Xử phạt hành vi mua bán tài khoản thanh toán của học sinh, sinh viên

Cụ thể, qua theo dõi, nắm bắt tình hình thực tế cùng với phản ánh từ Bộ Công an cho thấy, thời gian qua trên địa bàn một số tỉnh, thành phố, có những đối tượng tội phạm dụ dỗ học sinh, sinh viên mở tài khoản thanh toán, sau đó chuyển lại cho những người này sử dụng.

Các đối tượng tội phạm này lôi kéo, dụ dỗ học sinh, sinh viên đã được cấp căn cước công dân mở tài khoản thanh toán và trả công cho người mở. Đồng thời, cung cấp cho học sinh điện thoại có sẵn sim để đăng ký mở tài khoản thanh toán và dịch vụ Internet Banking, SMS Banking. Sau đó, các đối tượng yêu cầu học sinh trả lại điện thoại, cung cấp thông tin tên, mật khẩu đăng nhập, mật khẩu xác thực (OTP)...

Đồng thời, các đối tượng này cũng thu thập dữ liệu sinh trắc học (khuôn mặt) của các học sinh (Face ID) để phục vụ xác minh danh tính của khách hàng khi có yêu cầu. Các tài khoản này sau đó thường được lợi dụng vào các mục đích vi phạm pháp luật như rửa tiền, trốn thuế, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, tài trợ khủng bố...

Trước thực trạng trên, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành quy định về các hành vi bị cấm và xử phạt vi phạm hành chính trong mở và sử dụng tài khoản thanh toán. Theo đó, tại Điều 6 Nghị định 101/2012/NĐ-CP ngày 22/11/2012 quy định các hành vi bị cấm gồm: Cung cấp thông tin không trung thực trong quá trình cung ứng và sử dụng dịch vụ thanh toán, dịch vụ trung gian thanh toán; Mở hoặc duy trì tài khoản thanh toán nặc danh, mạo danh.

Bên cạnh đó, Chính phủ đã ban hành Nghị định 52/2024/NĐ-CP về thanh toán không tiền mặt nghiêm cấm cung cấp không trung thực thông tin có liên quan đến việc cung ứng hoặc sử dụng dịch vụ thanh toán, dịch vụ trung gian thanh toán...

Ngoài ra, quy định hiện nay cũng cấm mở hoặc duy trì tài khoản thanh toán, ví điện tử nặc danh, mạo danh; mua, bán, thuê, cho thuê, mượn, cho mượn tài khoản thanh toán, ví điện tử; thuê, cho thuê, mua, bán, mở hộ thẻ ngân hàng (trừ trường hợp thẻ trả trước vô danh).

Do đó, việc lấy cắp, thông đồng để lấy cắp, mua, bán thông tin tài khoản thanh toán, thông tin thẻ ngân hàng, thông tin ví điện tử cũng là hành vi vi phạm pháp luật. Vì vậy, chủ tài khoản thanh toán được khuyến cáo không được cho thuê, cho mượn, mua bán tài khoản thanh toán.

Trường hợp cho thuê, cho mượn, mua bán từ 1 đến dưới 10 tài khoản thanh toán, mua, bán thông tin tài khoản thanh toán sẽ bị phạt từ 40 triệu đến 50 triệu đồng. Phạt từ 50 triệu đến 100 triệu đồng nếu thuê, cho thuê, mượn, cho mượn tài khoản thanh toán, mua, bán thông tin tài khoản thanh toán với số lượng từ 10 tài khoản thanh toán trở lên mà chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Để góp phần giải quyết vấn đề trên, đảm bảo việc mở, sử dụng tài khoản thanh toán đúng quy định pháp luật, Ngân hàng Nhà nước kiến nghị UBND các tỉnh, thành phố phối hợp chỉ đạo Sở thông tin và Truyền thông, các cơ quan truyền thông, báo chí trên địa bàn tăng cường công tác tuyên truyền, cảnh báo tới người dân và các tổ chức, cá nhân trên địa bàn, đặc biệt là học sinh, sinh viên, người chưa thành niên về các phương thức thủ đoạn của đối tượng tội phạm.

Song song đó, Ngân hàng Nhà nước còn yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố cũng chỉ đạo các trường học, cơ sở giáo dục đào tạo trên địa bàn thông tin kịp thời tới toàn bộ học sinh, sinh viên và phụ huynh về các phương thức thủ đoạn của đối tượng tội phạm, các hành vi bị cấm trong hoạt động mở, sử dụng tài khoản thanh toán và quy định xử phạt vi phạm hành chính nhằm nâng cao nhận thức về tuân thủ pháp luật và không để bị lợi dụng cho các mục đích bất hợp pháp.