 |
Insulin là một nội tiết tố được tiết ra từ tế bào beta của tuyến tụy nằm sau dạ dày, được tiết vào máu sau ăn. Insulin vận chuyển đường glucose (là nguồn năng lượng chính cho các tế bào) vào cơ bắp và mô tế bào. Một khi cơ thể kháng lại sự tác động của insulin hoặc cơ thể không sản xuất đủ insulin để duy trì nồng độ đường trong máu thì sẽ gây ra bệnh tiểu đường type 2.
Đọc E-paper
Triệu chứng và nguyên nhân
Các triệu chứng thường gặp khi bị bệnh tiểu đường type 2 như khát nước nhiều, tiểu nhiều, mau đói, sụt cân, mệt mỏi, mắt mờ, vết thương chậm lành và cơ thể dễ bị nhiễm trùng, da thường sạm đen ở vùng nách và cánh tay.
Đến nay nguyên nhân chính xác của bệnh tiểu đường type 2 vẫn chưa được xác định rõ, mặc dù các nhà chuyên môn ghi nhận có yếu tố di truyền và yếu tố môi trường, như làm việc căng thẳng, bị stress, tăng cân và ít vận động. Một số nguyên nhân cần chú ý:
- Lịch sử gia đình: Nguy cơ bị bệnh tiểu đường type 2 tăng nếu cha mẹ hoặc anh chị em đã mắc bệnh.
- Chủng tộc: Người thuộc chủng tộc da đen, gốc Tây Ban Nha, người Mỹ bản địa và người Mỹ gốc Á có nhiều khả năng mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn người các chủng tộc khác.
- Độ tuổi: Các nguy cơ của bệnh tiểu đường 2 tăng lên khi già đi, đặc biệt sau tuổi 45.
- Những người thừa cân, tăng trọng lượng cơ thể.
- Tiểu đường thai kỳ: Nếu bị bệnh tiểu đường khi mang thai, nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường type 2 sẽ tăng lên. Nếu sinh bé nặng hơn 4,1kg cũng có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2.
- Tiền tiểu đường là mức độ đường trong máu cao hơn bình thường.
Ngoài ra, nên quan tâm đến các yếu tố nguy cơ cao như tăng trọng lượng do phát triển mô mỡ hoặc kém vận động.
9 biến chứng lâu dài
- Tim và bệnh tim mạch: Bao gồm bệnh động mạch vành với đau ngực, đau tim, đột quỵ, thu hẹp động mạch và huyết áp cao.
- Tổn thương thần kinh: Tổn thương các mạch máu nuôi dưỡng đầu mút dây thần kinh, gây ngứa ran, tê nóng hoặc đau bắt đầu ở các ngón chân, ngón tay và dần lan lên.
- Tổn thương thận: Hỏng hệ thống lọc thận do thận có chứa hàng triệu mạch máu nhỏ và cũng lọc chất thải khỏi máu.
- Tổn thương mắt: Làm hỏng mạch máu võng mạc, có khả năng dẫn đến mù lòa.
- Tổn thương thần kinh ở bàn chân hoặc lượng máu làm tăng nguy cơ biến chứng bàn chân dễ bị nhiễm trùng.
- Da dễ bị nhiễm trùng do vi khuẩn và nấm.
- Loãng xương.
- Bệnh Alzheimer: Khả năng có quá nhiều insulin trong máu gây tổn hại não, hoặc thiếu insulin trong não tước đi glucose của tế bào não.
- Tổn thương về tai: Nguy cơ giảm thính giác.
Phương pháp chẩn đoán
Người bệnh tiểu đường hãy ăn uống thực phẩm có lợi cho sức khoẻ
Có thể chẩn đoán tiểu đường type 2 bằng cách thử lượng đường trong máu lúc nhịn ăn (bình thường là dưới 100mg/dL) nếu 100 - 125mg/dL là tiền tiểu đường và trên 126mg/dL có thể chẩn đoán là bị bệnh tiểu đường.
Nếu thử thêm HbA1C (Glycated Hemoglobin, đường máu gắn với Hemoglobin) với trị số 6 - 6,5 là tiền tiểu đường và nếu trên 6,5% cho thấy mắc bệnh tiểu đường.
Điều trị và insulin
- Metformin (Glucophage) là thuốc được chỉ định đầu tiên nhằm kích thích mô tế bào nhạy cảm với insulin.
- Sulfonylureas như Glipizide (Diamicron 30mg) kích thích cơ thể bài tiết insulin.
- Glimepiride (Amaryl) là những loại thuốc thông dụng.
Khi các loại thuốc uống kém hiệu quả thì phải chích insulin. Việc chích phải dùng kim mảnh và ống chích nhỏ. Hiện nay có nhiều loại insulin như Insulin Lispro (Humalog); Insulin Aspart (Novolog); Insulin Glargine (Lantus); Insulin Detemir (Levemir)...
Bác sĩ có thể chỉ định Aspirin liều thấp điều chỉnh huyết áp và hạ Cholesterol máu và nếu người bệnh có chỉ số BMI (Body Mass Index) trên 35 có chỉ định phẫu thuật Bariatric để giảm cân.
Ngoài thuốc, chế độ ăn phải có lợi cho sức khỏe như trái cây, rau tươi và ngũ cốc; có thể ăn ít thịt, carbohydrate tinh chế và thực phẩm có chỉ số đường thấp. Nên tập thể dục thường xuyên như đi bộ, bơi lội, đạp xe đạp mỗi ngày và theo dõi đường huyết thường xuyên.
>Giải pháp cho căn bệnh loãng xương
>Giảm 25% lượng muối vào các đồ ăn để tránh bệnh tim
