Tạo điều kiện cho kinh tế tư nhân tiếp cận vốn

Doanh nghiệp tư nhân luôn khó tiếp cận vốn

Ngày 03/6/2017, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII ban hành Nghị quyết số 10-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa

Nghị quyết 10 nêu rõ các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu để phát triển kinh tế tư nhân, trong đó có nhiệm vụ phải tạo lập môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi cho phát triển kinh tế tư nhân, nhất là tăng cường khả năng tiếp cận các nguồn lực của kinh tế tư nhân. Theo đó, Nhà nước tạo điều kiện bình đẳng, thuận lợi cho kinh tế tư nhân tiếp cận vay vốn ngân hàng, huy động vốn trên thị trường chứng khoán, nhất là phát hành trái phiếu doanh nghiệp và sử dụng các dịch vụ tài chính với chi phí hợp lý; Phát triển đa dạng các định chế tài chính, các quỹ đầu tư mạo hiểm, các quỹ bảo lãnh tín dụng, các tổ chức tài chính vi mô, các tổ chức tư vấn tài chính, dịch vụ kế toán, kiểm toán, thẩm định giá, xếp hạng tín nhiệm… Đẩy mạnh cơ cấu lại và phát triển đồng bộ thị trường chứng khoán, thúc đẩy phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp và các thị trường chứng khoán phái sinh để thị trường chứng khoán thực sự trở thành một kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng của các doanh nghiệp tư nhân.

  Sau gần 2 năm thực hiện Nghị quyết 10, các chủ trương, quan điểm của Nghị quyết 10 từng bước được thể chế hóa; nhiều chính sách, pháp luật đã được Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương ban hành nhằm khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho kinh tế tư nhân phát triển. Hệ thống tài chính, ngân hàng tiếp tục được củng cố, cơ cấu lại và phát triển ổn định, an toàn nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu vốn, dịch vụ tài chính, ngân hàng cho nền kinh tế. Kinh tế tư nhân tiếp cận thuận lợi, bình đẳng hơn các nguồn vốn chính thức và các thị trường các yếu tố sản xuất. Năm 2018, tỷ lệ dư nợ tín dụng của hệ thống ngân hàng so GDP hơn 130%; quy mô vốn hóa thị trường cổ phiếu tương đương 71,6% GDP (vượt  chỉ tiêu 70% GDP đề ra tại Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam giai đoạn 2011-2020); tổng giá trị trái phiếu niêm yết trên thị trường đạt 1.122 nghìn tỷ đồng, tương đương với 20,3% GDP.

Nhờ triển khai đồng bộ các chính sách, biện pháp của Nhà nước trong cải thiện môi trường kinh doanh, hỗ trợ phát triển doanh nghiệp, kinh tế tư nhân đã có bước phát triển nhanh hơn và khẳng định vai trò, vị trí ngày càng quan trọng trong nền kinh tế, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đầy tăng trưởng kinh tế, đầu tư, thương mại, tạo việc làm và đóng góp cho ngân sách Nhà nước trong năm 2017-2018.

Tuy nhiên, kết quả thực hiện Nghị quyết 10 đến nay mới chỉ là bước đầu, hệ thống tài chính, ngân hàng vẫn chưa đáp ứng đầy đủ vốn cho phát triển kinh tế - xã hội. Kinh tế tư nhân vẫn đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, rào cản phát triển, trong đó có vấn đề tiếp cận các nguồn vốn, nhất là nguồn vốn trung và dài hạn. Nhiều phản ánh, kiến nghị từ khối tư nhân về tình trạng thiếu vốn và khó khăn trong huy động, vay vốn từ thị trường tài chính. Những khó khăn, vướng mắc về tiếp cận vốn của kinh tế tư nhân xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, khách quan và chủ quan, từ cơ chế, chính sách và từ bản thân doanh nghiệp và các định chế tài chính, tín dụng, ngân hàng.

Xét về thực trạng cấu trúc thị trường tài chính hiện nay, hệ thống ngân hàng vẫn là kênh cũng ứng vốn quan trọng nhất trong nền kinh tế, trong khi thị trường vốn vẫn còn nhiều tiềm năng phát triển.

Cần phải bảo đảm phát triển mạnh mẽ hơn các thị trường tài chính và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho kinh tế tư nhân tiếp cận vốn, với tinh thần đó, tại Hội thảo đại diện các cơ quan quản lý Nhà nước, đại diện các định chế tài chính và đại diện khu vực kinh tế tư nhân cùng nhau trao đổi, đối thoại về những khó khăn, rào cản, ách tắc và hiến kế Nhà nước về những giải pháp, cơ chế, chính sách trong phát triển nguồn vốn trung và dài hạn, trọng tâm là:  Khơi thông tín dụng trung – dài hạn của hệ thống ngân hàng; phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp;  phát triển mô hình quỹ hưu trí tự nguyện và mô hình quỹ đầu tư bất động sản.