Thị trường trái phiếu hướng tới chuẩn mực tín dụng vững chắc

Theo đó, trong tháng 9/2025, 25 tổ chức phát hành đã huy động tổng cộng 50.000 tỷ đồng trái phiếu mới, theo dữ liệu từ VISRating.
Ngành ngân hàng tiếp tục chiếm ưu thế với 70% tổng giá trị phát hành, trong khi bất động sản chiếm khoảng 26%.

Trái phiếu có kỳ hạn 3 - 5 năm vẫn chiếm tỷ trọng lớn nhất (hơn 50%), song trái phiếu ngắn hạn (1 - 3 năm) đang gia tăng, đạt 32% tổng giá trị phát hành.

Đáng chú ý, có 7 tổ chức phát hành kỳ hạn 2 năm với lãi suất coupon dao động từ 5,85% đến 11%/năm. Sự phân hóa rõ rệt về lãi suất phản ánh mức độ khác biệt về rủi ro tín dụng giữa các doanh nghiệp cho thấy yếu tố xếp hạng tín nhiệm đã bắt đầu được thị trường định giá đúng hơn.

Các tổ chức tài chính uy tín như ACB, OCB (xếp hạng A+, triển vọng ổn định), Techcombank, Chứng khoán MB (MBS) và Chứng khoán Thiên Việt (TVS) phát hành trái phiếu không tài sản đảm bảo với lãi suất thấp (5,85 - 7,5%/năm).

Ngược lại, nhóm doanh nghiệp bất động sản như Công ty CP Phát triển KCN & Đô thị Thủ Thừa và Vingroup phải trả lãi suất cao hơn đáng kể, lần lượt 9% và 11%, dù có tài sản đảm bảo phản ánh nhận định của thị trường về rủi ro tín dụng cao hơn trong lĩnh vực này.

Một số trường hợp vẫn gặp khó khăn trong thanh toán. Công ty CP Năng lượng Tái tạo Trung Nam vừa tiếp tục gia hạn thời gian đáo hạn trái phiếu TRECH2224002 đến 15/10/2025 lần thứ ba công ty trì hoãn thanh toán gốc. Theo VISRating, việc gia hạn liên tiếp ngay trước ngày đáo hạn cho thấy khả năng chi trả gặp khó khăn, và việc kéo dài thời gian chủ yếu nhằm tránh bị xem là vỡ nợ.

Tương tự, Hưng Thịnh Land cũng tích cực tái cơ cấu các khoản nợ trái phiếu, hoán đổi tài sản để xử lý 141,8 tỷ đồng trái phiếu chậm trả. Tuy nhiên, tỷ lệ thu hồi chỉ đạt 5,8 - 20%, thấp hơn đáng kể so với tỷ lệ trung bình toàn thị trường khoảng 38%.

Tính đến 30/9/2025, tổng 276.000 tỷ đồng mệnh giá trái phiếu bị chậm trả (bao gồm cả gốc và lãi), trong đó 105.000 tỷ đồng đã được các tổ chức phát hành chi trả hoặc tái cơ cấu.

Từ ngày 11/9/2025, các quy định mới về phát hành trái phiếu ra công chúng chính thức có hiệu lực, bao gồm: Giới hạn tỷ lệ đòn bẩy Nợ phải trả/Vốn chủ sở hữu tối đa 5 lần; Đơn giản hóa quy trình phê duyệt đối với tổ chức tín dụng và rút ngắn thời gian đưa trái phiếu lên giao dịch thứ cấp từ 90 ngày xuống còn 30 ngày.

VISRating nhận định, những thay đổi này sẽ giúp tăng tính minh bạch, kỷ luật và hiệu quả thị trường, góp phần xây dựng nền tảng cho một thị trường trái phiếu ổn định và bền vững hơn.

Dù có những bước tiến tích cực, thiếu cơ chế định giá chuẩn vẫn là “điểm mờ” lớn của thị trường. Hiện nay, Việt Nam chưa có đường cong lợi suất chuẩn cho trái phiếu doanh nghiệp, khiến nhà đầu tư khó xác định giá trị hợp lý và so sánh giữa các tổ chức phát hành.

Việc xây dựng cơ chế định giá minh bạch và dựa trên rủi ro tín dụng không chỉ giúp giảm thiểu nguy cơ phân bổ sai tài sản, mà còn là điều kiện bắt buộc để củng cố niềm tin của nhà đầu tư và thúc đẩy thị trường phát triển bền vững.