8 năm tới, token hóa tài sản thực dự báo chiếm 10% GDP toàn cầu

Ông Phan Đức Trung - Chủ tịch VBA, nhận định tại một sự kiện thị trường tài sản số gần đây rằng token hóa tài sản thực đang trở thành xu hướng không thể đảo ngược. Nhiều định chế tài chính hàng đầu thế giới đã triển khai các dự án tương tự.

Chẳng hạn, JPMorgan vận hành Tokenized Collateral Network với khối lượng giao dịch tích lũy hơn 1.500 tỷ USD, trung bình 2 tỷ USD mỗi ngày trong năm 2025. Hồng Kông cũng phát hành trái phiếu xanh đa tiền tệ trị giá 6 tỷ HKD, cho phép giao dịch T+1 bằng nhiều loại tiền.

Theo ông Trung, đây là bước đột phá trong đổi mới tài chính, có thể so sánh với sự ra đời của quỹ tương hỗ vào thập niên 1970 và quỹ hoán đổi danh mục (ETFs) vào thập niên 1990. Khi có các khuôn khổ pháp lý phù hợp, RWA sẽ trở nên phổ biến hơn, vì bất kỳ loại tài sản nào cũng có thể được số hóa và giao dịch trên Blockchain.

Chủ tịch VBA chỉ ra tám yếu tố quyết định tài sản sẵn sàng token hóa. Thứ nhất là hình thái tài sản: các tài sản hữu hình, ổn định như vàng, bất động sản hay hàng hóa cơ bản sẽ hưởng lợi từ khả năng giao dịch và lưu ký an toàn.

Thứ hai là độ phức tạp vận hành: tài sản có thủ tục hành chính phức tạp có thể được đơn giản hóa nhờ hợp đồng thông minh và lưu trữ trên Blockchain.

Thứ ba là khả năng tái sử dụng: các tài sản có thể sử dụng nhiều lần trong giao dịch, thế chấp, staking hay repo sẽ hưởng lợi từ tính tổng hợp (composability) mà token hóa mang lại.

Thứ tư là nhu cầu từ các định chế tài chính: những tài sản được các tổ chức tài chính ưa chuộng như trái phiếu Chính phủ hay quỹ thị trường tiền tệ dễ trở thành sản phẩm ưu tiên token hóa.

Thứ năm là mức độ trưởng thành hạ tầng: các tài sản liên quan đến hạ tầng lưu ký và sàn giao dịch kém phát triển có thể khai thác tối đa tiềm năng token hóa.

Thứ sáu là thị trường OTC phi cấu trúc: những tài sản giao dịch qua kênh phi tập trung, thiếu minh bạch, ví dụ tín dụng carbon hay hàng hóa phái sinh OTC, sẽ được chuẩn hóa nhờ token hóa.

Thứ bảy là khả năng chia nhỏ: các tài sản được giao dịch theo lô lớn như bất động sản hoặc trái phiếu riêng lẻ sẽ hưởng lợi khi chia nhỏ thành token.

Cuối cùng, thứ tám là mức độ sẵn sàng pháp lý: các tài sản đã được quản lý theo khung pháp lý rõ ràng sẽ dễ dàng token hóa tuân thủ luật pháp, nhưng mức độ áp dụng khác nhau tùy khu vực.

Tại Việt Nam, Nghị quyết 05/2025/NQ-CP về thí điểm thị trường tài sản mã hóa, ban hành ngày 9/9/2025, quy định tổ chức phát hành tài sản mã hóa phải là doanh nghiệp Việt Nam, đăng ký dưới hình thức công ty TNHH hoặc công ty cổ phần. Tài sản mã hóa phải dựa trên tài sản thực, không bao gồm chứng khoán hay tiền pháp định.

Tài sản mã hóa chỉ được chào bán cho nhà đầu tư nước ngoài và giao dịch giữa các nhà đầu tư nước ngoài thông qua VASP (tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa) được Bộ Tài chính cấp phép. Tổ chức phát hành phải công bố bản cáo bạch và các tài liệu liên quan ít nhất 15 ngày trước khi phát hành.

Ông Phan Đức Trung nhận định việc thí điểm các loại tài sản an toàn, minh bạch như trái phiếu Chính phủ, quỹ thị trường tiền tệ hay tín phiếu kho bạc sẽ giúp thị trường khởi động theo chuẩn mực quốc tế và tạo nền tảng phát triển bền vững.

Đồng thời, việc tăng cường hợp tác quốc tế với các định chế tài chính hàng đầu như BlackRock, Franklin Templeton, HSBC hay JPMorgan được xem là bước then chốt để áp dụng chuẩn mực toàn cầu và thu hút dòng vốn dài hạn.