TP.HCM hướng tới trung tâm dịch vụ cao cấp của khu vực

Ngày 12/9, tại phường Vũng Tàu, Sở Công thương TP.HCM tổ chức tọa đàm với chủ đề: "TP.HCM - Trung tâm dịch vụ lớn của cả nước và khu vực với các ngành dịch vụ cao cấp, hiện đại, có giá trị gia tăng cao: Định hướng và giải pháp đột phá".

Mở đầu tọa đàm, ông Nguyễn Văn Dũng, Phó Chủ tịch UBND TP. HCM cho hay: "Sau khi sáp nhập sáp nhập TP.HCM, Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, đã hình thành một “siêu đô thị quốc tế”, đồng thời mang lại lợi thế cộng hưởng: Khu vực TP. Hồ Chí Minh giữ vai trò trung tâm tài chính – thương mại – giáo dục – y tế; khu vực Bình Dương bổ sung nền tảng công nghiệp và logistics; khu vực Bà Rịa – Vũng Tàu đóng góp cảng nước sâu, dầu khí và du lịch, có sức ảnh hưởng sâu rộng cả về kinh tế lẫn chiến lược phát triển. Khu vực mới này đóng góp gần 25% GDP quốc gia và riêng TP.HCM chiếm tới 51% GRDP đến từ khu vực dịch vụ".

Tuy nhiên, theo Phó Chủ tịch Nguyễn Văn Dũng, cơ cấu ngành dịch vụ tại TP.HCM hiện vẫn nghiêng về các lĩnh vực truyền thống, giá trị gia tăng thấp. Các ngành dịch vụ cao cấp, hiện đại và gắn liền với xu thế toàn cầu như tài chính quốc tế, thương mại điện tử xuyên biên giới, logistics thông minh hay du lịch chất lượng cao vẫn phát triển chưa tương xứng. Tỷ trọng dịch vụ ở mức 51% GRDP còn khá khiêm tốn so với chuẩn mực 70 - 80% của các trung tâm dịch vụ toàn cầu như Singapore, Hong Kong hay Thượng Hải. Điều này đã và đang hạn chế khả năng cạnh tranh khu vực, nhất là trong bối cảnh các đô thị ASEAN đẩy mạnh kinh tế số, tài chính quốc tế và đổi mới sáng tạo.

Theo ông Đinh Xuân Khánh - Giám đốc Trung tâm dịch vụ logistics Tân Cảng: “Nếu tận dụng được hệ thống cảng biển quốc tế và hành lang logistics liên vùng, khối lượng hàng hóa trung chuyển qua TP.HCM có thể tăng gấp đôi so với dự báo hiện tại. Điều này không chỉ giảm áp lực hạ tầng đường bộ mà còn khẳng định vai trò cửa ngõ thương mại quốc tế của Thành phố”.

Ông Khánh cũng gợi ý, cần phát triển giao thông đường thủy, nâng cấp cầu cảng - luồng tuyến, hình thành khu logistics sau cảng ở thượng lưu sông Đồng Nai, sông Sài Gòn và mở các tuyến trung chuyển bằng xà lan tới Củ Chi, An Tây, kết nối đến Dầu Tiếng… nhằm giãn tải cho các cửa ngõ hiện hữu. "Thực tế cho thấy, mỗi tàu biển quốc tế cập cảng Bà Rịa - Vũng Tàu có thể mang theo khoảng 4.000 hành khách, nhưng chỉ dưới 1.000 khách du lịch địa phương. Mô hình dịch chuyển này gợi mở dư địa xây dựng chuỗi dịch vụ du lịch chuyên biệt cho khách tàu biển tại TP.HCM (tour ngắn ngày, văn hóa - ẩm thực, mua sắm, y tế - chăm sóc sức khỏe, giải trí sáng tạo), qua đó gia tăng chi tiêu và thời gian lưu trú, đồng thời lan tỏa lợi ích ra toàn vùng", ông Khánh phân tích.

Để hiện thực hóa mục tiêu đưa TP. HCM trở thành trung tâm dịch vụ cao cấp tầm khu vực, tại tọa đàm, nhiều giải pháp cũng được giới chuyên gia, cơ quan quản lý và cộng đồng doanh nghiệp đề xuất. Trong đó, cần xác định ngành dịch vụ mũi nhọn gồm: Tài chính - ngân hàng quốc tế, thương mại điện tử xuyên biên giới, logistics hiện đại, công nghệ thông tin - truyền thông, du lịch chất lượng cao, giáo dục quốc tế và y tế chuyên sâu.

Theo ông Bùi Tá Hoàng Vũ - Giám đốc Sở Công Thương TP.HCM, định hướng cần đồng thời theo “chiều rộng - liên kết vùng” để mở thị trường và chiều sâu - nâng cao chất lượng, giá trị gia tăng để dịch chuyển lên các phân khúc cao hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Ông Đinh Hồng Kỳ - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Secoin cũng đoáng góp ý kiến vè việc hoàn thiện thể chế về phát triển xanh, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ tiên tiến và xây dựng chính phủ điện tử. "Khung chính sách nhất quán về kinh tế xanh sẽ tạo chuẩn mực vận hành cho dịch vụ, còn chính phủ điện tử giúp giảm ma sát thủ tục, nâng độ tin cậy cho nhà đầu tư và đối tác quốc tế", ông nói.

Về nguồn nhân lực dịch vụ chất lượng cao, ông Kỳ đề xuất hình thành các quỹ đổi mới sáng tạo và cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp dịch vụ, đồng thời triển khai mô hình nhà trường - doanh nghiệp - nhà nước để gắn đào tạo với nhu cầu thực tế của từng ngành mũi nhọn. Cách tiếp cận này giúp doanh nghiệp có thể đầu tư công nghệ, còn hệ thống đào tạo nhanh chóng thích ứng với chuẩn năng lực mới.

Ở tầm chiến lược liên kết vùng và hợp tác quốc tế mở rộng không gian phát triển và thị trường dịch vụ, các chuyên gia cho rằng, chỉ khi dịch vụ của TP.HCM gắn kết chặt chẽ với thị trường quốc tế, Thành phố mới có thể xây dựng thương hiệu dịch vụ tầm khu vực.

Tất cả các giải pháp trên liên kết với nhau theo một trục nhất quán: ngành mũi nhọn (điểm đến) - thể chế xanh và chính phủ điện tử (phương tiện) - hạ tầng số và logistics (nền móng) - nhân lực và vốn đổi mới (động lực) - liên kết vùng, hợp tác quốc tế (không gian phát triển). Khi các trục này vận hành đồng thời, TP.HCM có thể rút ngắn khoảng cách với nhóm đô thị dịch vụ dẫn đầu trong khu vực.

TP.HCM mới bước vào một giai đoạn phát triển khác biệt với quy mô lớn hơn, kỳ vọng cao hơn và yêu cầu khắt khe hơn về chất lượng tăng trưởng. Thành phố cần xác định ngành mũi nhọn, cải cách thể chế theo hướng xanh và số, đầu tư hạ tầng logistics và hạ tầng số, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và mở rộng liên kết quốc tế.