Doanh nghiệp Việt Nam chỉ dành 2% đầu tư vào CNTT

Bên cạnh các hội thảo chuyên đề, kết nối giao thương, còn có khu vực triển lãm với 64 gian hàng công nghệ, các chương trình tham quan các khu công nghệ, khu phần mềm, tham quan các doanh nghiệp CNTT Việt Nam tiêu biểu và giải Golf VNITO 2019.

Theo các số liệu gần đây cho thấy, Việt Nam đang là một trong những nền kinh tế năng động nhất khu vực châu Á. Các nền kinh tế số Việt Nam có tốc độ tăng trưởng dẫn đầu trong khu vực ASEAN với hơn 40%/năm (theo e-Conomy Southeast Asia, 2019). Chỉ số đổi mới toàn cầu của Việt Nam được xếp hạng 42/129 quốc gia (GII Report, 2019). Chỉ số cạnh tranh toàn cầu (GCI) của Việt Nam tăng mạnh nhất thế giới, tăng 10 bậc, và được xếp hạng 67/141 nền kinh tế (theo WEF, 2019). Đặc biệt, Hà Nội và TP.HCM nằm trong top 10 thành phố năng động nhất thế giới năm 2019 theo bảng xếp hạng City Momentum Index 2019 (CMI) của Jones Lang LaSalle (JLL). Sự kiện Viettel công bố triển khai thử nghiệm 5G thành công tại TP.HCM trong tháng 9 vừa qua cũng đánh cột mốc quan trọng, trở thành khu vực đầu tiên triển khai 5G tại Việt Nam. Bởi công nghệ 5G được cho là sẽ giúp cho hoạt động của TP.HCM trở nên năng động hơn trong tương lai, dẫn đầu cả nước trong quá trình chuyển đổi kỹ thuật số.

Ông Phạm Thiết Hòa - Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP.HCM (ITPC) cũng nhận định, TP.HCM luôn đi đầu trong làn sóng đổi mới sáng tạo và bùng nổ khởi nghiệp, với số lượng các công ty khởi nghiệp chiếm gần 50% của cả nước. Thành phố đã xây dựng một chương trình 4 năm (2016-2020) để phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ có năng lực cạnh tranh và hội nhập toàn cầu.

Phát biểu tại hội nghị, ông Lâm Nguyễn Hải Long - Chủ tịch Danh dự Liên minh VNITO, Giám đốc Công viên Phần mềm Quang Trung (QTSC) cho biết: “Cùng với sự thay đổi nhanh chóng của công nghệ trên thế giới, Việt Nam đang có tỷ lệ các công ty khởi nghiệp cao thứ ba ở Đông Nam Á - 3.000 doanh nghiệp khởi nghiệp (2019) và tiếp tục tăng lên sau mỗi năm. Các công ty công nghệ của Việt Nam đang đi cùng xu hướng phát triển công nghệ mới của thế giới trong cuộc CMCN 4.0 ở hầu hết lĩnh vực: dữ liệu lớn (Big Data), trí tuệ nhân tạo (AI), học máy (ML), Internet vạn vật (IoT), chuỗi khối (Blockchain), chuyển đổi số (Digital Transformation)...

Bên cạnh đó, Chính phủ Việt Nam và TP.HCM cũng đang triển khai các đề án xây dựng đô thị thông minh trong cả nước, thúc đẩy các chương trình khởi nghiệp sáng tạo và đề án xây dựng TPHCM trở thành trung tâm tài chính của khu vực và quốc tế... Đây chính là lợi thế rất lớn cho Việt Nam, đặc biệt là cho các doanh nghiệp muốn triển khai sản phẩm dựa trên nền tảng công nghệ mới, và cũng là cơ hội vàng để ngành công nghiệp CNTT Việt Nam bứt phá, trở thành "Trung tâm đổi mới sáng tạo - Innovation Hub" hàng đầu tại Đông Nam Á.

“Đây chính là lợi thế rất lớn cho Việt Nam, đặc biệt là cho các doanh nghiệp muốn triển khai sản phẩm dựa trên nền tảng công nghệ mới, và cũng là cơ hội vàng để ngành công nghiệp CNTT Việt Nam bứt phá, trở thành "Trung tâm đổi mới sáng tạo - Innovation Hub" hàng đầu tại Đông Nam Á”, ông Long khẳng định.

Để hỗ trợ thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Việt Nam, bà An Mei Chen (người Mỹ gốc Việt, đã có 25 năm kinh nghiệm trong ngành công nghiệp không dây và là nhà phát minh với hơn 400 bằng sáng chế), Giám đốc kỹ thuật cấp cao tập đoàn Qualcomm cho rằng tốt nhất cần triển khai thông qua các đối tác địa phương. Thời gian qua, Qualcomm đã hợp tác và cung cấp bằng sáng chế cho các doanh nghiệp Việt Nam như VinSmart, BKAV, Viettel, VNPT, Homatech, Samsung Vina… trong việc sản xuất các thiết bị sử dụng công nghệ của Qualcomm.

