Lợi ích cho cả doanh nghiệp và hải quan

Theo dự kiến ngày 2/4/2010, tại Tân Cảng Cát Lái thuộc Cục Hải quan TP. HCM, Tổng cục Hải quan tiếp nhận máy soi container do chính phủ Nhật Bản tài trợ. Đây là lần đầu tiên Hải quan Việt Nam được trang bị hệ thống máy soi container. Sự cần thiết phải trang bị máy soi container

Việt Nam là thành viên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), có các mối quan hệ song phương và đa phương trong khu vực và thế giới, cần thiết thực hiện mô hình một cửa ASEAN (ASW), nhằm đạt mục tiêu chuẩn hoá thủ tục thông quan hàng hoá theo cam kết WTO và ASEAN. Việc sử dụng thiết bị kiểm tra bằng tia X và các biện pháp kỹ thuật khác để thông quan hàng hoá nhanh chóng, tăng cường hiệu quả của công tác kiểm tra hải quan, bảo vệ lợi ích cộng đồng. Theo Báo cáo nghiên cứu của Tổ chức Hải quan Thế giới, tổng số container hàng hoá nhập khẩu vào Hoa Kỳ năm 2006 là 18,476,687 container, trong đó container từ Việt Nam tới Hoa Kỳ đứng thứ 13.

Trong những năm gần đây số lượng container hàng hoá xuất nhập khẩu tại các cảng biển quốc tế của Việt Nam tăng lên khoảng 25% /năm.

Thống kê số lượng container xuất nhập khẩu tại Tân cảng - Cát lái và dự báo năm 2010:

(nguồn: Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh và Công ty Tân Cảng - Bộ Quốc phòng )

Nhiều năm qua có sự bất cập giữa yêu cầu quản lý chặt chẽ theo Luật Hải quan và biên chế cán bộ làm việc đáp ứng không kịp thời nên tình trạng ứ đọng hàng hoá tại các cảng biển thường xuyên xảy ra. Tân Cảng - Cát Lái là một trong những cảng container lớn nhất của Việt Nam chiếm khoảng 45% tổng số lượng container xuất nhập khẩu của cả nước, là cảng đạt tiêu chuẩn cảng biển quốc tế của Việt Nam. Việc đưa hệ thống máy soi container vào hoạt động sẽ nâng cao năng lực hàng hoá thông qua cảng, tăng cường thêm hiệu quả quản lý hải quan, góp phần mang lại lợi ích kinh tế xã hội ở khu vực kinh tế trọng điểm thành phố Hồ Chí Minh và Miền Đông Nam Bộ.

Cán bộ hải quan trong phòng điều khiển máy soi container. Ảnh: website Tổng cục Hải quan

Bên cạnh đó, công tác cải cách hành chính và hiện đại hóa hải quan đòi hỏi phải quản lý hiện đại bằng biện pháp kỹ thuật, tạo thuận lợi tối đa cho hoạt động XNK, đồng thời tuân thủ đúng pháp luật.

Được sự uỷ quyền của Thủ tướng Chính phủ, ngày 15/10/2008 Bộ Tài chính đã ký Công hàm trao đổi với Chính phủ Nhật Bản về khoản viện trợ không hoàn lại cho Dự án tăng cường Quản lý Hải quan tại Cảng Tân Cảng – Cát Lái, thành phố Hồ Chí Minh.

Chính phủ Nhật Bản đã cam kết dành khoản viện trợ không hoàn lại trị giá 867 triệu Yên Nhật Bản (tương đương 9.6 triệu đô la Mỹ) dành riêng cho Chính phủ Việt Nam để thực hiện mua sắm thiết bị và dịch vụ, xây dựng và lắp đặt trọn gói hệ thống máy soi container cố định cỡ lớn phục vụ quản lý hải quan tại Cảng Tân Cảng - Cát Lái, thành phố Hồ Chí Minh (bao gồm cả đào tạo vận hành và bảo dưỡng).

Sau 17 tháng thi công, xây dựng, mua sắm lắp đặt, đến nay toàn bộ các hạng mục dự án đã hoàn thành.

Một số thông tin chung về máy soi container

- Hệ thống máy soi container do Hãng L3 Communication (Hoa Kỳ) thiết kế là hệ thống đơn hình (Single View), 6.0MeV soi chiếu hàng hóa bằng tia X. Các bộ phận quan trọng của hệ thống đều được sản xuất tại Hoa Kỳ, Anh Quốc và Nhật Bản.

- Toàn bộ hệ thống máy tính, thiết bị điều khiển, cán bộ vận hành hệ thống máy soi, cán bộ phân tích hình ảnh và cán bộ tiếp nhận tờ khai đều tách biệt với phòng soi chiếu container. Toà nhà được thiết kế và xây dựng đặc biệt, đảm bảo an toàn tuyệt đối về bức xạ.

- Người lái xe container chở hàng hoá được cán bộ hải quan hướng dẫn đưa xe vào vị trí soi chiếu, sau đó người lái xe vào phòng chờ soi chiếu. Kết thúc soi chiếu, lái xe đưa xe container ra ngoài.

- Quá trình soi chiếu do các nhân viên vận hành hệ thống máy soi thực hiện. Quyết định thông quan hàng hóa căn cứ vào dữ liệu hình ảnh soi chụp và việc phân tích hình ảnh. Nếu phát hiện có nghi vấn cần mở container để kiểm tra hàng hóa thì người lái xe đưa xe ra khỏi phòng soi chiếu đến khu vực kiểm hóa .

Sử dụng máy soi mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước.

Việc trang bị máy soi container cho cảng Cát Lái có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự phát triển kinh tế của đất nước. Nó mang lại nhiều lợi ích cho cộng đồng doanh nghiệp và Hải quan, cụ thể là:

Xây dựng được hệ thống máy soi công ten nơ cố định cỡ lớn, từ đó thay đổi cơ bản phương pháp kiểm tra thực tế hàng hoá từ thủ công sang soi chiếu bằng máy.

Thời gian kiểm tra thực tế 1 container giảm từ 4 đến 6 lần so với kiểm tra thủ công; Phát hiện nhanh, hàng hoá khai sai; giảm tối đa gian lận thương mại, ngăn chặn buôn lậu và vận chuyển trái phép các chất ma tuý và hàng cấm qua việc cất giấu trong các lô hàng xuất khẩu, nhập khẩu.

Góp phần đảm bảo an ninh hàng hoá, chống khủng bố và thực hiện các cam kết quốc tế; Lưu hình ảnh và kết quả kiểm tra một cách khách quan, thuận tiện lưu hồ sơ; Thiết lập được quy trình nghiệp vụ Hải quan tại các địa điểm kiểm tra tập trung và các cảng công ten nơ theo các chuẩn quốc tế về Hải quan, vừa đảm bảo an ninh cho xã hội, an toàn hàng hóa xuất nhập khẩu mà còn tạo thuận lợi cho thương mại, giảm thiểu tối đa thời gian thông quan, giảm phiền hà cho công động doanh nghiệp.

Đồng thời cũng đảm bảo thực hiện các cam kết với cộng đồng thế giới trong các nỗ lực chống khủng bố đảm bảo an ninh cho dây chuyền cung ứng quốc tế; Giải phóng hàng nhanh, không tốn chi phí mở, khoá, nâng, hạ container, tháo dỡ hàng hoá…; giảm chi phí kho bãi; đảm bảo an toàn cho hàng hoá, thuận tiện cho doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước; Đảm bảo được hàng hoá từ Việt Nam an toàn cho các đối tác thương mại của Việt Nam; Thực hiện các cam kết quốc tế về Hải quan.