Ý tưởng hay, đáng trân trọng

Việc xây dựng tượng đài doanh nhân là một ý tưởng hay, đáng trân trọng. Với tư cách một người làm lịch sử, tôi đã từng tham gia nhiều hội đồng thẩm định việc xây dựng các tượng đài.

Tuy nhiên, việc xây dựng tượng đài hiện nay có nhiều ý kiến khác nhau, vì tượng đài đòi hỏi không chỉ có giá trị mỹ thuật mà còn phải có thông điệp nào đó để mọi người có thể tiếp nhận và cảm thụ được giá trị của nó. Điều này ở Việt Nam còn hạn chế.

Trong lịch sử, giới thương nhân cũng từng được thực dân Pháp dựng tượng đài, đó là ở Vườn hoa Canh Nông trước cửa Cột cờ Hà Nội. Có 4 giới được đề cập là sĩ, nông, công, thương. Khi đó, giới doanh nhân được coi là những người buôn bán, làm thương nghiệp. Trải qua cả một quá trình dài, giới doanh nhân giờ đây đã không còn bị coi là “con buôn”, là tầng lớp tiểu thương mà đã vươn mình, trở thành lực lượng đông đảo, có tiếng nói và vị trí trong xã hội. Dù giới doanh nhân cũng có những hạn chế, có người “ngã ngựa”, có người thất bại, có người sai lầm vì do cơ chế, nhưng họ chính là đối tượng đáng trân trọng trong xã hội.

Tôi nhớ năm 2004, khi ủng hộ cho đề xuất Ngày Doanh nhân Việt Nam, cố Thủ tướng Phan Văn Khải có nói một câu thấm thía: “Vậy là đã có Ngày Doanh nhân Việt Nam rồi, tuy nhiên, 364 ngày còn lại thế nào thì cần phải suy nghĩ”. Tôi hiểu ý của cố Thủ tướng, đó là chúng ta phải trân trọng tầng lớp doanh nhân không chỉ một ngày kỷ niệm, mà phải là các ngày trong năm đều phải dành cho giới này sự tri ân, bởi những đóng góp của họ cho nền kinh tế.

Ý tưởng xây dựng tượng đài là đáng quý, nhưng, cần đào sâu suy nghĩ làm sao để huy động được sự sáng tạo của cộng đồng. Đây là một ý tưởng hay nhưng không đơn giản. Tạp chí Doanh Nhân Sài Gòn khởi xướng ý tưởng, tạo diễn đàn để các tầng lớp, các giới trong xã hội bàn luận, đóng góp ý kiến là thiết thực.

Theo tập quán truyền thống, chúng ta có thể xây dựng đền thờ, có thể tìm những người được xem là người thầy của giới doanh nhân như Lương Văn Can hay các doanh nhân như Bạch Thái Bưởi, Trịnh Văn Bô… để tôn vinh. Về địa điểm xây dựng, nên xây dựng ở TP.HCM vì đây là nơi khởi xướng ý tưởng, cũng như là nơi có tầng lớp doanh nhân đông đảo, được coi là đầu tàu kinh tế của cả nước. Có thể huy động người dân cùng đóng góp để có đủ kinh phí xây dựng.