Ngân hàng Nhà nước chủ động mở rộng chính sách, tạo dư địa tăng trưởng mới

Các biện pháp bơm vốn, hạ lãi suất và ổn định thị trường tiền tệ đang giúp nền kinh tế duy trì đà phục hồi mạnh mẽ trong quý IV/2025.

Theo báo cáo chiến lược tháng 10/2025 của Maybank Investment Bank (MSVN), sau nửa đầu năm tăng trưởng mạnh với mức GDP 7,5%, nền kinh tế Việt Nam đang có dấu hiệu chậm lại. Để đạt mục tiêu tăng trưởng 8,3 - 8,5% cho cả năm, cần sự phối hợp đồng bộ giữa chính sách tài khóa mở rộng và chính sách tiền tệ linh hoạt.

MSVN đánh giá, NHNN đang thực thi chính sách nới lỏng có kiểm soát, bảo đảm cân bằng giữa ổn định tỷ giá - kiểm soát lạm phát và duy trì thanh khoản dồi dào cho nền kinh tế.

Trong tháng 9, NHNN bơm ròng 150.000 - 200.000 tỷ đồng qua kênh thị trường mở (OMO), góp phần giữ lãi suất liên ngân hàng ở mức thấp 1,2 - 1,5%/năm, thấp hơn nhiều so với mức trung bình 2,3% của quý II.

“Chính sách điều hành linh hoạt của NHNN đang giúp hệ thống tài chính ổn định, tín dụng mở rộng mà không tạo áp lực lên tỷ giá”, báo cáo của MSVN nêu rõ.

Tính đến cuối quý III/2025, tín dụng toàn hệ thống tăng khoảng 19% so với cùng kỳ, mức cao nhất trong 8 năm qua, tập trung chủ yếu vào sản xuất, xây dựng và xuất khẩu.

Cùng với đó, giải ngân đầu tư công tăng tốc và nhu cầu vốn lưu động của doanh nghiệp gia tăng đã tạo động lực lan tỏa tích cực cho hoạt động kinh tế.

Ở chiều tỷ giá, NHNN giảm tỷ giá trung tâm khoảng 0,5% trong tháng 9, trong khi tỷ giá tự do giảm 1,5% so với đỉnh giữa tháng. Áp lực tỷ giá hạ nhiệt nhờ thặng dư thương mại hơn 14 tỷ USD trong 8 tháng và dòng vốn FDI giải ngân đạt 14,6 tỷ USD.

Đáng chú ý, Chính phủ đang xem xét đánh thuế giao dịch vàng và thí điểm thị trường tài sản số theo Nghị quyết 05/2025/NQ-CP. Hai chính sách này, khi được triển khai đồng bộ, sẽ giúp kiểm soát các kênh đầu cơ, hạn chế dòng vốn ngoài hệ thống ngân hàng, và nâng cao hiệu quả điều hành chính sách tiền tệ.

MSVN cho rằng, NHNN có thể chấp nhận mức mất giá VND nhẹ dưới 5% trong năm 2025 và khoảng 3% trong năm 2026, coi đây là biên độ an toàn so với xu hướng giảm giá chung của các đồng tiền châu Á, qua đó tạo thêm dư địa cho chính sách tín dụng mở rộng.

Việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) chính thức giảm lãi suất 25 điểm cơ bản vào ngày 17/9/2025, cùng khả năng giảm thêm 50 điểm cơ bản trong quý IV, đã mở ra “cửa sổ chính sách thuận lợi” cho Việt Nam.

Điều này cho phép NHNN duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng mà không lo ngại rủi ro dòng vốn đảo chiều, đồng thời giảm áp lực lạm phát nhập khẩu.

“Trong bối cảnh toàn cầu đang nới lỏng chính sách, Việt Nam đang tận dụng tốt dư địa tiền tệ để thúc đẩy tăng trưởng mà vẫn đảm bảo ổn định vĩ mô. Chính sách điều hành linh hoạt của NHNN sẽ tiếp tục là ‘bệ đỡ’ quan trọng cho nền kinh tế trong quý IV/2025 và đầu năm 2026”.

Trong 9 tháng đầu năm 2025, lạm phát duy trì ở mức thấp, phản ánh hiệu quả điều hành phối hợp giữa chính sách tiền tệ và tài khóa. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 8/2025 tăng 3,2% so với cùng kỳ, thấp hơn đáng kể so với mục tiêu 4,5% của Chính phủ.

Giá nhiên liệu và lương thực hạ nhiệt, nguồn cung trong nước dồi dào, cùng việc điều hành giá điện và xăng dầu theo chu kỳ hợp lý đã giúp ổn định kỳ vọng lạm phát. Bên cạnh đó, việc giữ ổn định tỷ giá VND/USD đã giúp Việt Nam tránh được nhập khẩu lạm phát, trong khi nhiều nền kinh tế châu Á khác vẫn chịu sức ép giá cả.

Đầu tư công tiếp tục là động lực then chốt cho tăng trưởng GDP. Trong 8 tháng đầu năm, giải ngân vốn đầu tư công tăng 27%, cao nhất trong 5 năm qua. Các dự án trọng điểm như cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2, sân bay Long Thành, cùng nhiều dự án hạ tầng năng lượng và đô thị lớn đang được đẩy nhanh, tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh đến khu vực tư nhân.

Ở lĩnh vực ngoại thương, xuất khẩu tiếp tục duy trì thặng dư 14 tỷ USD, nhờ nhóm hàng chủ lực như điện tử, dệt may, gỗ và nông sản chế biến phục hồi. Đặc biệt, xuất khẩu công nghệ thông tin và linh kiện điện tử tăng hơn 18%, cho thấy doanh nghiệp Việt đang tận dụng tốt cơ hội từ dịch chuyển chuỗi cung ứng khu vực.

Dù tiêu dùng trong nước còn phục hồi chậm - doanh số xe máy giảm 5%, ô tô giảm 9% - nhưng nhóm hàng công nghệ, đồ gia dụng thông minh và phương tiện xanh tăng hơn 20%, phản ánh xu hướng tiêu dùng bền vững của người dân đô thị.

Theo đánh giá của MSVN, mức lạm phát thấp, tỷ giá ổn định và đầu tư công mạnh mẽ đang tạo điều kiện thuận lợi để NHNN duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng trong quý IV, qua đó kích thích cầu tiêu dùng và đầu tư tư nhân. Việc Fed tiếp tục cắt giảm lãi suất cũng mở rộng thêm “không gian chính sách” cho Việt Nam, giúp ổn định dòng vốn và tỷ giá.

Các chuyên gia dự báo, GDP cả năm 2025 có thể đạt khoảng 7,3%, lạm phát dưới 3,5% và tỷ giá ổn định quanh 26.600 VND/USD vào cuối năm. Đây sẽ là nền tảng vững chắc để Việt Nam bước vào năm 2026 - giai đoạn bản lề cho Đại hội Đảng XIV và Tổng tuyển cử Quốc hội, với vị thế kinh tế ổn định, năng động và bền vững hơn.