6 nhóm giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp và người lao động ứng phó dịch Covid-19

Theo báo cáo của Bộ LĐ-TB-XH, trong tháng 2/2020, có khoảng 10% doanh nghiệp phải cắt giảm quy mô sản xuất do ảnh hưởng dịch bệnh Covid-19. Bước sang đầu tháng 3, đặc biệt tuần thứ hai của tháng, khi dịch có diễn biến phức tạp, số lượng doanh nghiệp phải cắt giảm quy mô sản xuất tăng lên rõ rệt với khoảng trên 15% trong tổng số DN.

Do vậy Bộ LĐ-TB-XH đã đề xuất 6 nhóm giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp và người lao động:

1. Bảo hiểm xã hội (BHXH)

Theo đó, Bộ LĐ-TB-XH đề xuất tạm dừng đóng vào Quỹ hưu trí và tử tuất theo quy định tại Điều 88 Luật Bảo hiểm xã hội, Điều 16 Nghị định số 115 ngày 11/11/2015 của Chính phủ đối với doanh nghiệp gặp khó khăn do bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Thời gian tạm dừng đóng tối đa 12 tháng (không tính lãi chậm đóng) kể từ tháng mà doanh nghiệp có văn bản đề nghị gửi cơ quan BHXH.

Bộ ước tính nếu thực hiện cho khoảng 1,5 - 3 triệu người lao động (tương ứng với 105.000 - 121.000 doanh nghiệp), số tiền dừng đóng và miễn lãi chậm đóng khoảng từ 24.700 - 49.500 tỷ đồng. Trường hợp phải nghỉ việc để điều trị sức khỏe (không được hưởng tiền lương) và có xác nhận của cơ sở y tế thì được xem xét, giải quyết chế độ ốm đau theo quy định của pháp luật về BHXH.

2. Bảo hiểm thất nghiệp

Hiện nay, 100% doanh nghiệp và người lao động được tạm dừng đóng bảo hiểm thất nghiệp trong thời gian từ tháng 2 đến hết tháng 12/2020. Sau đó doanh nghiệp và người lao động phải đóng bù thời gian này mà không phải nộp tiền lãi chậm đóng.

Những đối tượng không phải đóng bảo hiểm thất nghiệp trong thời gian từ tháng 2 đến hết tháng 12/2020 và thời gian này được tính là thời gian tham gia bảo hiểm thất nghiệp của người lao động và người sử dụng lao động. Chính sách này dành cho các doanh nghiệp và lao động ngừng việc, không tham gia sản xuất. Đồng thời cũng để hỗ trợ doanh nghiệp đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề để duy trì việc làm cho người lao động.

3. Hỗ trợ từ ngân sách Trung ương

Hỗ trợ lãi suất cho doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 vay tiền để trả lương ngừng việc cho người lao động, đóng BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp. Hỗ trợ lãi suất cho doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 vay tiền để trả trợ cấp thôi việc, trợ cấp mất việc làm.

4. Hỗ trợ từ ngân sách địa phương

Hỗ trợ doanh nghiệp bị giải thể, phá sản trả trợ cấp thôi việc cho người lao động. Các địa phương nghiên cứu, xử lý tạm ứng từ ngân sách địa phương, được hoàn trả từ nguồn thu khi thực hiện thanh lý tài sản của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật. Trường hợp không đủ thì báo cáo Thủ tướng xem xét, quyết định.

5. Chính sách tín dụng đối với lao động và doanh nghiệp vừa và nhỏ, hợp tác xã, tổ hợp tác, hộ kinh doanh

Theo đó, hỗ trợ vay vốn ưu đãi đối với người lao động, ưu tiên lao động là người dân tộc thiểu số, lao động không có quan hệ lao động ở khu vực nông thôn, lao động phi chính thức ở khu vực thành thị. Hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, hợp tác xã, tổ hợp tác, hộ kinh doanh (cơ sở sản xuất kinh doanh) để tạo, duy trì và mở rộng việc làm, ưu tiên đối với các cơ sở sản xuất kinh doanh nhỏ ở khu vực thành thị. Thời hạn vay tối đa 12 tháng.

Lãi suất vay là 3,96%/năm (bằng 50% lãi suất cho vay đối với hộ cận nghèo) do Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay. Bộ LĐ-TB-XH dự kiến sẽ hỗ trợ cho khoảng 350.000 lao động (mức vay bình quân 30 triệu đồng/lao động) và 20.000 cơ sở sản xuất kinh doanh (mức vay bình quân 500 triệu đồng/cơ sở), số tiền huy động cần 20.000 tỷ. Do vậy, kinh phí cấp bù lãi suất khoảng 800 tỷ đồng.

6. Đề xuất liên quan tới dừng đóng, giảm kinh phí công đoàn

Theo đó, xuất phát từ tình hình thực tiễn sản xuất kinh doanh hiện tại và nguyện vọng của doanh nghiệp, nhằm hỗ trợ, thúc đẩy các doanh nghiệp khắc phục khó khăn, nỗ lực tái cơ cấu để ổn định, phát triển sản xuất, Bộ LĐ-TB-XH đã trao đổi với Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam đề xuất các phương án trước mắt tạm dừng đóng kinh phí công đoàn đồng thời nghiên cứu giảm mức kinh phí trong thời gian tới.