Ban hành Nghị định mới về quản lý tài sản kết cấu hạ tầng hàng không

Nghị định gồm 5 chương, 29 điều, là cơ sở pháp lý quan trọng nhằm hoàn thiện cơ chế quản lý tài sản công, đồng thời nâng cao hiệu quả khai thác và sử dụng hệ thống hạ tầng hàng không quốc gia.

Nghị định quy định cụ thể việc quản lý, sử dụng và khai thác các tài sản kết cấu hạ tầng hàng không do Nhà nước đầu tư, quản lý. Đối tượng áp dụng bao gồm cơ quan quản lý nhà nước về hàng không dân dụng, cơ quan chuyên môn thực hiện chức năng tham mưu và tổ chức thực thi pháp luật trong lĩnh vực hàng không (gọi chung là cơ quan quản lý hàng không), cùng các doanh nghiệp được giao quản lý, khai thác tài sản kết cấu hạ tầng hàng không.

Trong đó, doanh nghiệp được giao quản lý tài sản gồm hai nhóm chính: doanh nghiệp Nhà nước 100% vốn điều lệ thuộc Bộ Xây dựng, thực hiện nhiệm vụ cung ứng dịch vụ bảo đảm hoạt động bay; và doanh nghiệp Nhà nước trực tiếp khai thác kết cấu hạ tầng sân bay, cảng hàng không và các công trình thiết yếu khác.

Ngoài ra, nghị định còn áp dụng đối với các tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến việc quản lý, sử dụng và khai thác tài sản hạ tầng hàng không.

Theo Nghị định 287/2025/NĐ-CP, danh mục tài sản kết cấu hạ tầng hàng không bao gồm các công trình hạ tầng hàng không và phần đất gắn liền với công trình đó. Ngoài ra, nghị định cũng quy định cụ thể việc quản lý những tài sản có liên quan đến quốc phòng và an ninh quốc gia.

Cụ thể, tài sản liên quan đến quốc phòng được xác định theo quy định về quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự; còn tài sản liên quan đến an ninh quốc gia được xác định theo pháp luật về bảo vệ công trình quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia.

Việc quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng hàng không phải tuân thủ Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, đồng thời bảo đảm các nguyên tắc minh bạch, hiệu quả và an toàn. Tài sản phải được thống kê, kế toán đầy đủ về hiện vật và giá trị; được tính hao mòn, khấu hao và bảo trì định kỳ theo đúng quy định.

Việc giao quản lý tài sản được căn cứ vào quy hoạch và kế hoạch đầu tư phát triển cảng hàng không, sân bay đã được phê duyệt, phù hợp với chức năng và nhiệm vụ của đơn vị được giao quản lý. Hoạt động khai thác hoặc xử lý tài sản có thể thực hiện toàn bộ hoặc một phần, song phải bảo đảm hoạt động hàng không thông suốt, an toàn và không làm ảnh hưởng đến phần tài sản còn lại.

Trường hợp việc khai thác hoặc xử lý tài sản có nguy cơ tác động đến các công trình, hạng mục khác trong khu vực cảng hàng không, sân bay, cơ quan thực hiện phải lấy ý kiến của đơn vị quản lý liên quan, đồng thời xác định rõ trách nhiệm và biện pháp khắc phục trước khi triển khai.

Hoạt động quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng hàng không sẽ được giám sát, thanh tra, kiểm tra và kiểm toán thường xuyên theo quy định của pháp luật. Mọi hành vi vi phạm trong quá trình thực hiện sẽ bị xử lý nghiêm minh và kịp thời.

Đối với đất gắn liền với công trình hạ tầng hàng không, việc quản lý, sử dụng và thu hồi được thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai, hàng không dân dụng và các văn bản liên quan.

Trong trường hợp Nhà nước thu hồi đất gắn với công trình hạ tầng hàng không, các hoạt động bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và xử lý công trình sau thu hồi sẽ được thực hiện theo Luật Đất đai, không áp dụng theo quy định tại nghị định này. Ngoài ra, việc sử dụng quỹ đất để tạo vốn phát triển kết cấu hạ tầng hàng không được triển khai theo quy định hiện hành về đất đai.

Nghị định 287/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, chính thức thay thế Nghị định số 44/2018/NĐ-CP. Việc ban hành nghị định mới được đánh giá là bước đi quan trọng trong việc hoàn thiện khung pháp lý về quản lý tài sản công trong lĩnh vực hàng không dân dụng, góp phần nâng cao tính minh bạch, hiệu quả trong quản lý và khai thác hạ tầng hàng không.

Nghị định này không chỉ tạo hành lang pháp lý chặt chẽ cho các cơ quan và doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực hàng không, mà còn góp phần thúc đẩy phát triển bền vững hệ thống cảng hàng không, sân bay quốc gia, đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa và hội nhập quốc tế của ngành hàng không Việt Nam trong giai đoạn tới.