêm động lực mới.

Vì vậy, TP.HCM cần những dự án đột phá như cảng trung chuyển Cần Giờ, trung tâm tài chính quốc tế, trung tâm thương mại… cùng với đột phá về thể chế để kéo các nhà đầu tư lớn về thành phố. Vấn đề của TP.HCM không chỉ của riêng thành phố mà là vấn đề của cả nước. Cơ chế, chính sách cho TP.HCM tức là cho cả nước, bởi thành phố gánh trên vai sứ mệnh đầu tàu cả nước. Và chỉ khi đầu tàu bứt tốc mạnh mẽ thì mới có thể kéo cả đoàn tàu đi lên.