“Cây Năm Trường”

Khu đất rộng 8.000m2 (66 Lê Văn Chí, khu phố 1, phường Linh Trung, Thủ Đức) ươm trồng hàng ngàn cây xương rồng đủ hình dáng, kích cỡ, màu sắc trở nên sống động dưới bàn tay và với niềm đam mê của ông chủ Ngô Thọ Trường (Năm Trường). Khách đến mua tha hồ chiêm ngưỡng vẻ đẹp của những chậu xương rồng.

Ông Năm Trường bên những bông xương rống khoe sắc

Đã qua tuổi “thất thập cổ lai hy” năm năm rồi nhưng ông Năm Trường còn khỏe lắm, hàng ngày ông vẫn đi khắp vườn, chăm chút từng chậu xương rồng. Hồi trẻ, ông đã say mê sinh vật cảnh, nào là non bộ, bonsai, phong lan, chim, cá cảnh... Nhưng theo ông, nếu chơi theo phong trào thì khá tốn kém. Một lần, tình cờ chứng kiến cả vườn xương rồng của một người bạn bị chặt bỏ, trong đó có mấy cây hình dáng rất đẹp, ông liền nhặt về nhà trồng, chăm sóc lúc rảnh rỗi. Rồi từ đây, xương rồng sinh sôi nảy nở, chả mấy chốc vườn của ông có tới cả trăm loài xương rồng khác nhau.

Chính vì sự phong phú, đa dạng về chủng loại (khoảng 2.000 loại) mà công việc trồng xương rồng đối với ông không hề nhàm chán, đơn điệu. Say mê đến nỗi nhiều đêm đang ngủ, ông bật dậy, ra vườn thăm những “chú” xương rồng non mới trồng. Cả vườn xương rồng rực rỡ với đủ màu đỏ, trắng, vàng, hồng... là thành quả đáng kể sau những ngày tháng miệt mài tìm tòi, sưu tầm các giống cây. Một vị lãnh đạo Nhà nước đến thăm vườn xương rồng của ông gợi ý, nếu vườn chỉ để làm cảnh thì tiếc quá.

Thế là ông chuyển qua bán các chậu cây, sau khi ươm trồng, tạo dáng. Không chỉ lấy giống trong nước, ông gửi bạn bè, con cháu sinh sống, công tác ở nước ngoài (Mỹ, Pháp, Úc, Đức) mua những loại xương rồng lạ mắt. “Tôi nhập giống về bằng hạt, tỷ lệ hạt nảy mầm sau khi gieo trồng thường rất thấp, chỉ khoảng 1/10. Có lần chi cả ngàn đô la Mỹ để mua hạt giống (10 hạt/bịch có giá 3-5 đô la) mà không hạt nào nảy mầm!”, ông cho biết.

Tuy vậy, ông tìm cách khắc phục bằng việc tìm tòi cách thức, phương pháp trồng, ghép cây sao cho phù hợp với khí hậu Việt Nam qua nhiều sách vở, tài liệu. Nhiều người cùng kinh doanh xương rồng đến hỏi, ông chỉ bí quyết chăm sóc xương rồng thật đơn giản: Chỉ cần trồng trên đất tơi xốp, dễ thoát nước. Tưới nước và bón phân theo định kỳ, xương rồng bình thường cứ 4 ngày tưới một lần, còn loại mọng nước thì 5-6 ngày; khoảng 20 ngày bón phân một lần.

Bạn bè hiểu về cây kiểng có ai mà không biết đến “cây Năm Trường”. Ông kể: “Sau giải phóng (30/4/1975), nghe tiếng ông Ba Ẩn là người chơi xương rồng kiểng đầu tiên ở Việt Nam, tôi tìm đến. Ông vừa ươm được hai cây xương rồng lấy giống từ Nam Mỹ và tôi xin được một cây. Sau thời gian chăm sóc, cây phát triển tốt, đặc biệt thân cây màu xanh da trời, rất đẹp.

Tôi đặt tên nó là Kim Cương”. Hội Hoa xuân năm đó tại Công viên Tao Đàn, ông đã đoạt hai giải nhất, trong đó một giải dành cho “cây Kim Cương”. Nay cái cây đặc biệt này được bạn bè đặt tên lại bằng chính tên của ông. Tiếng lành đồn xa, các đại lý bán sỉ trong thành phố và các tỉnh đều đổ về mua xương rồng của ông, cả những người mua lẻ cũng tìm đến để được tận mắt chiêm ngắm và chọn lựa cây mình ưa thích. Thương hiệu “xương rồng Năm Trường” càng trở nên nổi tiếng hơn.

Năm 2003, xương rồng Trung Quốc tràn vào Việt Nam, công việc kinh doanh của ông chậm lại thấy rõ. Vì được ươm từ hạt nên xương rồng của ông Năm Trường đã có giá cố định, không thể hạ thấp hơn. Nhiều người ham rẻ đổ xô mua xương rồng Trung Quốc có hình tháp, được ghép trên cây thanh long. Ông Năm Trường kể: “Ban đầu tôi định dẹp vườn, song nhận thấy xương rồng Trung Quốc đẹp nhưng không bền khi chịu ảnh hưởng của sự thay đổi khí hậu, kỹ thuật ghép cũng kém so với xương rồng đã được ươm hạt từ trước nên lại tiếp tục việc kinh doanh”. Rồi ông tiến hành thay đổi mẫu mã, kiểu dáng và hạ giá bán.

Chả bao lâu, xương rồng Trung Quốc đã chứng tỏ “sự thích nghi” với khí hậu Việt Nam đúng như dự báo của ông. Người chơi ngộ ra và xương rồng của ông không chỉ trở lại thị trường mà còn thêm rất nhiều loại mới, lạ, đẹp mắt. Hiện tại, giá mỗi chậu chỉ khoảng 15.000 - 50.000 đồng. Đây là những loại ông cho nhân giống đại trà, ngoài ra còn một số giống đặc biệt như Kim Hổ (giá 15 triệu đồng), Nanh Heo...

Trong công việc kinh doanh của ông Năm Trường có công lớn của bà Năm. Khi người mua chọn cây xong, bà cẩn thận bứng nhẹ nhàng từng cây con trồng vào chậu, thêm vài hạt sỏi trắng tinh cạnh gốc cây cho đẹp. Bà còn giúp chồng tận tình chỉ dẫn người mua đến với thế giới xương rồng, giúp họ có được niềm vui với chậu “xương rồng Năm Trường”.