Mức độ đầu tư CNTT trong doanh nghiệp, tổ chức cũng là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự đổi mới sáng tạo. Trong một nghiên cứu tầm nhìn CIO toàn cầu do KPMG thực hiện khảo sát với gần 300.000 CIO thuộc 108 quốc gia, ông Will Nguyen - Giám đốc sáng tạo KPMG Việt Nam cho hay, 44% doanh nghiệp ưu tiên đầu tư cho công nghệ đám mây, 7% cho IoT và chỉ 4% cho AI. Gần đây, Việt Nam cũng đã bắt đầu có nhiều đầu tư vào công nghệ tự động hóa, gia tăng sử dụng robot. Dự đoán trong 2-3 năm tới sẽ có làn sóng tự động hóa tại Việt Nam. Trong 108 quốc gia khảo sát, Việt Nam xếp vị trí thứ 2 cam kết thực hiện thay đổi các chủ đạo lớn trong tất cả các lĩnh vực, và xếp vị trí thứ 3 cam kết đưa tự động hóa vào kinh doanh, sản xuất. Điều đó cho thấy quyết tâm rất lớn trong câu chuyện đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của Việt Nam.

Tuy nhiên, theo kết quả khảo sát, mức độ đầu tư CNTT trong doanh nghiệp Việt Nam hiện tương đối thấp, chỉ 2% (trong khi các nước trong khu vực là 5%). Về vấn đề này, ông Will Nguyen cho rằng Việt Nam cần có lộ trình đầu tư CNTT mang tính chiến lược. Mặt khác, nhìn chung đến thời điểm này Việt Nam vẫn là một thị trường chủ yếu dựa vào nguồn nhân lực lao động. Vì vậy đội ngũ này cần được trang bị để có kỹ năng tốt hơn, cao cấp hơn, hướng tới phát triển nguồn nhân tài cấp độ cao. Bên cạnh đó, cần có những nhà lãnh đạo công nghệ có kiến thức vững vàng để cùng nhau thúc đẩy nghiên cứu, sáng tạo và ứng dụng.

Để xây dựng được một đội ngũ hợp tác cải tiến sáng tạo, ông Mark Birch - Giám đốc khu vực châu Á - Thái Bình Dương, công ty Stack Overflow cho rằng,  phải tham gia vào cộng đồng các nhà  phát triển lớn nhất thế giới. Đổi mới sáng tạo, theo quan điểm của ông Mark về cơ bản là tạo ra một cộng đồng lập trình viên. Cộng đồng này trên thế giới đang phát triển rất nhanh, dễ dàng tạo ra các kết quả lập trình mang lại giá trị cho cộng đồng trong việc sáng tạo.

Theo ông Mark cho rằng cần hội đủ 4 yếu tố: Văn hóa tôn trọng đối với kỹ sư; Có năng lực và tài chính; Có kiến thức và sẵn sàng chia sẻ thông tin; Có hệ sinh thái mở, tương tác với các tổ chức bên ngoài. Việc xây dựng nền tảng tri thức, xây dựng cộng đồng lập trình viên và có một nền tảng mở dễ sử dụng với những quy tắc chung, có chuyên gia kiểm soát về mặt chất lượng các câu trả lời cho cộng đồng chính là cách xây dựng cộng đồng lập trình viên hiệu quả, đẩy nhanh quá trình đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp.

Tại Hội nghị cũng diễn ra lễ ký kết thoả thuận hợp tác giữa Liên minh VNITO và 6 tổ chức quốc tế, trong đó 3 tổ chức đến từ Nhật Bản (gồm Trung tâm Chiến lược và Đổi mới CNTT Okinawa, Tổ chức Heart Industry Holdings - Ủy ban trao đổi Sinh viên Quốc tế Nhật Bản, Hiệp hội các doanh nghiệp phần mềm thành phố Fukuoka), và 3 tổ chức đến từ Hàn Quốc gồm Trung tâm Hợp tác CNTT Hàn Quốc tại TP.HCM (KICC HCM), Hiệp hội Phần mềm Thương mại Hàn Quốc (KOSW), Tổ chức Kết nối Thương mại Hàn Quốc (Korean Trade Network) nhằm mục đích đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại và hợp tác kinh doanh trong lĩnh vực CNTT của Việt Nam ra hai thị trường trọng điểm Hàn Quốc và Nhật Bản nói riêng, thị trường thế giới nói chung.